De dag des Oordeels keert terug: Citibank heeft bescherming verkocht op $ 858 miljard aan credit default swaps. Een nieuwe - oude - stap naar het ineenstorten van het financiële systeem.
Volgens het laatste derivatenrapport van het Amerikaanse Office of the
Comptroller of the Currency (OCC), heeft Citibank, de federaal
verzekerde, door belastingbetalers gesteunde bank in handen van
Citigroup, bescherming verkocht aan andere banken, hedgefondsen,
verzekeringsmaatschappijen of bedrijven op voor maar liefst $ 858
miljard aan Credit Default Swaps.
Wanneer een federaal verzekerde bank bescherming verkoopt aan anderen
met Credit Default Swaps, neemt deze effectief het risico van een
mogelijk faillissement. In een tijd van ongekende schulden in het
systeem en groeiende waarschuwingen over "casino-leningen", lijkt dat
een zeer onverstandige zet van Citigroup.
Het OCC merkt op dat Citibank bescherming heeft gekocht via een groter
aantal Credit Default Swaps - in totaal $ 898,8 miljard. Er is echter geen garantie dat deze
weddenschappen correct zijn behandeld en deze bank niet opnieuw zullen
opblazen, samen met een deel van de bedrijven van Wall Street of
verzekeringsmaatschappijen die mogelijk zijn tegenpartijen.
Credit Default Swaps speelden een centrale rol in de financiële
ineenstorting van 2008 op Wall Street, net als Citigroup. Het is een
aanklacht tegen elke federale banktoezichthouder in de Verenigde
Staten, evenals tegen het Congres, dat Citigroup toestemming heeft
gekregen om terug te keren als een belangrijke speler op deze markt,
terwijl het haar federaal verzekerde Citibank opnieuw als pion in dit
spel gebruikt.
Wat ng meer leidt tot verontwaardiging is het feit dat het Citigroup
was die verantwoordelijk was voor het vernietigen van het deel van de
Dodd-Frank wetgeving voor financiële hervormingen van 2010 dat deze
derivaten uit de federaal verzekerde banken zou hebben gehaald. Het
verklaart ook waarom de New York Fed elke week honderden miljarden
dollars blijft doorsluizen naar de handelshuizen op Wall Street,
terwijl Jerome Powell, voorzitter van de Federal Reserve, volhoudt dat
alles prima in orde is op Wall Street.
Het officiële rapport van de Financial Crisis Enquiry Commission, tot
stand gekomen na een diepgaand onderzoek naar de ineenstorting van
2008, meldt dit over Credit Default Swaps:
OTC (over the counter)-derivaten hebben op drie belangrijke manieren
bijgedragen aan de crisis. Ten eerste heeft een type derivaat (credit
default swaps (CDS)) de pijplijn voor hypothecaire securitisatie
gevoed. CDS werden verkocht aan beleggers om te beschermen tegen het
in gebreke blijven of de waardevermindering van hypotheekgerelateerde
effecten, gedekt door risicovolle leningen...
Ten tweede waren CDS essentieel voor het maken van synthetische CDO's.
Deze synthetische CDO's waren slechts weddenschappen op de prestaties
van echte hypotheekgerelateerde effecten. Ze verhoogden de verliezen
door de ineenstorting van de huizenbubbel door meerdere weddenschappen
op dezelfde effecten toe te staan en ze over het financiële systeem te
verspreiden...
Toen uiteindelijk de huizenbubbel uiteenspatte en de crisis volgde,
bevonden zich derivaten in het oog van de orkaan. AIG, die niet
verplicht was om kapitaalreserves opzij te zetten als buffer voor de
bescherming die het verkocht, werd met een bailout gered toen het niet
aan zijn verplichtingen kon voldoen. De regering heeft uiteindelijk
meer dan $ 180 miljard op tafel gelegd vanwege de bezorgdheid dat de
ineenstorting van AIG zou leiden tot trapsgewijze verliezen in het
wereldwijde financiële systeem. Bovendien zorgde het bestaan van
miljoenen derivatencontracten van allerlei soorten tussen
systeemrelevante financiële instellingen - ongezien en onbekend in
deze niet-gereguleerde markt - voor meer onzekerheid en veroorzaakte
het een escalatie van paniek, waardoor de overheidssteun aan die
instellingen werd gestimuleerd.
"Ongezien en onbekend" zijn de belangrijkste woorden in de
bovenstaande paragraaf. De Credit Default Swaps waren, zowel toen als
nu, meestal vrij verkrijgbare privécontracten tussen een bank en een
tegenpartij. De grote banken van Wall Street hadden geen idee welke
van hun concurrent-bankgenoten grote blootstelling hadden ten aanzien
van de weddenschappen die in waarde instortten, dus de banken stopten
eenvoudigweg met het lenen aan elkaar. Dat lijkt veel op wat er
vandaag de dag gebeurt en waarom de Fed in New York de laatste,
ultieme geldschieter is geworden (en ook de laatste, ultieme
liquiditeitsleverancier).
Citigroup's derivatenposities leidden in 2008 tot heel wat financiële
strapatsen. Citigroup ontving niet alleen $ 45 miljard aan
aandeleninfusies van het Troubled Asset Relief Program (TARP),
goedgekeurd door het Congres en publiekelijk aangekondigd, maar het
concern bedelde om meer geld en kreeg een reddingsoperatie van
dezelfde federale toezichthouders die dit kaartenhuis toestemming
hadden gegeven om absurde risico's te nemen.
De regering garandeerde meer dan $ 300 miljard van Citigroup's
schimmige activa; de Federal Deposit Insurance Corporation garandeerde
$ 5,75 miljard van haar senior ongedekte schuld en $ 26 miljard van
haar commercial paper en interbancaire deposito's. En de Fed van New
York zorgde ervoor dat het publiek niet te weten kwam dat het $ 2,5
biljoen (ja, biljoen, dat is duizend miljard) naar Citigroup en zijn
handelsunits had geleid van december 2007 tot ten minste 21 juli 2010.
Die laatste informatie werd pas na meer dan twee jaar van
gerechtelijke veldslagen met de Federal Reserve openbaar gemaakt.
Er zijn meer dan 5.000 federaal verzekerde banken en spaarverenigingen
in de VS. Het depositoverzekeringsfonds van de Federal Deposit
Insurance Corporation had $ 104,9 miljard in kas om alle verzekerde
deposito's van die banken te dekken, vanaf het einde van het eerste
kwartaal van 2019.
Dat betekent dat geen enkele bank grotere risico's mag nemen van meer
dan driekwart biljoen dollar.
Uit het OCC-rapport blijkt ook dat de federaal verzekerde bancaire
eenheid van JPMorgan Chase óók een grote speler is op de Credit
Default Swap-markt, die voor $ 612,2 miljard heeft gekocht en $ 597
miljard heeft verkocht aan Credit Default Swaps.
Volgens insiders op Wall Street worden de grote posities in Credit
Default Swaps bij Citibank en JPMorgan Chase gebruikt om de markt voor
synthetische collateralized Debt Obligation (synthetische CDO) te
herstellen - die enorm heeft bijgedragen aan het ineenstorten van Wall
Street in 2008.
De beste beschrijving van hoe een synthetische CDO werkt, is te vinden
in het rapport van de Amerikaanse Senate’s Permanent Subcommittee on
Investigations. Met de titel "Anatomy of a Financial Collapse" en
uitgebracht op 13 april 2011, heeft het rapport het volgende gevonden:
Synthetische CDO's waren niet afhankelijk van daadwerkelijke
RMBS-effecten (residential mortgage-backed securities - door
woninghypotheken gedekte effecten) of andere activa om contanten aan
beleggers te betalen. In plaats daarvan ontwikkelde de CDO eenvoudig
een lijst van bestaande RMBS- of CDO-effecten of andere activa die
zouden worden gebruikt als "referentieverplichtingen". De partijen bij
de CDO waren niet verplicht om een eigendomsbelang te hebben in een
van die referentieverplichtingen; de CDO volgde eenvoudig hun
prestaties in de loop van de tijd. De prestaties van de onderliggende
referentieverplichtingen bepaalden samen de prestaties van de
synthetische CDO.
De synthetische CDO verdiende of verloor geld voor zijn investeerders
door een contractuele overeenkomst te sluiten dat ze betalingen aan
elkaar zouden doen, op basis van de totale prestaties van de
onderliggende activa waarnaar wordt verwezen, met behulp van CDS-contracten.
De "short"-partij stemde in wezen in met periodieke betalingen,
vergelijkbaar met verzekeringspremies, aan de andere partij in ruil
voor een overeenkomst dat de "long"-partij de volledige nominale
waarde van de synthetische CDO zou betalen als de onderliggende activa
waarde zouden verliezen of bijvoorbeeld een gedefinieerde
kredietgebeurtenis zou ondergaan, zoals bijvoorbeeld een
ratingverlaging. In wezen richtte de synthetische CDO een weddenschap
op waarin de short-partij wedde dat zijn onderliggende activa slecht
zouden presteren, terwijl de "long"-partij wedde dat ze goed zouden
presteren...
Synthetische CDO's vergrootten het risico op de hypotheekmarkt omdat
arrangeurs geen limiet hadden op het aantal synthetische CDO's die ze
konden creëren. Bovendien zouden meerdere synthetische CDO's naar
dezelfde RMBS- en CDO-effecten in verschillende combinaties kunnen
verwijzen en financiële instrumenten die afhankelijk zijn van dezelfde
reeksen risicovolle leningen van slechte kwaliteit keer op keer konden
verkopen aan verschillende beleggers.
Omdat elke synthetische CDO een "short"-partij moest hebben die wedde
op het falen van de genoemde activa, konden in elke transactie ten
minste enkele RMBS- en CDO-effecten van slechte kwaliteit worden
opgenomen om die investeerders aan te trekken. Toen enkele van de
risicovolle leningen van slechte kwaliteit later te maken kregen met
wanbetalingen of faillissementen, veroorzaakten ze verliezen, niet in
een enkele RMBS, maar in meerdere contante, synthetische en hybride
CDO's waarvan de effecten aan een brede kring van beleggers waren
verkocht.
Wall Street en zijn nalatige toezichthouders waren als enige
verantwoordelijk voor het instorten van de Amerikaanse arbeidsmarkt,
de Amerikaanse huizenmarkt en de Amerikaanse economie in 2008 en de
daaropvolgende jaren in wat de ergste economische ineenstorting was
sinds de Grote Depressie.
Dat Wall Street zich nu weer als een gigantisch casino mag gedragen,
is de reden waarom Amerikanen de herinvoering van de Glass-Steagall
Act moeten eisen - die deze casino-bankholdings zou verbieden om
federaal verzekerde banken te bezitten.
Afdrukken Doorsturen
