Het Spaanse Watergate-schandaal

Spanje bevindt zich midden in een politiek schandaal. Met een lastercampagne wilde de voormalige regering de oppositie schade toebrengen - onder andere door het verspreiden van nepnieuws - en de mainstream media hielpen mee.

De politiek in Spanje is opgeschrikt door een schandaal dat zijn gelijke niet kent: de conservatieve regering van voormalig premier Mariano Rajoy had de afgelopen jaren lastercampagnes gevoerd om politieke tegenstanders in diskrediet te brengen - betaald met belastinggeld. Zoals nu bekend is geworden, hebben ministeries valse nieuwsberichten verspreid en hebben enkele kranten het spel meegespeeld. Een doel van de toenmalige regering: linkse partijen mogen in géén geval aan de macht komen.

Spaanse media gebruiken een uitdrukking voor de politieke campagnes om te illustreren hoe vies en immoreel ze waren: "de cloaka van het Ministerie van Binnenlandse Zaken". De in Madrid gevestigde politicoloog Pablo Simón spreekt zelfs van misschien wel het belangrijkste politieke schandaal in Spanje en vergelijkt deze met de "Watergate-affaire" in de jaren 70 in de Verenigde Staten.

Net als bij "Watergate" gaat het hier ook over misbruik van macht door een regering - in het bijzonder de conservatieve regering van premier Rajoy, die tussen eind 2011 en midden 2018 in functie was. Het Ministerie van Binnenlandse Zaken en verschillende media lanceerden gezamenlijke campagnes: ze brachten nepnieuws in omloop, vooral om de linkse partij Podemos te schaden.
Dit kwam aan het licht in een onderzoekscommissie van het Spaanse parlement.

"Binnenlandse Zaken wilde een directe verbinding leggen tussen Podemos en de ex-regering van Venezuela onder Hugo Chavez, in het bijzonder op het gebied van financiën. Dat gebeurde omdat een aantal vooraanstaande Podemos-leden voorheen adviseur waren van Chavez", zegt politicoloog Simón. Het doel was om de reputatie van Podemos te schaden, zodat de partij niet aan de macht kon komen.

Een afgevaardigde van het Spaanse Ministerie van Binnenlandse Zaken zou bescherming hebben geboden aan een Venezolaanse ex-minister. In ruil daarvoor zou die moeten beweren dat Hugo Chavez zeven miljoen euro aan Podemos had betaald. Een cruciale rol  in de campagnes werd blijkbaar ook gespeeld door corrupte functionarissen van de Spaanse politie.

De online krant "El Confidencial" heeft een clip gepubliceerd van een geheime bijeenkomst in New York tussen voormalige overheidsfunctionarissen uit Venezuela en Spaanse politiefunctionarissen. Een commissaris zei daar: "Als u ons helpt dat Podemos niet komt ... Verdomme, dat zou het beste zijn voor ons allemaal!"

De leider van Podemos, Pablo Iglesias, spreekt van ongelooflijke gebeurtenissen. "Dus in Spanje kan een groep politieagenten zelfstandig een vliegtuig nemen en ex-ministers van een ander land geld en een valse identiteit beloven. Het is niet te geloven. "

De huidige socialistische regering in Spanje verzekert dat er geen "cloaka's" meer zijn in de ministeries. Alle belangrijke posities werden uitgewisseld na de overname afgelopen zomer. Niemand heeft ooit iets verteld over het schandaal van de regering uit die tijd.

Iets meer dan drie weken voor de Spaanse parlementsverkiezingen zou de conservatieve partij PP zéker hebben afgezien van dergelijk nieuws. Maar zelfs als deze zaak het niveau van de "Watergate-affaire"krijgt, dan nog denkt politicoloog Simón niet dat dit de conservatieven aanzienlijk zal schaden.
"Er is een groot electoraat dat zich heftig verzet tegen Podemos. Zij zien deze ontwikkelingen als niet echt slecht, maar als iets dat moest worden gedaan. "Het is heel moeilijk om het te zeggen, maar het is geen schandaal voor de conservatieve kiezers in Spanje," zei Simón.

Inmiddels is het juridische getouwtrek begonnen en de officier van justitie heeft het al duidelijk gemaakt: men heeft geen bewijs dat geld uit Venezuela naar de partij Podemos is gestroomd.

Afdrukken Doorsturen