Voor het eerst ontmoeten Europese en Arabische regeringsleiders elkaar op het allerhoogste niveau. Ook premier Rutte is erbij,net als de Duitse bondskanselier Merkel en de meeste andere EU-regeringsleiders. Op het laatste moment had de Saudische kroonprins Mohammed bin Salman - omstreden vanwege de moord op journalist Jamal Khashoggi - afgezegd voor de Top der Gewetenlozen.
Afgelopen weekend hadden de EU-leiders zich verzameld voor het
begin van de tweedaagse woestijntop met de Arabische Liga in Sharm
el-Sheikh. Europees Commissaris Juncker moest zijn aanwezigheid op de
bizarre vergadering meteen op de eerste dag al rechtvaardigen.
"Voelt u zich niet slecht als u zoveel dictators ontmoet", vroeg de
Duitse ARD-correspondent M. Preiß aan de corrupte Luxemburger in de
luxe badplaats aan de Rode Zee. "Ja, maar als ik alleen maar
loepzuivere democraten wilde ontmoeten, dan zou mijn werkweek dinsdag
klaar zijn," zei Juncker op de gebruikelijke sarcastische manier.
Klopt niet helemaal, want woensdag is nog steeds de wekelijkse
vergadering van de Europese Commissie in Brussel - er moeten per slot
van rekening toch Europese waarden worden hoog gehouden.
Maar dat lukt het ook niet. Sinds de Turkije-deal van Merkel in 2016
heeft de EU zich steeds meer bezondigd aan het kromme niveau van
cynische realpolitik. De "normen en waarden"-gemeenschap heeft
afgedaan.
Na de Turkse sultan Erdogan overgehaald te hebben migranten "op te
vangen" verwacht Brussel nu ook dat de meedogenloze heersers van
Egypte (Al-Sisi, die zich onlangs voor de komende 35 jaar liet
benoemen tot president van het land) of misschien wel Saoedi-Arabië,
zullen helpen om de Middellandse Zee en de Golfregio dicht te gooien.
Deze "vrienden van de EU" moeten niet alleen dienen als poortwachters
voor Europa, maar ook opvangcentra voor vluchtelingen oprichten, de
zogenaamde "regionale platforms voor ontscheping", zoals de EU-top in
juni heeft besloten. De EU laat hiermee maar weer eens zien dat het
geen enkele prioriteit geeft aan mensenrechtenschendingen, door met
dictators in het Egyptische Sharm-el Sheikh om tafel te gaan zitten,
waardoor het zelfs de posities van die despoten legitimeert. En maar
met de beschuldigende vinger wijzen naar landen als Hongarije, waar
zogenaamd de democratie geweld wordt aangedaan. *)
Zum kotzen!
Maar het mooie plannetje van Brussel kan wel eens een luchtspiegeling
blijken te zijn. De leiders van de Arabische Liga denken niet eens na
over het bouwen van vluchtelingenkampen voor de EU. En als ze dat doen,
willen ze geld zien, veel geld, net als Erdogan.
Al-Sisi maakte dit al duidelijk aan het begin van de woestijntop. Maar
de EU wil niet betalen, althans nog niet. Het is een top zonder waarde
- en zonder waarden. Overigens kwam het idee van de top dit keer niet
van Merkel - maar van de rechts-conservatieve bondskanselier van
Oostenrijk, Kurz, die onlangs in de smaak viel bij de Amerikaanse
president Trump.
Dictators onder mekaar: de Egyptische president Al-Sisi en de
Duitse "queen of the desert" Merkel.
Bij het slot van de top konden we toch nog meemaken dat de EU en de
Arabische Liga ruzie hebben ruzie gemaakt. Er werden namelijk twee
verklaringen afgegeven - en de vraag is wie er gelogen heeft.... Een
journalist vroeg na de omstreden woestijntop om een reactie van de
Arabische Liga op de Europese gedachten over de mensenrechtenkwesties
in Egypte. Hierop beweerde de secretaris-generaal van de Arabische
Liga, Ahmed Abul Ghait, dat "niet één van de aanwezigen" had gesproken
over ontevredenheid over de mensenrechtensituatie.
Dat werd niet weersproken - totdat EC-president Jean-Claude Juncker
sprak. "Ik was in de zaal. Het is niet waar dat we niet over
mensenrechten hebben gepraat."
Hij zei dat hijzelf het probleem in zijn eerste toespraak had benoemd.
De kwestie van de mensenrechten kwam volgens hem ook naar voren in
alle bilaterale ontmoetingen met de hoofden van de Arabische staten.
We hebben nu twee uitspraken die lijnrecht tegenover elkaar staan. We
gaan er gemakshalve maar vanuit dat we Juncker meer kunnen vertrouwen
dan Abul Ghait, maar als de laatste de onwaarheid zei - waarom dan nog
een ontmoeting met hem hebben?
Want dat is precies wat de EU voor ogen heeft. In de toekomst wil ze
regelmatig de dictators, terreurfinanciers en folteraars uit de
Arabische wereld ontmoeten. De vraag blijft: waar is het goed voor?
In de officiële poging om het "Fort Europa" uit te breiden, heeft men
weinig vooruitgang geboekt in Sharm El Sheikh. Wij zien het dan ook
als een groot toneelspel, als een klucht: de EU-regeringsleiders
zeggen wel dat zij de migrantentsunami wil tegengaan, maar er is een
verschil tussen zeggen en doen. Na al die jaren is er nog geen
buitengrens gesloten door optreden van Brussel (en landen die het wel
hebben gedaan hebben van hen forse kritiek gekregen), en ondertussen
blijven de rubberboten, NGO-schepen, treinen en vliegtuigen maar heen
en weer gaan om de autochtone bevolking van het oude continent te "verrijken".
O ja, er is ook geen vooruitgang geboekt op het belangrijkste thema
van het buitenlands beleid: het geschil over de nucleaire overeenkomst
met Iran. Iran wordt niet eens genoemd in het slotcommuniqué. En over
mensenrechten zal in de toekomst, na het nmislukken va de top in Sharm
el Sheikh, voorlopig ook niet worden besproken, toch?
Tenzij het eigen lidstaten betreft, dat dan wel weer.
*) De woestijntop is op zichzelf een primeur, maar de Brusselse aanpak
is welbekend. Terwijl (het staatshoofd van Egypte) Abdel Fattah al-Sisi
zijn heerschappij consolideert en negeert wat Human Rights Watch de
ergste mensenrechtencrisis in Egypte in tientallen jaren heeft genoemd,
mompelen Europese regeringsleiders iets over "stille diplomatie" met
betrekking tot dergelijke kwesties. En vervolgens gaan ze gewoon door
met het opbouwen van relaties en geven ze Al-Sisi de schijn van
internationale legitimiteit - iets waar hij op vertrouwt sinds hij de
macht greep middels een militaire coup in 2013. En vergeet ook niet
dat de EU het land over 2016 en 2017 een bedrag van €1.09 miljard kado
heeft gedaan.
Al-Sisi's recente serie executies zijn ontluisterend: hij moet er
zeker van zijn geweest dat het executeren van mensen, ondanks
schijnbaar oneerlijke processen kort vóór de top, geen negatieve
gevolgen zou hebben. Hij weet precies hoe de wind waait in Brussel.
