Van Griekenland tot het Verenigd Koninkrijk: de EU-verkiezingen konden wel eens de onneembare drempel vormen voor regeringsleiders om hun klus te voltooien. Een overzicht van landen waar op korte termijn nieuwe verkiezingen zouden kunnen komen.
Griekenland
De verliezen van de linkse Syriza-partij waren aanvankelijk met 2,7%
niet al te dramatisch. Voor premier Alexis Tsipras was het echter
reden genoeg om aan de noodrem te trekken. De nieuwe verkiezingen, die
in het najaar zouden plaatsvinden, zullen naar vroren worden gehaald
en in juni plaatsvinden.
Tsipras' grootste uitdager, de al lang gevestigde conservatieve partij
Nea Dimokratia, heeft links bijna tien procent verslagen. Partijleider
Kyriakos Mitsotakis krijgt zo de nieuwe verkiezingen, die hij al
langere tijd had geëist. De Syriza-regering, die pas na de
catastrofale economische (banken)crisis in Griekenland politiek de
scepter zwaaide, zou na vier jaar weleens aan de zijlijn kunnen komen
te staan.
Politiek gezien schuift Griekenland weer naar rechts op.
Slowakije
Na de overwinning van de liberale Zuzana Caputova bij de
presidentsverkiezing in het voorjaar is de uitkomst van de
EU-verkiezingen een nieuwe politieke klap in het gezicht van de door
de linkse populistische partij SMER geleide regering.
Het schandaal rond de moord op verslaggever Jan Kuciak en de zeer
politieke achtergronden blijven de jonge liberale Slowaken in het
bijzonder verontrusten. Hun vijandsbeeld is nog steeds het voormalige
regeringshoofd en politieke brein achter SMER, Robert Fico. Voor de
EU-verkiezingen werd daarom gekozen voor een alliantie van twee nieuwe
liberale bewegingen, die beide zijn voortgekomen uit de maanden van
massale protesten tegen SMER en Fico.
Nieuwe verkiezingen hangen in de lucht, de reeds fors verzwakte
regeringscoalitie van SMER zal waarschijnlijk binnen niet al te lange
tijd uit elkaar vallen.
Groot-Brittannië
De grote overwinnaar bij de EU-verkiezingen is Nigel Farage en hij wil
nu ook met zijn Verenigd Koninkrijk en Gibraltar aanzitten bij de
Europese Unie, als de komende maanden aan de onderhandelingstafel
wordt besloten hoe het vertrek uit de EU gestalte moet krijgen.
Van de heersende Tories is weinig meer over, en de oppositiepartij
Labour doet het niet veel beter. Het volk heeft haar ongenoegen over
het drie jaar voortslepende uitstel zeer goed kenbaar gemaakt.
Aangezien premier Theresa May op 7 juni de handdoek in de ring gooit,
barst dan onmiddellijk de strijd voor de functie van hoofd van de
regering en het voorzitterschap van de Conservatieven onmiddellijk los
- en dat zal leiden tot een verkiezingsstrijd met de Brexiteers. Als
we de mainstream media mogen geloven blijft Boris Johnson de favoriet
en hij heeft nogmaals duidelijk gemaakt welke richting hij op wil gaan:
een harde opstelling jegens de EU.
Een No-Deal Brexit in oktober wordt, naarmate de volgende deadline
nadert, steeds waarschijnlijker. Nieuwe verkiezingen, waar
Labour-leider Jeremy Corbyn al maanden op aandringt, zijn misschien
wel de enige manier om de Brexit te voorkómen. Maar misschien weet de
heersende elite tòch nog aan touwtjes te trekken om binnen de EU te
blijven.
Italië
Matteo Salvinin en zijn rechtse Lega-partij zijn de duidelijke
winnaars in de EU-verkiezingen. Hun coalitiepartner, de linkse
populistische Vijf Sterren-beweging is de grote verliezer. In de
regering crasht het al wat maanden, er zijn persoonlijke discussies en
geschillen over de migratieproblemen en het belastingbeleid. Hoewel
Salvini officieel nog steeds achter de coalitie staat, en dat na de
EU-verkiezingen nog weer heeft herhaald, wordt dit onder commentatoren
en politieke waarnemers in Rome gekenmerkt als een lippendienst. Ze
geven de huidige regering niet echt een lang leven. Dat houdt in dat
nieuwe verkiezingen met rasse schreden dichterbij komen.
Frankrijk
Voor president Emmanuel Macron is dàt bij de EU-verkiezingen gebeurd
wat hij het meest vreesde: de rechtse partij Rassemblement National
van Marine Le Pen heeft zijn En Marche-beweging het nakijken gegeven.
Door de maanden aanhoudende protesten door de Gele Hesjes-beweging (en
vooral het gewelddadige optreden daarbij van de politie en door de
overheid gecharterde huurlingen) kan Macron politiek gezien niet
anders dan in de verdedigende rol kruipen. Le Pen heeft al openlijk de
ontbinding van de Nationale Assemblee en nieuwe verkiezingen geëist.
Macron wil dat tegengaan met een herschikking door de overheid, maar
of dat genoeg is valt te betwijfelen. De vraag is ook hoe lang de
heersende elite - die hem op zijn huidige troon heeft gezet - hem nog
als een "useful idiot" ziet, of dat men het over een andere boeg gaat
gooien.
Oostenrijk
De Oostenrijkse bondskanselier Sebastian Kurz kan dan wel tevreden
terugkijken op de EUverkiezing, maar vanmiddag kreeg hij - zoals was
aangekondigd - een motie van wantrouwen aan zijn broek en werd hij
gedwongen zijn functie neer te leggen. Zijn positie was niet langer
houdbaar vanwege zijn optreden in het zogenaamde "Ibizaschandaal" (hierover
schreven wij in dit blog eerder (link
hier) en (hier).
De meest recente ontwikkelingen zullen wij spoedig in een artikel voor
onze abonnee's op de site zetten).
Het door Kurz geëiste aftreden van minister Kickl (FPÖ), die evenwel
niets met het Ibiza-schandaal te maken had, maar een besluit waarvan
Kurz dacht politiek munt uit te kunnen slaan, heeft veel kwaad bloed
gezet onder de kiezers en behalve de FPÖ ook de oppositiepratij SPÖ
(die met de motie kwam).
President Alexander Van der Bellen moet nu een nieuwe bondskanselier
nomineren om aan een overgangsregering leiding te geven.
Roemenië
In het land dat het voorzitterschap van de EU heeft heerst al maanden
een politieke chaos. De machtsstrijd tussen de heersende socialisten
en president Klaus Johannis overschaduwt de politiek. De pogingen om
de corruptie bij de overheid door rechtshervorming niet strafbaar te
stellen heeft geleid tot massale protesten.
De nederlaag van de heersende sociaal-democraten bij de verkiezingen
voor de EU en het succes van het PNL gesteund door Johannis, zou de
druk voor nieuwe verkiezingen moeten opvoeren. Bovendien is er sprake
van corruptie tegen de voormalige socialistische partijleider Liviu
Dragnea, en hij moet daarvoor vandaag terug naar de rechtbank. Als
zijn hoger beroep vandaag wordt afgewezen, draait hij de bak in.
