Onlangs schreven we een kritisch artikel over BlackRock, de grote vermogensbeheerder,die door de Europese Commissie was geselecteerd om advies in te winnen over de integratie van duurzaamheidscriteria in de bankensector van de Europese Unie. Maar niet alleen met Brussel is het concern dikke vrienden, ook met de Amerikaanse centrale bank. Belangenverstrengelingen bij de EU en dus ook in de VS. Overal begint het bedrijf een flinke vinger in de pap te krijgen, wat de vraag oproept: krijgt BlackRock niet tevéél macht?
Het heet "Going Direct".
Het is het financiële bailout-plan dat is ontworpen en geschreven door
voormalige centrale bankiers die nu op de loonlijst staan van
BlackRock, een investeringsmanager met een pprtefeuille van $ 7
biljoen aan aandelen en obligatiefondsen. Het plan werd in augustus
2019 uitgerold op de G7-top van centrale bankiers in Jackson Hole,
Wyoming - maanden vóórdat het publiek op de hoogte was van een
financiële crisis. Een maand later, op 17 september 2019, zou de
Amerikaanse Federal Reserve een noodhulpprogramma voor repo-leningen
starten, waarbij honderden miljarden dollars per week aan leningen
zouden worden verstrekt, "going direct (rechtstreeks dus)" naar de handelshuizen op Wall
Street. Over dit plan zometeen meer, maar eerst over BlackRock, waar
we recentelijk ook al over hebben geschreven.
BlackRock, de internationale vermogensbeheerder van miljardair Larry
Fink, heeft een bijzondere rol gespeeld bij de bailout-operaties van
Wall Street door de Federal Reserve. Het blijkt dat het ook geruisloos
honderden miljarden dollars beheert voor meer dan vijf miljoen
werknemers van de Amerikaanse federale overheid in hun pensioenplan,
bekend als het Thrift Savings Plan (TSP).
Tijdens de laatste financiële crisis van 2007 tot 2010 heeft de
Federal Reserve BlackRock zogenaamde no-bid-contracten (contracten die rechtstreeks met
bedrijven worden gesloten, waarbij het
standaard biedingsproces wordt omzeild) gegeven voor het beheer van de
giftige activa in drie programma's die bekend staan als Maiden Lane,
Maiden Lane II en Maiden Lane III.
Dit waren Special Purpose Vehicles opgezet door de New York Fed.
Maiden Lane kocht voor $ 30 miljard aan giftige activa van Bear
Stearns als aansporing van de New York Fed om JPMorgan ertoe te
bewegen de goede delen van Bear Stearns te kopen. Maiden Lane II kocht
door hypotheken gedekte effecten van de gigantische verzekeraar AIG
als onderdeel van een programma om haar effectenleningen aan Wall
Street-banken te verstrekken. Maiden Lane III kocht
schuldverplichtingen op onderpand (CDO's) waarop AIG Financial
Products credit default swaps had geschreven die het niet kon
terugbetalen aan Wall Street en buitenlandse mondiale banken aan wie
het het geld verschuldigd was. De bailout van AIG door de Amerikaanse
regering was destijds dus eigenlijk een bailout van megabanken, maar
dit terzijde.
BlackRock was ook één van de investeringsmanagers van het door de
Federal Reserve gefinancierde programma voor de aankoop van door
hypotheken gedekte effecten tijdens de laatste financiële crisis. Het
adviseerde de Fed ook over de pool van activa van Citigroup die de Fed
heeft afgeschermd en gegarandeerd. Bovendien wendde de Amerikaanse
federale regering zich tot BlackRock om de giftige activa van Fannie
Mae en Freddie Mac te evalueren nadat de regering de entiteiten in
2008 in beslag had genomen.
Vandaag de dag is BlackRock in meer no-bid-contracten geselecteerd om
de enige koper te zijn van bedrijfsobligaties en ETF's voor
bedrijfsobligaties voor het nooit eerder vertoondee programma van 750
miljard dollar voor bedrijfsobligaties van de Federal Reserve, dat
zowel investeringswaardige als junk-gewaardeerde obligaties zal
omvatten. De Fed heeft gezegd dat het uiteindelijk meer
investeringsmanagers aan het programma zal toevoegen, maar of dat ook
zal gebeuren is nog maar de vraag.
BlackRock krijgt van de Federal Reserve toestemming om haar
eigen ETF's voor bedrijfsobligaties te kopen als onderdeel van
het Fed-programma om de markt voor bedrijfsobligaties te ondersteunen.
Volgens een rapport van Institutional Investor afgelopen maandag kocht
BlackRock, namens de Federal Reserve, voor "1,58 miljard dollar aan
investment-grade en high-yield ETF's van 12 mei tot 19 mei, waarbij
BlackRock's iShares-fondsen 48 procent van de markt van $ 1,307
miljard waarde aan het einde van die periode vertegenwoordigen".
No-bid-contracten en eigen producten opkopen, wat kan daar nou mis mee
zijn? Nu weten we ook wat president Donald Trump verstaat onder
"draining the swamp", het aanpakken van Wall Street. Om de zaken nog
ernstiger te maken, heeft de stimuleringswet, bekend als de CARES-wet,
454 miljard dollar aan belastinggeld gereserveerd om de verliezen op
te vangen in de door de Fed opgezette bailout-programma's. In totaal
is 75 miljard dollar toegewezen om verliezen te compenseren in de door
BlackRock beheerde programma's voor het kopen van bedrijfsobligaties.
Aangezien BlackRock zijn eigen ETF's mag opkopen, betekent dit dat
belastingbetalers verliezen zullen lijden die anders zouden zijn
opgelopen door het bedrijf en de investeerders van miljardair Larry
Fink. Straks nog wat meer hierover.
Het blijkt dat de Federal Reserve niet de enige entiteit is die
BlackRock vertrouwt met enorme sommen geld. Volgens een officieel
rapport van het pensioenplan van de werknemers bij de Amerikaanse
overheid, bekend als het Thrift Savings Plan (TSP), is BlackRock op 31
december 2019 de enige beheerder van de vier aangeboden
investeringsfondsen, die in totaal $ 334,5 miljard bedragen. Die
plannen omvatten een bedrijfsobligatiefonds; een aandelenfonds
bestaande uit large-cap en middelgrote bedrijven; en een aandelenfonds
met kleine en middelgrote bedrijven. Het Thrift Savings Plan biedt ook
een overheidseffectenfonds dat bestaat uit niet-verhandelbare
Amerikaanse staatsobligaties (korte termijn) die speciaal zijn
uitgegeven aan het TSP. Dat fonds wordt beheerd door het plan zelf.
Opmerkelijk voor wat een conservatief onder toezicht gehouden federaal
pensioenplan voor werknemers zou moeten zijn, staat het TSP BlackRock
toe om te “investeren in futures-contracten en andere derivaten. Als
onderdeel van de beleggingsstrategieën kunnen afgeleide instrumenten
worden gebruikt om liquiditeit te verschaffen voor dagelijkse
investeringen of om valuta, rente en andere blootstellingen te beheren."
Dit roept de vraag op in hoeverre BlackRock beursbewegingen kan
beïnvloeden met behulp van federaal werknemersgeld om futures te kopen
op de Dow Jones Industrial Average of de S&P500.
BlackRock beheert investeringen voor tal van andere staats- en
federale pensioenplannen, waaronder een aanzienlijk deel van het
Tennessee Valley Authority Savings and Deferral Retirement Plan, dat
op 30 september 2018 in totaal $ 2,6 miljard bevatte. Volgens de
2018-jaarrekening van het TVA-plan beheert BlackRock al haar Target
Date-fondsen die "dienen als het gekwalificeerde
standaardinvesteringsalternatief voor deelnemers".
BlackRock beheert ook pensioenfondsen voor buitenlandse overheden,
buitenlandse lokale overheden en buitenlandse centrale banken. Zo had
bijvoorbeeld tot eind september vorig jaar BlackRock het
aandelenmandaat van het pensioenfonds van de Nederlandsche Bank en is
dat aandelenmandaat toen overgeheveld naar Robeco. Volgens een
recente aanvraag bij de Securities and Exchange Commission door de
centrale bank van Israël, investeert BlackRock zijn Amerikaanse
aandelenportefeuille.
Barron's meldde vorige week dat BlackRock "de tweede of derde grootste
eigenaar is van aandelen in Microsoft, Apple, Amazon en Procter &
Gamble, en tot de top vijf behoort van bijna elk groot Amerikaans
bedrijf." Vanwege de sterke invloed van BlackRock op buitenlandse
centrale banken, waarvan sommige ook belangen in Microsoft, Apple en
Amazon kopen, is het mogelijk dat zijn rol in de bizarre waarderingen
van deze bedrijven niet volledig wordt begrepen. Uit onze eerdere
artikelen (bijvoorbeeld
hier) kunt u opmaken dat wij ons daar ernstig
zorgen over maken. Niet in het minst doordat BlackRock overal zijn
kont in weet te draaien.... niet alleen bij de Amerikaanse Federal
Reserve, maar ook bij de Europese Commissie (lees daarvoor het artikel
in de link hierboven). Kan onze Frans Timmermans straks zijn duizend
miljard euro Gekke Henkie-plan "Green Deal" eindelijk realiseren, met
behulp van het *proest* "corona-hulpplan". Frenske is wel blij met de
hulp van BlackRock, ondanks het feit dat de Amerikaanse
vermogensbeheerder grote bedragen investeerde in kolencentrales (het
heeft in totaal 11 miljard dollar geïnvesteerd in 56 kolenbedrijven en
is daarmee de grootste investeerder in kolen wereldwijd), gasprojecten
en het aandelenpakketten bezit in bijna alle grote oliebedrijven ter
wereld (BlackRock is op dit moment eigenaar van ongeveer 3,27 miljard
vaten olie, 1,35 miljard ton steenkool en heeft nog 87,3 miljard
dollar in fossiele industrieën belegd). Maar met het begrip "schone
handen" hebben zowel BlackRock als Brussel weinig op.
BlackRock is zoals gezegd de grootste vermogensbeheerder ter wereld en
maakte in 2019 4,5 miljard dollar winst. Dat is meer winst dan dat het
bruto nationaal product van sommige landen groot is. Het concern heeft
dertienduizend werknemers in dienst en vertakkingen in dertig landen.
Het bezit niet alleen aandelenpakketten in elektronicagiganten Apple
en Microsoft, maar ook in voedselmultinationals en chemiebedrijven als
Bayer of Nestlé (beiden bedrijven die het niet zo nauw nemen met het
milieu en het welzijn van mensen), mijnbouwer Rio Tinto en bezit het
aandelen van belangrijke systeembanken als ING of Deutsche Bank - bij
beide banken elk zo'n 5%. Deze twee banken zijn recentelijk weer
in het nieuws gekomen
omdat (ook) zij miljarden investeren in mijnbouwmultinational Glencore
(het bedrijf dat ervan wordt beschuldigd milieuregels en mensenrechten
niet na te leven - vooral Congolese kinderen, die in erbarmelijke
omstandigheden in mijnen werken, laten hierbij het leven. Het
mijnbouwbedrijf is actief in Congo omdat dat land beschikt over onder
meer diamant, goud, coltan, koper en kobalt. Het Centraal-Afrikaanse
land is de grootste leverancier van kobalt, maar liefst 60 % van de
reserves liggen in Congo - en het zal er wel op uitdraaien dat als het
land is leeggeplunderd, het Westen er vertrekt. Kobalt wordt gebruikt
voor ondermeer batterijen voor laptops, smartphones en elektrische
wagens. Arbeiders verdienen nog geen twee euro per dag. Tegen de
omstreden multinational lopen trouwens ook onderzoeken wegens
corruptie.
Maar we dwalen af....
Uit een uitgebreide analyse van journalistencollectief Investigate
Europe blijkt dat BlackRock stemrecht heeft in ongeveer 17.000
bedrijven wereldwijd. Volgens het verslag van april dit jaar van
BlackRock aan aandeelhouders beheerde het bedrijf op 31 maart 2020 "ongeveer
$ 6,47 biljoen aan activa namens investeerders wereldwijd", wat
ongeveer zes keer zoveel is als vóór de laatste financiële crisis.
Hoe is het BlackRock gelukt in een tijdsbestek van tien jaar zo'n
kolos te worden? De waakhondgroep zonder winstoogmerk, Campaign for
Accountability, heeft een "BlackRock Transparency Project" opgezet dat
sterk suggereert dat BlackRock een onaangenaam gezellige verhouding
heeft met de Amerikaanse overheid en functionarissen van de Federal
Reserve. Zo meldt het dat “vanaf de vroegste dagen van de financiële
crisis in het najaar van 2007 tot begin 2018 BlackRock op bijna 400
verschillende gelegenheden telefonisch heeft gesproken met hoge
overheids- en bankfunctionarissen in de Verenigde Staten, of bezoeken
aan hen gebracht, blijkt uit presentielogboeken.
Die gesprekken en bijeenkomsten omvatten volgens het BlackRock
Transparency Project het volgende:
“Meer dan 220 vergaderingen en telefoontjes tussen BlackRock-CEO Larry
Fink en hoge regeringsfunctionarissen; 98 ontmoetingen tussen
functionarissen van het Witte Huis van Obama en leidinggevenden van
BlackRock; 185 vergaderingen en telefoongesprekken tussen hoge
BlackRock-leidinggevenden en ministers van financiën van de Bush- en
Obama-administraties; 37 vergaderingen en telefoontjes tussen
BlackRock en hoge functionarissen van de Federal Reserve.”
Uit de contactlogboeken blijkt dat tussen 17 augustus 2007 en 27
december 2007 (voordat het Amerikaanse publiek wist hoe ernstig de
financiële crisis was) Larry Fink 21 keer met de Amerikaanse minister
van Financiën Hank Paulson sprak - tweemaal per dag bij meerdere
gelegenheden. Paulson was de voormalige voorzitter en CEO van Goldman
Sachs. Fink heeft tijdens de financiële crisis ook meerdere
telefoontjes gevoerd met toenmalig Fed-voorzitter Ben Bernanke. De
huidige voorzitter van de Federal Reserve, Jerome Powell, sprak op 19
maart van dit jaar 30 minuten lang met Larry Fink, blijkt uit zijn
dagelijkse agenda. Nu is BlackRock een centrale schakel in de
financiële bailout-plannen van de Federal Reserve.
We zouden ook terugkomen op het
financiële bailout-plan "Going Direct".
Het BlackRock-plan roept op tot het vervagen van de grenzen tussen het
begrotingsbeleid van de overheid en het monetaire beleid van de
centrale bank - precies wat de Amerikaanse schatkist en de Federal
Reserve vandaag de dag in de Verenigde Staten doen. BlackRock is nu
ingehuurd door de Federal Reserve, de Bank of Canada en de Zweedse
centrale bank, de Riksbank, om de belangrijkste kenmerken van het plan
uit te voeren. Drie van de auteurs van het BlackRock-plan werkten
eerder als centrale bankiers in respectievelijk de Verenigde Staten,
Canada en Zwitserland.
De auteurs schreven in het witboek dat "in een recessie de enige
oplossing is te kiezen voor een meer formele - en historisch
ongebruikelijke - coördinatie van het monetaire en fiscale beleid om
een effectieve stimulans te geven."
We begrijpen nu waarom het Amerikaanse Congres voor het eerst in de
geschiedenis 454 miljard dollar aan belastinggeld overhandigde aan de
Federal Reserve, zonder enig zinvol debat, om verliezen op te vangen
voor giftige activa die werden geproduceerd door de banken op Wall
Street die onder toezicht van diezelfde Fed staan. De Federal Reserve
is van plan om de $ 454 miljard te gebruiken voor een bailout-plan van
$ 4,54 biljoen, "going direct" met bailouts naar de commercial paper-markt,
geldmarktfondsen en tal van andere markten.
Het BlackRock-plan legt verder uit waarom de Fed, voor het eerst in de
geschiedenis, BlackRock heeft ingehuurd om "going direct" en $ 750
miljard op te kopen in zowel primaire als secundaire
bedrijfsobligaties en ETF's obligaties (Exchange Traded Funds), een
product waarvan BlackRock één van de grootste leveranciers ter wereld
is. Het BlackRock-programma voedt onze grote verontwaardiging nog meer
omdat deze onderneming $ 75 miljard van de $ 454 miljard aan
belastinggeld krijgt om de verliezen op te vangen bij de aankopen van
bedrijfsobligaties, waaronder de eigen ETF's, waarvan de Federal
Reserve het BlackRock toestaat om die in het programma te kopen.
In het BlackRock-plan komt ook helicoptergeld ter sprake, wat
verklaart waarom tegelijkertijd met de $ 454 miljard die door het
Amerikaans Congres aan de Federal Reserve was toegekend onder de
CARES-wet, de fiscale stimulans ook "going direct" naar de doorsnee
Amerikaan (met de bekende $1200-cheques en rechtstreekse stortingen)
en het Paycheck Protection Program - leningen en schenkingen die
"going direct" naar kleine bedrijven.
Een kenmerk van het BlackRock-plan dat zeker brede publieke
tegenwerking in de VS zal krijgen, is het voorstel voor centrale
banken om aandelen (equities) te kopen. De auteurs schrijven het
volgende:
Eventuele aanvullende maatregelen om de economische groei te
stimuleren, moeten verder gaan dan het rentekanaal en "go direct" -
(met) een centrale bank die op particuliere of openbare rekeningen
rechtstreeks geld bijschrijft. Hoe dan ook betekent dit subsidiëring
van uitgaven - en een dergelijke maatregel zou eerder fiscaal dan
monetair van opzet zijn. Dit kan rechtstreeks via het fiscaal beleid
of door de monetaire-beleids-gereedschapskist uit te breiden met een
instrument dat fiscaal van aard zal zijn, zoals kredietverruiming door
het kopen van aandelen. Dit impliceert dat een effectieve stimulans
coördinatie vereist tussen monetair en fiscaal beleid - zij het
impliciet of expliciet.
In de Verenigde Staten is ongeveer 85 procent van de aandelenmarkt in
handen van de rijkste 10 procent van de Amerikanen. Het kopen van
aandelen zou simpelweg de rijkdom en inkomensongelijkheid vergroten en
versnellen, een ongelijkheid die al op het hoogste niveau sinds de
jaren twintig van de vorige eeuw staat, een tijd waarin Wall Street
ook grote depositobanken bezat.
De Zwitserse Nationale Bank, de centrale bank van Zwitserland, waar
één van de BlackRock-auteurs eerder werkte, heeft al enorme
hoeveelheden individuele aandelen, waaronder voor $94 miljard aan
openbaar verhandelde aandelen in de VS (blijkt uit haar rapport van 31
maart 2020 dat werd ingediend bij de Amerikaanse Securities and
Exchange Commission).
Dit zijn de BlackRock-auteurs van het "Going Direct"-plan:
Stanley Fischer - was vice-voorzitter van Citigroup van 2002 tot 2005.
Citigroup ontving de grootste bailout-operatie in de wereldwijde
bankgeschiedenis, en deze bankkolos ontving cumulatief $ 2,5 biljoen
aan doorlopende leningen van de Federal Reserve en miljarden meer van
belastingbetalers in de financiële crisis van 2007 tot 2010. Fischer
vertrok bij Citigroup en werd gouverneur van de centrale bank van
Israël (Bank of Israel) van 2005 tot 2013. (Hij heeft het dubbele
staatsburgerschap in Israël en de VS). Een jaar later werd Fischer
gouverneur van de Amerikaanse Federal Reserve Board, en kreeg promotie
tot vice-voorzitter op 16 juni 2014. Hij nam ontslag bij de Federal
Reserve op 13 oktober 2017 en trad in januari 2019 in dienst bij
BlackRock als Senior Advisor.
Philipp Hildebrand - was voorzitter van de raad van bestuur van de
Zwitserse Nationale Bank van 2010 tot begin 2012 toen hij abrupt
ontslag nam. (Er was een schandaal over zijn vrouw, een voormalige
hedgefondshandelaar, die handel dreef in valuta terwijl hij voorkennis
had over rentetarieven.) Hildebrand is nu vice-voorzitter van
BlackRock en lid van het Global Executive Committee van het bedrijf.
Jean Boivin - is het hoofd van het BlackRock Investment Institute. Hij
kwam in 2014 bij BlackRock. Voordat hij bij BlackRock kwam, werd
Boivin in maart 2010 benoemd tot adjunct-gouverneur van de Bank of
Canada, waar hij twee jaar diende. Boivin verliet de Bank of Canada in
oktober 2012 om assistent-vice-minister te worden bij het ministerie
van Financiën en om te fungeren als plaatsvervanger van Canada bij de
G-7, G-20 en de Financial Stability Board.
Elga Bartsch - leidt economisch- en marktonderzoek bij het Blackrock
Investment Institute. Voordat zij bij BlackRock kwam, was Bartsch
Global Co-Head of Economics en Chief European Economist bij Morgan
Stanley in Londen. Volgens de overheidsaudit van de bailout-programma's
van de Federal Reserve tijdens de financiële crisis van 2007-2010 was
Morgan Stanley de tweede grootste ontvanger van de bailout-programma's
van de Fed, achter Citigroup, en ontving deze bank cumulatief $ 2,04
biljoen aan doorlopende leningen onder de marktrente.
Op 15 mei kondigde de centrale bank van Zweden, de Riksbank, aan dat
het BlackRock zou inhuren voor het uitvoeren van "een analyse van de
Zweedse markt voor bedrijfsobligaties en een beoordeling van mogelijke
ontwerpopties voor een potentieel aankoopprogramma voor
bedrijfsobligaties"
De Bank of Canada kondigde in april aan dat BlackRock is ingehuurd als
adviseur voor haar commercial paper, provinciale obligaties en
aankoopprogramma's voor bedrijfsobligaties.
De Federal Reserve heeft met BlackRock een "no bid"-contract (zoals
in het begin van het artikel gezegd: een
contract dat rechtstreeks met een bedrijf wordt gesloten, waarbij het
standaard biedingsproces wordt omzeild) gesloten om al haar
bedrijfsobligatieprogramma's te beheren.
Peter Ewart, een schrijver gevestigd in Prince George, British
Columbia, schreef het volgende in het Prince George Daily News over de
rol van BlackRock bij het begeleiden van acties van de centrale bank:
"De situatie laat ook zien dat het economische systeem in zowel Canada
als de VS niet het klassieke kapitalisme is, maar eerder het
staatsmonopolie-kapitalisme, waar gigantische ondernemingen regelmatig
worden gesteund met overheidsfinanciën en de grenzen tussen de staat
en de financiële oligarchie vrijwel niet bestaan."
In de Verenigde Staten schreven 30 non-profitorganisaties, waaronder
Friends of the Earth, US Greenpeace, Public Citizen, Rainforest Action
Network, de Sierra Club en Take On Wall Street, op 27 maart een brief
aan Fed-voorzitter Jerome Powell over de rol van BlackRock bij de
bailoutoperatie. De groepen riepen de Federal Reserve tot het volgende
op:
“Door BlackRock volledige controle te geven over dit programma voor
het opkopen van schulden, verstevigt de Federal Reserve de rollen van
de overheid en particuliere actoren verder. Hierdoor wordt BlackRock
nog meer systeemrelevant voor het financiële systeem. Toch valt
BlackRock niet onder het toezicht van nog kleinere systeemrelevante
financiële instellingen.”
De groepen vielen de Federal Reserve ook aan vanwege het "vrijblijvende
toezicht" op de manier waarop BlackRock het geld besteedde en schreven:
“Voor zover algemeen bekend, zijn er geen voorwaarden of beperkingen
opgelegd over welke schulden worden gekocht of wat bedrijven moeten
doen om in aanmerking te komen voor schuldaankopen buiten hun
kredietwaardigheid. Dit zou kunnen betekenen dat deze bedrijven eigen
aandelen kunnen terugkopen of enorme compensatiepakketten voor CEO's
kunnen aanbieden, ondanks het feit dat deze praktijken de
onevenwichtigheden in de bedrijfsbalansen verergeren en een
belangrijke reden zijn waarom deze bedrijven zo vatbaar zijn voor de
huidige crisis. Dit betekent ook dat industrieën die het klimaat
actief schaden - en bij uitbreiding het financiële systeem -
onvoorwaardelijke steun zouden kunnen krijgen... ”
BlackRock is niet alleen een belangrijke marketeer van producten voor
bedrijfsobligaties. Het merk iShares omvat een gigantische selectie
van op aandelen gebaseerde ETF's. De voorzitter en CEO van BlackRock
is Laurence (Larry) Fink. Reuters meldde afgelopen juli dat Fink de
Europese Centrale Bank de les leerde dat het "aandelen zal moeten
kopen om de Europese economie te stimuleren, en dat leiders manieren
moeten vinden om investeerders daar een "aandelencultuur" te laten
omarmen."
De "equity culture" is geheimtaal voor wat de Amerikaanse senator
Bernie Sanders "socialisme voor de rijken en in feite
je-zoekt-het-zelf-maar-uit-individualisme voor alle anderen" noemt.
[verwijzingen naar de gebruikte
bronnen alleen beschikbaar voor abonnee's]
[7 juni 2020]
