De ruzie tussen Italië en de Europese Commissie loopt verder op. Vice-premier en politiek leider van de Lega Matteo Salvini dreigt een nieuw ruilmiddel in te voeren. Deze alternatieve valuta zou weleens het einde van de euro kunnen betekenen - en de Europese Unie (als we geluk hebben).
Sinds het Italiaanse idee voor het invoering van mini-bot's
het eerst in de mainstream media kwam, werd er massaal gespeculeerd
over hoe en eventueel wanneer Lega-leider Matteo Salvini deze "parallelle
valuta" zou introduceren om de Italiaanse fiscale situatie te
ondersteunen.
Hoewel we hierover enkele artikelen hebben geschreven (hier,
hier en
hier)
willen we er toch nog even op doorgaan.
De mini-BOT is te vergelijken met een obligatie, met een kleine
coupure die de schatkist kan verkopen en die door bedrijven en mensen
kan worden gebruikt als een alternatief binnenlands ruilmiddel. We
gebruiken met opzet het woord betaalmiddel niet.
Zoals bekend verbiedt de EU-wetgeving dat landen (naast de euro) hun
eigen valuta uitgeven. Dit is tussen haakjes precies hèt grootste
probleem van de Europese Unie, één van de oorzaken van de crises van
de EU, en uiteindelijk de reden waarom de hele eurozone, en in het
verlengde daarvan de hele EU uiteen zal vallen.
De grote vraag is of deze mini-bot's ingevoerd gaan worden. Wij achten
de mogelijkheid bijzonder groot. Ten opzichte van de Italiaanse
economie is de euro overgewaardeerd, te sterk. Maar de euro zou
ondergewaardeerd zijn ten opzichte van een mini-bot-handel die
vergelijkbaar is met die van de euro.
De wet van Gresham stelt dat ondergewaardeerde valuta's uit de markt
worden verdreven en worden opgepot terwijl overgewaardeerde valuta's
circuleren. Het is belangrijk om het idee '"slecht geld verdrijft goed
geld" achter ons te laten. Het vertroebelt de analyse.
De Italiaanse regering heeft gezegd dat ze de mini-BOTbot's min of
meer in de plaats stellen van euro's waar het gaat om betalingen van
belastingen en heffingen. Ze kunnen dan circuleren binnen de
Italiaanse economie, terwijl schaarse euro's bij voorkeur worden
gebruikt om de internationale handel te regelen.
De Europese Unie is hier natuurlijk faliekant op tegen en ECB-president
Mario Draghi noemde dit voorstel illegaal. Wiij denken dat dat niet
waar is (het is een ruilmiddel - geen betaalmiddel) en het is ook niet
relevant. De echte bedreiging voor de plannen van Salvini, die Italië
echt nodig heeft, is te vinden binnen zijn eigen regering. Salvini's
premier Giuseppe Conte is een technocraat. In feite vertegenwoordigen
Conte, president Sergei Mattarella en minister van Financiën Giovanni
Tria een trojka van technocraten die werken voor Brussel en niet voor
Rome.
Het is een trojka die tevens probeert de Europese Centrale Bank te
beschermen. We leggen dat even uit.
Premier Giuseppe Conti en minister van Economie Giovanni Tria zijn in
openlijke opstand gekomen tegen de coalitieleiders over de komende
begrotingsstrijd met de EU.
Reuters meldde onlangs dat
deze twee samenwerken om Salvini's interne hervormingen te ondermijnen.
Salvini stelt voor om de economische groei aan te sporen door een
"flat tax" in te voeren en maar liefst $ 3 miljard méér uit te geven
aan de wederopbouw van de afbrokkelende Italiaanse infrastructuur dan
Brussel toestaat.
Conte en Tria spannen samen met Mattarella, die officieel een rol
speelt bij het waarborgen van politieke stabiliteit, maar ook om het
gedrag van de regering effectief te beteugelen - een populistische
coalitie waarvan de partijleiders ageren tegen EU-begrotingsregels.
We gaan met de tijdmachine even terug naar vorig jaar, bij de
coalitievorming. President Mattarella verwierp de aanvankelijk
aanbevolen regering door Lega en M5S, omdat hun keuze was gevallen op
Paolo Savona, die evenwel door Mattarella te anti-EU en vijandig
tegenover Duitsland werd bevonden. De president speelde het tot het
einde hard en dwong Salvini de door hem gekozen premier op, in dit
geval Conte.
Deze drie mannen zijn - als we Trump vrij mogen citeren - het
Italiaanse Moeras. En wat erger is: Mattarella heeft de touwtjes in
handen tot 2022, slechts vier jaar in een periode van zeven jaar.
Salvini deed het heel goed bij de verkiezingen voor het Europees
nepparlement en velen speculeren dat hij binnenkort verkiezingen zal
uitschrijven om zich te ontdoen van di Maio en Conte. Op dit moment
hebben we het vreemde geval dat Salvini en di Maio op gespannen voet
staan met Conte en de minister van Economie, Giovanni Tria.
Conte heeft vorige week gedreigd om af te treden en hij kon dit op elk
moment doen. "Ik wil een duidelijke, ondubbelzinnige en snelle reactie,"
zei Conte, en hij riep op tot "loyale samenwerking" van alle
ministers. De huidige regering zal geen lang leven beschoren zijn.
De Italiaanse trojka zullen degenen zijn die de huidige regering ten
val kunnen brengen, als ze het überhaupt doen. En als het mini-bot-voorstel
stoom krijgt binnen het Italiaanse parlement en (gedwongen) op het
bordje gelegd wordt van Tria bij het ministerie van Financiën, moet er
iets gebeuren.
Salvini zal zijn regering niet laten vallen. Hij heeft dat uitgesloten
zolang de Vijf Sterren-beweging (M5S) accoord gaat met zijn deel van
hun gedeelde agenda. M5S kreeg haar belangrijkste verkiezingseis
gerealiseerd met het basisinkomen - een maatregel die erg goed
gevallen is bij de burgers. Nu is het (conform hun afspraken) de beurt
aan Salvini.
Nu Di Maio een leiderschapsstemming heeft overleefd, is de coalitie
sterk. De hardliners binnen M5S die Salvini een moeilijke tijd zouden
kunnen bezorgen, zijn weer terug in hun hok. Wij vermoeden dat de
strategie van Salvini er uit bestaat dat de verraders zichzelf gaan
ophangen en Brussel hun hand laten overspelen. Beide dingen blijven
gebeuren, terwijl Salvini keer op keer overkomt als iemand die intens
geïnteresseerd is in het oplossen van de binnenlandse problemen in
Italië en de grotere politieke problemen minder belangrijk vindt.
Het zal dus niet Salvini zijn die deze Italiaanse regering naar huis
stuurt. Het zullen Conte, Tria en Mattarella zijn die dit zullen doen
in de veronderstelling dat zij de macht hebben het Italiaanse volk uit
te hongeren, waardoor Salvini gedwongen wordt zich aan te sluiten bij
een minder belangrijke partij, zoals Forza Italia van Silvio
Berlusconi, die dan de touwtjes in handen zou krijgen bij eventuele
coalitie-onderhandelingen.
Dat zou kunnen gebeuren met de nieuwe kieswet, die slechts tweederde
van de zetels via stemverhouding opvult, terwijl de andere allemaal
worden gekozen via het systeem "meeste stemmen gelden". We
hebben niet echt een goed idee hoe dat dan zou uitpakken.
Maar hier begint het politieke spel. We zien in de EU overal hetzelfde
gebeuren: in ons land waar coalitiepartijen zich nooit kritisch
uitlaten over het regeringsbeleid omdat hen bij nieuwe verkiezingen
een afstraffing te wachten zou staan, of bijvoorbeeld in het Verenigd
Koninkrijk waar we zien dat Jeremy Corbyn niet vraagt om een motie van
wantrouwen in de Tory/DUP-regering en tegelijkertijd de DUP zich niet
terugtrekt uit de falende coalitie. Hetzelfde gebeuren zien we ook in
Duitsland. Overal plucheplakkers die weigeren de macht uit handen te
geven.
Waar we nu getuige van zijn, is een gewaagd pokerspel waarbij de oude
garde van de Italiaanse politiek probeert het tij van hervormingen
tegen te werken en gevestigde belangen te beschermen. Klinkt bekend in
de oren, toch? Bewijsstuk A: de VS onder Trump en bewijsstuk B:
Brexit in het VK.
De realiteit is dat de ECB meer te verliezen heeft dan Italië als de
rente op Italiaanse schulden stijgt. Het zal een kettingreactie in
heel Europa veroorzaken die Duitsland en Frankrijk veel meer zal
schaden dan Italië.
Hetzelfde geldt ook voor Mattarella c.s. Zouden nieuwe verkiezingen
hen een voordeel opleveren ten opzichte van een nieuwe Lega/M5S-regering
met Salvini als leider? Als het antwoord nee is, dan zal de Italiaanse
trojka de lijn van Brussel vasthouden en hun posities gebruiken om
Salvini bij elke gelegenheid te saboteren. Ze zullen alleen dreigen de
regering te laten vallen als het hun positie versterkt. We zijn er
zelfs van overtuigd dat Conte dat al heeft geprobeerd en dat Salvini
hem in Italiaanse stijl heeft "bekeerd".
Bovendien denken wij dat het laten vallen van de regering (om Brussel
ter wille te zijn) politieke zelfmoord is. Het zal Salvini's positie
alleen maar versterken. En als Lega en M5S tegelijkertijd campagne
voeren over dezelfde kwesties, zouden ze samen met 60% van de stemmen
de Italiaanse trojka en Brussel de les kunnen lezen.
Vergeet niet dat Mattarella vorig jaar zijn hand overspeelde, toen hij
de eerste keuze van Salvini voor minister van Financiën, Paola Savona,
afwees. Uiteindelijk gaf Salvini toe, nomineerde Tria en Conte om
Mattarella tevreden te stellen en vormde de regering.
Als door nieuwe verkiezingen Lega/M5S in een sterkere positie zou
komen en Mattarella zou opnieuw proberen de macht over te nemen, kan
hij worden afgezet en uit zijn functie worden ontheven. En dat zou de
hele dynamiek ingrijpend veranderen.
Italië heeft de mini-bot nodig of moet de euro volledig laten vallen.
Salvini heeft gelijk dat de (Duitse) EU-bezuinigingsmaatregelen het
land vermoordt. Dat is volgens ons trouwens ook het plan - over de
realisatie van het Vierde Rijk (waarin dit uitvoerig is beschreven)
hebben we in het verleden talloze artikelen gepubliceerd.
Dit is de reden waarom de Europese Unie Italië bedreigt met ongekende
begrotingsboetes voor een bedrag van $ 3 tot $ 4 miljard. Het is een
belachelijk voornemen en het toont meteen hun zwakte aan als ze bereid
zijn om deze weg te bewandelen over zoiets kleins. Maar het is hun
enige mogelijkheid, via de door hen uitgekozen minister van financiën
in Rome. En dat Frankrijk met grote regelmaat óók de begrotingsregels
overtreedt, daar hoor je Brussel niet over. Maar Juncker zei daarover
destijds: "Frankrijk is Frankrijk".
Er zijn analisten die zeggen dat de mini-bot een Trojaans paard is, en
in meerdere opzichten is het dat ook. Het is echter iets dat de
huidige onstabiele structuur van de Italiaanse regering naar haar
crisispunt kan forceren en het Italiaanse volk kan laten beslissen wie
er ècht voor hen werkt.
