De twee gevaarlijkste regeringsleiders van de Europese Unie, Angela "wir schaffen das!) Merkel en Emmanuelle (Jupiter) Macron, willen haast zetten met het centraliseren van de macht in de EU (richting Duitsland en Frankrijk, uiteraard). Daarom moet er vaart gemaakt worden met de vorming van een Europees Monetair Fonds. Kennelijk ziet men de bui al hangen van een op handen zijnde crisis, een die zijn weerga niet kent.
Duitsland maakt haast met het voltooien van haar plannen voor een
Europees Monetair Fonds dat zou moeten optreden als een tegenhanger
van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), aldus bronnen in het
Duitse ministerie van Financiën. Het gebeurt allemaal in samenwerking
met de Franse regering.
Berlijn wil dat fondsen zonder enige tussenkomst worden uitgekeerd in
het geval van een extra-systeem-schok die buiten de politieke controle
van een land ligt. Technisch gezien zouden deze leningen zonder
voorwaarden worden uitgekeerd aan landen met een tekort van minder dan
3% - of met ten minste 0,5% consolidatie per jaar, gedurende drie jaar
- en een schuldenquote van minder dan 60%.
In een eerder artikel gaven we al aan dat die 3% en 60% regels
volkomen uit de lucht gegrepen zijn. Die 3% was bijvoorbeeld in een
toespraak genoemd door destijds president Mitterand (terwijl het
FRanse begrotingstekort toen 2,75% bedroeg). Maar politici en
beleidsmakers klampen zich nog steeds krampachtig vast aan deze
volkomen willekeurige "normen".
Onder normale omstandigheden zullen noodfondsen alleen worden
vrijgegeven onder strikte voorwaarden, zodat er geen "moreel risico"
is bij het verspreiden van leningen met lage rente aan EU-lidstaten.
Wat we nu moeten verstaan onder het begrip "moreel risico" is
vermoedelijk dat de verstrekte leningen ten koste zouden moeten gaan
van structurele hervormingen, die deze speciale leningen tot een
noodfkrediet zouden maken, ofwel: tot een laatste redmiddel. Net zoals
gebeurd is met Griekenland kunnen landen dan weer in een dwangbuis
worden geplaatst, om te voorkómen dat zij niet alleen het voortbestaan
van de Unie, maar dan toch in ieder geval de duurbetaalde baantjes van
de technocraten in Brussel in gevaar brengen.
De Duitse blauwdruk voor het Europees Monetair Fonds voorziet in een
breder actieterrein voor het bestaande Europese stabiliteitsmechanisme.
In het verleden heeft de Europese Commissie zich al vorstander getoond
van zo'n fonds, omdat het nòg meer macht zal concentreren en
bevoegdheden weg zal halen bij de lidstaten (maar dat heeft men er
toen niet bij gezegd).
Tijdens een persconferentie in Berlijn op 20 november zei de Duitse
kandidaat voor het voorzitterschap van de Europese Commissie, Manfred
Weber, dat het omzetten van het Europese reddingsfonds in een Europees
Monetair Fonds op de agenda van de EU-top van december moet worden
gezet. Een prima plan, denken we, mits Duitsland het gaat betalen
(want dat wordt wel de kernvraag: wie moet het betalen?). Het zal
evenwel vermoedelijk uitdraaien op het uitgeven van "eurobonds"... met
alle gevaren vandien.
Het plan komt ongetwijfeld uit de koker van de twee gevaarlijkste
regeringsleiders van Europa: Merkel en Macron. De vraag is welke van
de twee initiatiefnemers het grootste stempel kan drukken op zo'n
fonds. Het is namelijk een illusie om te geloven dat een EMF op maat
kan worden gemaakt om de Duitse belangen te behartigen (Merkel's idee)
en de naleving van regels en financiële marktdiscipline te versterken
(iets waar Macron niet aan moet denken). Het is waarschijnlijk dat
compromissen met Frankrijk ertoe zullen leiden dat de EMF óók een
instelling wordt voor meer risicodeling en herverdeling van schulden
over andere lidstaten.
Een ander punt van zorg is het feit dat eurolanden kunnen aandringen
op het gebruik van het fonds voor financiële stabiliteit als een
reservefonds... een liquidatiefonds voor in problemen verkerende
Europese banken, en dat zijn er nogal wat. Vooral als het hele
financiële systeem in elkaar gaat vallen, of als bijvoorbeeld een
grote lidstaat besluit uit de EU (en de euro) te stappen, kunnen de
andere lidstaten een zware financiële pijp roken. Het EMF zal
ongetwijfeld het voorportaal zijn van een transferunie (hoewel dat in
de praktijk al volop aan de gang is).
Weber zei dat Europa er niet op hoeft te rekenen dat het in de
volgende crisis zo zal zijn dat de eurozone hetzelfde soort
samenwerking zal krijgen dat het met de Amerikaanse president Barack
Obama genoot, nu Donald J. Trump in het Witte Huis zit. Kennelijk gaat
de Duitser er nú al van uit dat een nieuwe crisis onderweg is (ondanks
het huidge EU-beleid?).
We zien de bui al hangen, afgaande hoe het European Stability
Mechanism (ESM) werkt. Het is een instelling die werd opgericht op 27
september 2012, als een permanente voorziening om reddingsoperaties te
bieden aan landen die in nood verkeren.
Het ESM heeft al een slordige 150 miljard euro aan belastinggeld
uitbetaald aan leningen aan Griekenland, Ierland en Portugal. Het
heeft momenteel een toegestane kapitaallimiet van € 700 miljard, maar
dit kan op elk moment worden uitgebreid door haar raad van bestuur.
Individuele lidstaten van de eurozone zijn "onherroepelijk en
onvoorwaardelijk" verplicht om die fondsen op te hoesten. Inderdaad,
een gedrocht van een instelling, maar dat is nog niet alles.
Omdat het een internationale organisatie is (gevestigd in Luxemburg)
en niet formeel is geclassificeerd als een EU-instelling of -orgaan,
hoeft het ESM zich niet te houden aan regels of beperkingen die van
toepassing zijn op EU-instellingen en heeft het geen last van enige
vorm van democratische verantwoording.
In artikel 32 van het oprichtingsverdrag, ondertekend door de
regeringen van de landen van de eurozone, staat namelijk dat
"het ESM, zijn eigendom, financiering en activa immuniteit genieten
van elke vorm van gerechtelijke procedure."
En het mooiste bewaren we voor het laatst:
Artikel 35 van hetzelfde verdrag zegt:
"De voorzitter van de raad van gouverneurs van het ESM, de gouverneurs,
de plaatsvervangende gouverneurs, de directeuren, de plaatsvervangende
bestuurders, alsmede de directeur en andere personeelsleden" zijn ook
"immuun voor juridische procedures".
Het gebrek aan verantwoordingsplicht van de instelling is zó groot dat
het zelfs de minachting heeft van Transparency International (TI) dat
vorig jaar haar eerste bevindingen van een vernietigend rapport
publiceerde, en dat de democratische controle van het ESM als "fragmentarisch"
omschrijft en Brussel vraagt om het in EU-verdragen onder te brengen,
zodat
"De normale normen voor verantwoording en democratische controle
eindelijk van toepassing zijn."
Dat is niet gebeurd en zal niet gebeuren. Duitsland zou veel liever
beschikken over een democratisch, niet-verantwoording afleggend, maar
efficiënt instituut, naar het voorbeeld van de Bundesbank, om de
tekortuitgaven van de economieën van de eurozone aan te pakken,
aangezien de Europese Commissie zich al volledig niet in staat heeft
getoond om te kunnen gaan met politieke kortetermijnbelangen.
Een volledig operationeel Europees Monetair Fonds zou een nieuwe slag
toebrengen aan de verdwijnende overblijfselen van de nationale
soevereiniteit in Europa.
Maar kennelijk is haast geboden, want vergeet niet: nu doet de ECB al
"alles wat nodig is". Als het kaartenhuis definitief in elkaar zakt is
er nog méér voor nodig.
We zien dus weer de vorming van een nieuwe Duits-Franse as..... alleen
hopen we dat het EU-vehikel dat er bovenop zit, er snel doorheen zakt.
O ja, voor we het vergeten: NEXIT nú!