De voorzitter van de Federal Reserve Jerome Powell zegt dat er doorlopend forensisch werk gaande is ten aanzien van de liquiditeitscrisis. Mooie woorden, maar de werkelijkheid is dat de Fed geen idee heeft wat er precies aan de hand is - of het althans in ieder geval niet wil vertellen.
Gisteren, voor de tweede dag op rij, gaf de voorzitter van de Federal
Reserve, Jerome Powell, gaf een verklaring af voor een commissie van
het Amerikaanse Congres en beantwoordde hij vragen. Woensdag was het
het Joint Economic Committee; gisteren was het het House Budget
Committee. Op beide dagen durfde slechts één lid van de commissie een
vraag te stellen over de honderden miljarden dollars die de Fed elke
week in repo-leningen naar Wall Street doorsluist.
De crisis op de markt voor repo-leningen, waar financiële instellingen
overnachtleningen aan elkaar verstrekken, begon op 17 september toen
de rente steeg van het typische bereik van 2% tot maar liefst 10%.
Voor het eerst sinds de financiële crisis moest de Federal Reserve met
veel geld instappen om de liquiditeitsspanningen te verminderen.
Sinds die tijd is de Fed dat geld elke werkdag blijven aanbieden en
vult het nu zijn overnachtleningen aan, die oplopen tot $ 120 miljard
per dag, met tweemaal per week $ 35 miljard aan 14-daagse leningen. In
totaal biedt de Fed elke week $ 670 miljard aan doorlopende leningen
aan effectenbedrijven (die het niet met naam zal noemen) voor een
crisis (die het niet kan definiëren). En wat er nog meer bijkomt,
uiteraard (zie tekst rechts).
Het lijkt wel of alleen republikeinen uit Texas het lef hebben om de
kwestie aan te pakken wanneer Powell voor het Congres verschijnt. Op
woensdag was het
congreslid Kenny Marchant
die Powell ondervroeg over deze kwestie; gisteren was het congreslid
Bill Flores, een andere republikein uit Texas, die het onderwerp ter
sprake bracht. Dit is hoe de woordenwisseling gisteren verliep:
Flores: “De Federal Reserve was vanaf half september bezig met een
aantal substantiële terugkoopmarktactiviteiten en de Fed was eerder
deze week actief betrokken. Kunt u ons vertellen wat de
liquiditeitsproblemen veroorzaakt waardoor de Fed ingrijpt? U zei dat
ze technisch zijn en dat betwist ik niet, maar ik vraag me alleen af
of u ons kunt vertellen wat daarachter ligt wat die activiteit
veroorzaakt."
Powell: "Ik wil benadrukken dat dit geen dingen zijn die de
economische resultaten zullen beïnvloeden."
Flores: “Juist, dat impliceer ik ook niet. Ik denk dat u het juiste
probeert te doen, ik moet gewoon weten wat de onderliggende oorzaak
is."
Powell: "Dus, één groot ding is dat we de balans in omvang hebben
laten afnemen en dat proces hebben we in juli gestopt. Het komt echt
neer op het aanbod van reserves, wat iets is wat we creëren. We hebben
alle banken onderzocht en gezegd wat hun laagste comfortabele niveau
van reserves is. We hebben dat opgeteld, we hebben er een buffer
bovenop gelegd en we meenden dat we waarschijnlijk ver boven het
niveau van de schaarste waren. En toen hadden we begin september een
situatie waarin de liquiditeit - waar banken veel meer liquiditeit
hadden dan ze zeiden dat ze nodig hadden endat dat toch niet in de
repomarkt terechtkwam."
Laat dit even bezinken. Vragen aan de megabanken op Wall Street, die
zichzelf in 2008 hebben opgeblazen omdat ze liever gokten in
risicovolle derivaten en ingewikkelde beleggingsproducten met het geld
van hun spaarders, bij hoeveel geld ze zich comfortabel zouden voelen
wat betreft liquide reserves bij de Fed? Natuurlijk zullen de
Wall Street-banken zoveel liquiditeit willen hebben als ze van de Fed
kunnen krijgen om hun handelsboeken te verrijken. En sinds wanneer
vraagt de regulator van de meest seriële bankholdings in Amerika de
mening van de vaak gerechtelijk aangeklaagde misdadigers?
Om een voorbeeld te geven van wat we bedoelen: gebleken is uit een
onderzoek vande Permanent Subcommittee on Investigations van de
Amerikaanse Senaat dat JPMorgan Chase het geld van haar bankdeposito's
gebruikte om in 2012 honderden miljarden dollars aan risicovolle
weddenschappen in derivaten te maken in Londen en daar op $ 6,2
miljard te verliezen.
De subcommissie heeft geconstateerd dat JPMorgan Chase “risico's heeft
opgestapeld, verliezen heeft verborgen, risicogrenzen heeft genegeerd,
risicomodellen heeft gemanipuleerd, toezicht heeft ontweken en het
publiek verkeerd heeft geïnformeerd.”
En nu gaat de Fed dezelfde bank vragen hoeveel liquiditeit zij zou
willen houden bij de Fed en daarmee niet hoeft te handelen (lees "gokken")?
JPMorgan Chase trok vervolgens $ 145 miljard uit zijn reserves bij de
Fed.
Op 15 oktober, tijdens een gesprek met analisten over de
kwartaalcijfers, zei Jamie Dimon, CEO van JPMorgan Chase, dat de bank
nu slechts $ 120 miljard aan reserves bij de Fed heeft en dat dat
bedrag niet genoeg was om te helpen bij de repo-leningmarkt op 17
september en nog steeds niet is om te voldoen aan de wettelijke
vereisten om voldoende noodreserves bij de hand te houden voor
noodgevallen.
Tijdens het gesprek van Powell met congreslid Flores leek hij nerveus
en onrustig en zwaaide zijn handen rond. Dit is niet het normale
gedrag van Powell tijdens een ondervraging in het Congres. We kwamen
erachter waarom toen Powell leek toe te geven dat de Fed er niet
helemaal zeker van is dat ze begrijpt "waarom" de liquiditeitscrisis
gaande is.
Powell: “We doen veel forensisch werk om te begrijpen waarom. Sommige
daarvan kunnen reserves zijn - het niveau van reserves moet hoger zijn
dan we dachten, wat betekent dat onze balans een beetje groter is. Er
kunnen ook aspecten van onze toezicht- en regelgevingspraktijk zijn
die we kunnen bekijken waardoor de liquiditeit die we hebben, waarvan
we denken dat het het juiste niveau is, vrijer in het systeem kan
stromen. Zonder echter veiligheid en degelijkheid te ondermijnen."
Misschien zou voorzitter Powell, als hij op 19 oktober 1987 aan een
trading desk op Wall Street had gezeten, een veel realistischer
beoordeling kunnen geven van wat de megabanken op Wall Street ervan
weerhield om de kans te grijpen om leningen aan te gaan tegen 10% op
17 september.
Het wordt "doen of je neus bloedt" genoemd en het is wat handelshuizen
op Wall Street (die nu federaal verzekerde commerciële banken bezitten)
doen als ze niet zeker weten welke van hun tegenpartijen een
geldprobleem zouden kunnen hebben.
Op 19 oktober 1987, toen de Dow Jones Industrial Average met 508
punten daalde (22,6% op één dag), stopten sommige handelshuizen in
Wall Street gewoon met het beantwoorden van hun telefoon omdat ze niet
geconfronteerd wilden worden met een verliezende handel of een handel
met tegenpartijen die misschien niet de volgende dag aanwezig zijn
omdat ze enorme verliezen hadden geleden.
U hoeft alleen maar naar de aandelenkoersgrafiek van Deutsche Bank te
kijken om erachter te komen waar tegenpartij Wall Street zich vandaag
de dag zorgen over maakt. Deutsche Bank is verbonden aan Wall Street
en andere wereldwijde banken als derivaten-tegenpartij - voor een
bedrag van tientallen biljoenen dollars (!) aan derivaten (nominaal).
En terwijl andere grote Wall Street bankaandelen zijn gestegen sinds
de Fed honderden miljarden dollars per week in Wall Street begon te
pompen, is dat bij Deutsche Bank dat niet het geval. Twee andere
bedrijven die ook niet zijn gestegen zijn Goldman Sachs en Lincoln
Financial - niet toevallig óók sterk blootgesteld aan derivaten.
Lees in dit verband ook nog eens
ons kritische artikel
over Deutsche Bank van 22 december vorig jaar, getiteld "Deutsche Bank
en het derivatenprobleem".
Voorzitter Powell kan zichzelf en zijn land (en de hele financiële
wereld) een grote gunst bewijzen door zorgvuldig een rapport van
februari 2015 (PDF)
te lezen van het federale agentschap dat is opgericht in het kader van
de Dodd-Frank wetgeving voor financiële hervorming om toezichthouders
zoals de Fed te waarschuwen voor toenemende gevaren voor de financiële
stabiliteit.
Dat rapport is afkomstig van het Office of Financial Research (OFR) en
dit hebben de onderzoekers in dat rapport gezegd:
“Hoe groter de bank, hoe groter de potentiële overloop als de bank
failliet gaat; hoe hoger de hefboomwerking, hoe gevoeliger het is om
in gebreke te blijven onder stress; en hoe groter de
connectiviteitsindex van de bank, des te groter is het aandeel van de
standaardwaarde die in het banksysteem stroomt. Het product van deze
drie factoren biedt een algehele maat voor het besmettingsrisico dat
de bank voor het financiële systeem vormt. Vijf van de Amerikaanse
banken hadden bijzonder hoge besmettingsindexwaarden - Citigroup,
JPMorgan, Morgan Stanley, Bank of America en Goldman Sachs."
Powell zou zijn forensisch werk meer diepgang kunnen geven door het
rapport van 2016 (PDF)
van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) te lezen. Uit dat rapport
bleek dat Deutsche Bank als financiële tegenpartij sterk is verbonden
met JPMorgan Chase, Citigroup, Goldman Sachs, Morgan Stanley, Bank of
America en met grote Europese banken. De IMF-onderzoekers ontdekten
dat Deutsche Bank een grotere bedreiging voor de mondiale financiële
stabiliteit vormde dan welke andere bank dan ook als gevolg van deze
interconnecties.