Spanje bevindt zich midden in een politiek schandaal. Met een lastercampagne wilde de voormalige regering de oppositie schade toebrengen - onder andere door het verspreiden van nepnieuws - en de mainstream media hielpen mee.
De politiek in Spanje is opgeschrikt door een schandaal dat zijn
gelijke niet kent: de conservatieve regering van voormalig premier
Mariano Rajoy had de afgelopen jaren lastercampagnes gevoerd om
politieke tegenstanders in diskrediet te brengen - betaald met
belastinggeld. Zoals nu bekend is geworden, hebben ministeries valse
nieuwsberichten verspreid en hebben enkele kranten het spel
meegespeeld. Een doel van de toenmalige regering: linkse partijen
mogen in géén geval aan de macht komen.
Spaanse media gebruiken een uitdrukking voor de politieke campagnes om
te illustreren hoe vies en immoreel ze waren: "de cloaka van het
Ministerie van Binnenlandse Zaken". De in Madrid gevestigde
politicoloog Pablo Simón spreekt zelfs van misschien wel het
belangrijkste politieke schandaal in Spanje en vergelijkt deze met de
"Watergate-affaire" in de jaren 70 in de Verenigde Staten.
Net als bij "Watergate" gaat het hier ook over misbruik van macht door
een regering - in het bijzonder de conservatieve regering van premier
Rajoy, die tussen eind 2011 en midden 2018 in functie was. Het
Ministerie van Binnenlandse Zaken en verschillende media lanceerden
gezamenlijke campagnes: ze brachten nepnieuws in omloop, vooral om de
linkse partij Podemos te schaden.
Dit kwam aan het licht in een onderzoekscommissie van het Spaanse
parlement.
"Binnenlandse Zaken wilde een directe verbinding leggen tussen Podemos
en de ex-regering van Venezuela onder Hugo Chavez, in het bijzonder op
het gebied van financiën. Dat gebeurde omdat een aantal vooraanstaande
Podemos-leden voorheen adviseur waren van Chavez", zegt politicoloog
Simón. Het doel was om de reputatie van Podemos te schaden, zodat de
partij niet aan de macht kon komen.
Een afgevaardigde van het Spaanse Ministerie van Binnenlandse Zaken
zou bescherming hebben geboden aan een Venezolaanse ex-minister. In
ruil daarvoor zou die moeten beweren dat Hugo Chavez zeven miljoen
euro aan Podemos had betaald. Een cruciale rol in de campagnes
werd blijkbaar ook gespeeld door corrupte functionarissen van de
Spaanse politie.
De online krant "El Confidencial" heeft een clip gepubliceerd van een
geheime bijeenkomst in New York tussen voormalige
overheidsfunctionarissen uit Venezuela en Spaanse
politiefunctionarissen. Een commissaris zei daar: "Als u ons helpt dat
Podemos niet komt ... Verdomme, dat zou het beste zijn voor ons
allemaal!"
De leider van Podemos, Pablo Iglesias, spreekt van ongelooflijke
gebeurtenissen. "Dus in Spanje kan een groep politieagenten
zelfstandig een vliegtuig nemen en ex-ministers van een ander land
geld en een valse identiteit beloven. Het is niet te geloven. "
De huidige socialistische regering in Spanje verzekert dat er geen "cloaka's"
meer zijn in de ministeries. Alle belangrijke posities werden
uitgewisseld na de overname afgelopen zomer. Niemand heeft ooit iets
verteld over het schandaal van de regering uit die tijd.
Iets meer dan drie weken voor de Spaanse parlementsverkiezingen zou de
conservatieve partij PP zéker hebben afgezien van dergelijk nieuws.
Maar zelfs als deze zaak het niveau van de "Watergate-affaire"krijgt,
dan nog denkt politicoloog Simón niet dat dit de conservatieven
aanzienlijk zal schaden.
"Er is een groot electoraat dat zich heftig verzet tegen Podemos. Zij
zien deze ontwikkelingen als niet echt slecht, maar als iets dat
moest worden gedaan. "Het is heel moeilijk om het te zeggen,
maar het is geen schandaal voor de conservatieve kiezers in Spanje,"
zei Simón.
Inmiddels is het juridische getouwtrek begonnen en de officier van
justitie heeft het al duidelijk gemaakt: men heeft geen bewijs dat
geld uit Venezuela naar de partij Podemos is gestroomd.