Het besluit van de Amerikaanse Federal Reserve om de rente nog eens met een vol procentpunt te verlagen, heeft tot flinke koersdalingen op de beurzen geleid. Hoewel nog steeds wordt volgehouden dat de aanleiding de coronacrisis is, is het iin werkelijkheid een nieuwe bailout van de banken. Maar waarom heeft de Fed tot deze actie besloten.... wetende dat beleggers er negatief op zouden reageren?
Gisteravond werd het pijnlijk duidelijk dat de Board of Governors van
de Federal Reserve de innerlijke werking van Wall Street niet begrijpt.
Na maandenlang te hebben gepraat over de noodzaak om "ruime reserves"
op te bouwen bij de kolossale banken van Wall Street, nadat de Federal
Reserve van New York op 17 september werd gedwongen de laatste ultieme
geldschieter te worden voor een bedrag van tot nu toe $ 9 biljoen (!)
cumulatief, draaide de Fed gisteren als een blad aan de boom en bracht
het de financiële markten in paniek. Vanaf 8:55 uur vandqag lokale
tijd werden de S & P 500-futures vergrendeld (limit down) en beperkt,
wat wijst op een sterke daling van de aandelen bij de aanvang van de
handel om 9.30 uur.
Samen met een reeks andere maatregelen om de liquiditeit op Wall
Street te vergroten, maakte de Federal Reserve Board of Governors
gisteravond bekend dat het “de reserveringsvereisten heeft verlaagd
tot nul procent met ingang van 26 maart, het begin van de volgende
reserve-aanhoudingsperiode. Deze actie schrapt de
reserveverplichtingen voor duizenden bewaarinstellingen en zal
bijdragen aan de kredietverlening aan huishoudens en bedrijven.”
De Fed had ook gezegd dat het "banken aanmoedigt om hun kapitaal- en
liquiditeitsbuffers te gebruiken".
De Fed kenmerkte al haar acties, waaronder een nieuwe ronde van
kwantitatieve versoepeling, waarbij ze $ 500 miljard US Treasury-effecten
en $ 200 miljard aan door hypotheek gedekte effecten zal opkopen, als
een instrument om de consument en kleine bedrijven te helpen. Een
dappere verslaggever op de persconferentie van de Fed gisteravond, die
telefonisch werd gehouden, vroeg precies hoe het schrappen van
reserves bedrijven en consumenten zou helpen.
Howard Schneider van persbureau Reuters vroeg Fed-voorzitter Jerome
Powell het als volgt: "Kunt u de discussies beschrijven die u in
overleg met de grote banken hebt gehad - dit hele gesprek over het
opnemen van liquiditeit, het aantrekken van kapitaalbuffers, hoe ver
kunnen ze het opnemen, hoeveel geld denkt u dat ze nu aan de klant
kunnen verstrekken? Heeft u van hen expliciete afspraken gekregen dat
dit naar klantenfinanciering gaat en niet naar iets anders?"
Powell maakte duidelijk dat de Fed geen contractuele garanties van de
banken had gekregen. Hij zei: "We hebben de banken brede algemene
richtlijnen gegeven."
Tijdens de financiële crisis van 2007 tot 2010, toen de Federal
Reserve in het geheim meer dan 16,1 biljoen dollar aan leningen aan de
banken van Wall Street verstrekte, bleven volgens een controle door de
niet-partijgebonden waakhond van het Congres, het Government
Accountability Office, de banken consumenten dubbele kosten in
rekening brengen(de rentetarieven) op hun creditcards, terwijl
dezelfde banken aanzienlijke bedragen van de Fed leenden tegen minder
dan de helft van één procent rente. Een groot deel van de leningen van
de Fed ging naar de handelsactiviteiten van de Wall Street-banken in
Londen.
Grote bedrijven en instellingen hebben aanzienlijke deposito's bij
deze banken die de limieten van de federale depositoverzekering
overschrijden. Zonder die bankreserves die veilig bij de Federal
Reserve zijn geparkeerd, worden deze megabanken veel sceptischer
beschouwd als een veilige plek om liquide middelen te parkeren.
Op 30 september, volgens de laatste beschikbare gegevens van het
Office of the Comptroller of the Currency, hadden vijf van de Wall
Street-banken voor $ 230 biljoen aan nominaal (face amount) derivaten,
wat 85% vertegenwoordigt van alle derivaten van de meer dan 5.000
banken en spaarverenigingen in de Verenigde Staten. Banken die aan de
verkeerde kant van een derivatenhandel komen, moeten regelmatig extra
onderpand voor hun tegenpartij storten. De bizarre actie van de Fed
bij het schrappen van reserveverplichtingen in een tijd waarin het
vertrouwen van het publiek in de banken van cruciaal belang is, roept
overal in Wall Street de bezorgdheid op dat ten minste sommige van
deze banken mogelijk dringend toegang tot die reserves nodig hebben (om
onderpand op derivatenhandel te storten).
Zoals we eerder meldden, was het de massale opname van JPMorgan Chase
vorig jaar van meer dan de helft van haar reserves die op Wall Street
wordt beschouwd als een bijdrage aan de repoleningen-crisis en werd de
Fed gedwongen om voor het eerst sinds de financiële crisis de
voedingsbron voor Wall Street te worden. De datum van dat artikel was
28 oktober. Dat was lang voordat het coronavirus een probleem werd in
China of waar ook ter wereld.
De bezorgdheid over giftige activa bij de megabanken van Wall Street
wordt versterkt door de duizelingwekkende omvang van de verliezen die
deze banken hebben geleden op hun aandelenkoersen.
Andere acties die de Fed gisteravond aankondigde, waren een verlaging
van het tarief van de federale fondsen tot 0 tot 1/4 procent - het
tarief dat ze tijdens de laatste financiële crisis heeft bereikt; het
toestaan van leningen van 90 dagen uit het kortingsvenster voor banken
die geen geld hebben; de leenrente van het kortingsvenster te verlagen
met een indrukwekkende 1,5 procent tot 0,25 procent, met ingang van
vandaag.
Tijdens de telefonische persconferentie zei Powell: 'Ik wil echter ook
toevoegen dat we sterk gefocust zijn op financiële stabiliteit. We
volgen het zorgvuldig; we hebben een zeer veerkrachtig financieel
systeem opgebouwd; de banken hebben een hoge kapitalisatie; veel
liquiditeit; veel beter in het begrijpen en beheersen van hun risico's,
ze zijn goed opgewassen tegen stress... "
Kort na opening van de aandelenmarkt op Wall Street had de Dow Jones
Industrial Average 2.771 punten verloren. De markt was vandaag (niet
voor de eerste keer) onderhevig aan een "circuit breaker" en is
gedurende 15 minuten gestopt met handelen. Voor de komende nacht is
een nieuwe repo-operatie gepland ter grootte van $ 500 miljard. Dat
klinkt allemaal niet alsof de markt gelooft dat de mega-banken van
Wall Street "veel beter zijn in het begrijpen en beheersen van hun
risico's" of dat ze "opgewassen zijn tegen stress".
Maar er lijkt ons iets vreemds aan de hand te zijn. De beslissingen
die de Federal Reserve heeft genomen zijn helemaal niet logisch. Op 3
maart kondigde de Federal Reserve voor het eerst sinds 2008 een
ongeplande noodrenteverlaging aan. Wall Street interpreteerde dat
onmiddellijk als een "paniek-actie" en de Dow Jones Industrial Average
sloot de sessie met 785 punten in de min.
Fed-functionarissen hadden dus kunnen weten wat er zou gebeuren op het
moment dat zij gisteren een nòg grotere ongeplande noodrenteverlaging
aankondigden. Zoals te verwachten was, bereikten aandelenfutures zeer
snel het punt "limiet omlaag", en nu zetten beleggers zich schrap voor
een week wat kan uitdraaien op een enorm bloedbad.
Maar dit hoefde niet te gebeuren. Het klopt dat we vorige week getuige
waren van drie van de slechtste handelsdagen in de Amerikaanse
beursgeschiedenis, maar op vrijdag steeg de Dow Jones Industrial
Average 1.985 punten. Het was (vooral aan het eind van de dag) een
absoluut epische rally en als de Fed niet zoveel paniek had
veroorzaakt, was de kans groot dat de rally deze week had kunnen
doorzetten.
Met andere woorden, Amerikaanse aandelen hadden net één van hun beste
dagen ooit, en er leek in het geheel geen behoefte te zijn aan nòg een
"noodinterventie" door de Federal Reserve. Als de Fed gewoon een paar
dagen had gewacht tot hun normale maandelijkse bijeenkomst op woensdag,
en als de Fed de rente slechts een kwartpunt had verlaagd, zou dat
waarschijnlijk door de markten met warm enthousiasme zijn begroet.
Maar in plaats daarvan besloten Fed-functionarissen om hun bazooka in
te zetten en op zondag voluit te gaan. Naast het opgebruiken van al
hun "reserve rente-munitie" in één episch salvo, heeft de Fed ook
officieel de kwantitatieve versoepeling - quantitative easing 5 -
hervat.....
De Federal Reserve heeft gezegd dat "de uitbraak van het coronavirus
gemeenschappen heeft geschaad en de economische activiteit in veel
landen, waaronder de Verenigde Staten, heeft verstoord", vervolgens
heeft zij de rentetarieven op zondag tot in wezen nul verlaagd en een
omvangrijk kwantitatief verruimingsprogramma van 700 miljard dollar
gelanceerd om "de economie te beschermen tegen de effecten van het
virus". Het nieuwe rentetarief, dat wordt gebruikt als benchmark voor
zowel kortlopende leningen voor financiële instellingen als een
koppeling aan veel consumptietarieven, zal nu worden gezet op 0% -
0,25% ten opzichte van een streefbereik van 1% tot 1,25%.
Zoals we gisteravond schreven dragen deze maatregelen over de hele
linie "paniek" uit, en investeerders reageerden daarop onmiddellijk.....
Waarom heeft de Fed dan toch de maatregelen aangekondigd als zij
tevoren wist dat dit het resultaat zou zijn?
Het lijkt erop dat er twee voor de hand liggende conclusies zijn.
Ofwel zijn Fed-functionarissen volledig en volkomen incompetent, ofwel
probeerden ze opzettelijk de aandelenmarkt te laten crashen. En nu de
Federal Reserve in het geheel geen rentemunitie meer heeft om een
toekomstige economische neergang te bestrijden, is het enige wapen dat
ze nog heeft "helicoptergeld".
De geluiden over "gratis geld voor iedereen" worden steeds luider.
Vandaag sloot senator Mitt Romney (R-Utah) zich aan bij een groeiend
koor van liberale en conservatieve economen die achter een voorstel
staan dat in de
Wall Street Journal is
gepubliceerd door Harvard-professor Jason Furman, die voorzitter was
van de Council of Economic Advisers (CEA) onder President Obama. Hij
roept op tot directe overheidsbetalingen van $ 1.000 aan elke
Amerikaanse volwassene. Overigens zijn in ons land ook dit soort
geluiden waarneembaar - het zou in ieder geval de verkiezingsbelofte
van Mark Rutte - 1.000 euro voor elke Nederlander - inlossen.
Velen in de VS zijn bezorgd dat het Congres en het Witte Huis het lef
niet hebben om daadkrachtige actie te ondernemen en verwachten dat de
Fed "gedwongen" wordt om met helicoptergeld aan de slag te gaan - in
feite hetzelfde beleid, maar ingesteld door de niet-gekozen
Amerikaanse centrale bank in plaats van door de politici van het land.
Wij persoonlijk denken dat het gebruik van helicoptergeld bijzonder
gevaarlijk kan zijn. Het wordt binnen de Fed in ieder geval gezien als
"de nucleaire optie".
Nu de economische activiteiten door de angst voor het coronavirus
wereldwijd tot stilstand komt, lijkt het onvermijdelijk dat we een
enorme inflatie zullen zien als de Federal Reserve (en andere centrale
banken) het systeem met geld gaan overspoelen. Met andere woorden, er
zal de komende maanden met veel meer geld worden gejaagd op veel
minder goederen en diensten.
[16 maart 2020]
