De president van de ECB heeft aangekondigd de rente verder te zullen verlagen en zal Quantitative Easing volhouden zolang als het nodig is, zelfs als het helemaal niet werkt (en dat doet het niet). Dit gaat niet goed aflopen!
De Volkskrant meldt het
volgende:
De president van de Europese Centrale Bank, die eind volgende maand
afscheid neemt, kondigt donderdag niet alleen de langverwachte
renteverlaging aan, maar ook een nieuwe ronde schuldaankopen. De
Nederlandse banken betalen nu al ruim een half miljard euro per jaar
om hun overtollige spaargeld bij de ECB te parkeren. Het tarief van
die depositorente gaat na 3,5 jaar nog verder omlaag: van -0,4 naar
-0,5 procent. Daarmee komt ook voor spaarders een negatieve rente in
zicht.
...
De ECB ... hervat haar omstreden beleid van ‘monetaire verruiming’. De
afgelopen jaren kochten de centrale bankiers al voor 2.648 miljard
euro aan obligaties van overheden en multinationals. Die gigantische
schuldenberg zal vanaf november verder aanzwellen met nog eens 20
miljard euro per maand.
Draghi wil het dit keer weer eens groot aanpakken! Hij had wel te
maken met een ongekende opstand binnen de ECB toen centraal Europa
weerstand bood aan zijn plan van Quantitative Easing (Frankrijk,
Duitsland versus Spanje, Italië, Griekenland). Dit doet ons trouwens
denken aan de Mel Brooks-parodie "De
mensen zijn in opstand."
In dit geval verzetten Frankrijk en Duitsland zich tegen meer QE,
terwijl "de mensen" (Spanje, Italië en Griekenland) in opstand komen
en aandringen op méér QE.
We lezen de volgende interessante achtergrondinformatie op Bloomberg:
European Central Bank governors representing the core of the euro-area
economy resisted President Mario Draghi’s ultimately successful bid to
restart quantitative easing, according to officials with knowledge of
the matter.
The unprecedented revolt took place during a fractious meeting where
Bank of France Governor Francois Villeroy de Galhau joined more
traditional hawks including his Dutch colleague Klaas Knot and
Bundesbank President Jens Weidmann in pressing against an immediate
resumption of bond purchases, the people said. They spoke on condition
of anonymity, because such discussions are confidential.
Those three governors alone represent roughly half of the euro region
as measured by economic output and population. Other dissenters
included, but weren’t limited, to their colleagues from Austria and
Estonia, as well as members on the ECB’s Executive Board including
Sabine Lautenschlaeger and the markets chief, Benoit Coeure, the
officials said.
Mario Draghi says the ECB will maintain a “highly accommodative stance
of monetary policy.”
Such disagreement over a major monetary policy measure has never been
seen during Draghi’s eight-year tenure. It casts a shadow over the
resolve underpinning his parting stimulus shot before Christine
Lagarde succeeds him, and also over his account of the proceedings.
The extent of the rift might open the door to critics of the
institution to question the legitimacy of its decisions.
Despite the disagreement, Draghi presented the decision to relaunch QE
as having enough support to move forward. There was no vote on the
matter, in line with typical ECB practice. Such a ballot would be a
rare occurrence, but if one had taken place, under the Governing
Council’s system of rotation to streamline decision-making, the French
and Estonian governors would have been unable to cast a vote this
month.
“There was more diversity of views on APP. But then, in the end, a
consensus was so broad there was no need to take a vote. So the
decision in the end showed a very broad consensus. As I said, there
was no need to take a vote. There was such a clear majority.”
– Mario Draghi, Sept. 12 press conference in Frankfurt
One key argument wielded by policy makers opposed to Draghi’s
resumption of QE was that it would be better to save it to use as a
contingency in an emergency, such as an abrupt outcome to Brexit if
the U.K. leaves the European Union without a transition deal, the
officials said.
Spokesmen and spokeswomen for the Austrian, Dutch, Estonian, French
and German central banks declined to comment on the ECB discussions.
An ECB spokesman also declined to comment.
QE has previously proved contentious. Draghi encountered significant
opposition in 2015, when he pushed the Governing Council to start bond
purchases, against the wishes of his German, Dutch, Estonian and
Austrian colleagues.
Draghi’s decision to press ahead without such key support risks
leaving Lagarde with a headache when she starts in November. She will
need to decide whether to persist in a policy that has divided her
Governing Council, risking further acrimony. The alternative would be
to dial back the ECB’s current stimulus commitments, an approach that
could provoke a market backlash.
Dat heeft hij zo ongeveer gezegd. Serieus, hoeveel extra Quantitative
Easing willen Spanje, Italië en Griekenland?
Is het omdat hun banksystemen zich nog steeds in wild vaarwater
bevinden? Hieronder een voorbeeld van een Italiaanse, Spaanse en
Griekse bank.
De ECB heeft vandaag feitelijk "MMT" (de moderne monetaire
theorie) tot haar monetair beleid
verklaard. Dit zal garant staan voor de fiscale vernietiging van de
euro - en alle landen die hem gebruiken.
Het maakt de spanning tussen belastingheffing en gewenste
overheidsdiensten tot een anachronisme, en verklaart dat regeringen
onbepaald en ongelimiteerd "fiscale stimuli" kunnen uitvoeren zonder
zich zorgen te maken of hun obligaties verhandelbaar zijn of dat
beleggers geloven dat ze zullen worden betaald.
Het maakt pensioenfondsen onmiddellijk en permanent insolvent
als ze deze staatsobligaties als bron voor couponrente kopen, omdat er
geen of een negatieve coupon zal zijn - en dus verschuiven
staatsobligaties in de eurowereld van kapitaalreserves naar
kapitaalvernietigers. De enige reden om een dergelijke obligatie te
kopen, met andere woorden, is omdat men denkt dat er sukkels
zullen zijn die het van hen zullen kopen wanneer de tarieven nòg
negatiever worden.
Dit zet het hele uitgangspunt van obligaties - het hogere deel van de
kapitaalstructuur van een land of een bedrijf - op zijn kop, omdat
uitsluitend speculatie het doel is om een dergelijk "beleggings-instrument"
te bezitten. Met andere woorden, in termen van kapitaalveiligheid zijn
staatsobligaties nu niet ver verwijderd van opties!
Natuurlijk is dit beleid niet bepaald nieuw in het Europese complex,
maar de onderstreping ervan van vandaag maakt duidelijk dat het beleid
niet de verwachte resultaten heeft opgeleverd. Dit is trouwens het
gevaar - waar niemand om lijkt te geven. Als je iets doet met een
verwachting van een resultaat en niet alleen het resultaat niet krijgt,
krijg je verdere achteruitgang en is het zeer waarschijnlijk dat wat
je doet ineffectief is of het probleem erger maakt.
De volgende stap laat zich raden: wellicht dat de EU straks wel iets
ziet in het idee van de VS om de looptijden van staatsobligaties op te
rekken. Washington overweegt volgend jaar 50-jaars obligaties uit te
geven wanneer de regering op zoek is naar goedkopere en op langere
termijn gerichte manieren om haar groeiende schuldenlast te
financieren. Dat vertelde minister van Financiën Steven Mnuchin
vandaag aan
CNBC. Of
misschien wel 100-jaars staatsobligaties - zie Argentinië.
De opmerkingen van Mnunchin komen een dag nadat president Donald Trump
heeft getweet dat hij vindt dat de VS moeten kijken naar het "herfinancieren"
van de schuldenlast, die onlangs de grens van $ 22,5 biljoen (!) heeft
overstegen.
Het verbaast ons elke dag weer dat we het punt hebben bereikt waarbij
onze zogenaamde economische experts denken dat negatieve tarieven en
MMT goede ideeën zijn. In de VS valt Trump de FED keer op keer aan ("naïve
boneheads"), maar als zakenman zou Trump beter
moeten weten (wat ook wel het geval zal zijn), maar het is overal
gewoon een kwestie van "extend en pretend" en doen alsof men bezig is
het onvermijdelijke uit te stellen, van te veel jaren van
schuldaccumulatie. Wat Trump betreft - en het geld eigenlijk voor de
meeste westelijke regeringsleides) - hij wil absoluut niet dat er een
epische crash tijdens zijn termijn gebeurt, en net als alle
ambtsdragers zullen ze meegaan met elk plan om een herverkiezing
veilig te stellen. Daarbij horen natuurlijk ook de
jaarlijkse beloften aan de kiezers waar nooit iets van terechtkomt.
De ECB zal QE volhouden zolang als het nodig is, zelfs als het
helemaal niet werkt (en dat doet het niet). De inmiddels overleden
Stanford-econoom Ronald McKinnon argumenteerde al jaren geleden dat
zelfs vóórdat rentetarieven onder nul dalen, de contraproductieve
feedbackl zwaarder weegt dan de voordelen van de lagere tarieven,
zelfs als de rentetarieven zowel reëel als nominaal lager zijn.
Door vast te houden aan haar eigen beleid heeft de ECB haar eigen
doodvonnis, en dat van de landen in de eurozone, getekend.
Wat er nu dus gaat gebeuren? Goede vraag - maar we weten zeker dat de
landen (en hun burgers) die de euro gebruiken het niet leuk zullen
vinden.
Komend weekend zullen wij opnieuw aandacht aan dit onderwerp besteden.