Op het Justitieel Complex Schiphol begon vandaag het derde zittingsblok van het monsterproces rond het neerhalen van vlucht MH17, nu bijna zes jaar geleden. De rechtbank bekijkt onder meer hoe de zaak de komende tijd verder gaat.
De NOS
meldde o.a. het volgende:
Nadat het enkele maanden had stilgelegen, is vanochtend bij de
rechtbank op Schiphol het MH17-proces verder gegaan. In maart werd het
uitgesteld om de verdediging in staat te stellen zich in het dossier
in te lezen.
Gisteren werd er in Nieuwsuur al aandacht aan het proces besteed, en
konden wij weer een fraai staaltje "framing" zien van onze
staatsomroep. Op de achtergrond zien we een vliegend toestel en een
neergestorte motor van de MH17, links, terwijl rechts in beeld een Buk-installatie
is opgesteld. Blikvanger is natuurlijk een afbeelding van het Kremlin,
waarbij onze staatsomroep duidelijk wil maken dat dat land "schuldig"
is aan het neerhalen van de MH-17, hoewel tot op heden er geen enkel
hard bewijs voor gegeven is.
Het MH 17 proces is vandaag dus hervat in de extra beveiligde
rechtbank op Schiphol. De keus voor deze locatie werkt bevreemdend. Is
men bang dat de rechtbank zal worden binnengedrongen, terwijl één van
de vier verdachten (en de andere drie) niets eens aanwezig is? Of wil
met aan deze rechtszaak een extra zwaar label hangen om de
uiteindelijke uitspraak (schuldig) belangrijker te doen lijken?
Voor de zaak zijn diverse datareeksen gereserveerd, tot en met maart
volgend jaar. De kans is echter groot dat de strafzaak, die op 9 maart
begon, langer gaat duren. Het strafdossier omvat nu al meer dan 36.000
pagina’s. Daartussen bevinden zich ook de knip- en plak-rapporten van
het door de NAVO gesubsidieerde collectief Bellingcat - niet bepaald
een objectieve groep "onderzoeksjournalisten" (lees: internet-nerds) -
reden waarom deze groep zo vaak geciteerd wordt door de westerse
mainstream media.
Vanaf maandag krijgen de advocaten van Oleg Poelatov - de enige van de
vier verdachten die zich door advocaten laat bijstaan tijdens het
proces - de kans om te reageren op verzoeken die het Openbaar
Ministerie afgelopen maart heeft gedaan. Justitie had onder meer
gevraagd om het horen van getuigen en deskundigen om meer te kunnen
vertellen over tapgesprekken en beeldmateriaal.
De advocaten, Boudewijn van Eijck en Sabine ten Doesschate,
verklaarden dat ze zich nog niet goed genoeg hebben kunnen
voorbereiden op de zaak. Deels heeft dat te maken met tijdgebrek: de
advocaten moesten het ruim 40.000 pagina's tellende dossier in een
paar maanden tijd lezen. Het in het Russisch vertaalde deel betreft
een samenvatting van een kleine 150 pagina's, en een persoonsdossier
van 60 pagina's.
De vraag is dus of het grondrecht van beschuldigden om alle stukken
die ten grondslag liggen aan de aanklacht in te zien, hier wel
gerespecteerd wordt.
Ook de uitbraak van het coronavirus werkte belemmerend. Zo konden de
advocaten niet naar Rusland om het dossier met hun cliënt, de Rus Oleg
Poelatov, te bespreken. Op afstand communiceren was volgens de
verdediging niet te doen. Een tolk moet alles vertalen en het zou ook
niet veilig zijn om vertrouwelijke informatie telefonisch te bespreken.
Ze hebben dan ook maar sporadisch contact gehad met Poelatov, die
destijds plaatsvervangend hoofd van de inlichtingendienst van de
rebellenrepubliek Donetsk was.
De advocaten wilden 2 weken naar Rusland gaan om het dossier door te
nemen met Poelatov. Maar dat kon dus vanwege de lockdown - die in
ieder geval tot 14 juni duurt - niet. De suggestie van het OM om het
overleg te voeren via telefoon/skype of andere methoden, heeft de
verdediging bevreemd. Was het namelijk niet het OM zelf dat in maart
bekendmaakte dat Rusland het onderzoek actief frustreerde met
hackpogingen, cyberoperaties etc, vraagt de advocate? "En dan zou de
verdediging dergelijke gevaren op de koop toe moeten nemen? Dat is
niet te rijmen."
In totaal zijn ver mannen aangeklaagd voor het neerhalen van het
vliegtuig van Malaysia Airlines boven het oosten van Oekraïne. Behalve
de Rus Poelatov hebben de andere drie hebben niets van zich laten
horen. Het gaat om Igor Girkin, Sergey Dubinsky en Leonid Kharchenko.
Het huidige proces verkeert nog steeds in de zogeheten pro forma-fase.
De inhoudelijke behandeling begint pas later.
Het proces is te volgen via de live-stream, of volg het
Twitter-account van
Telegraaf-verslaggeefster Saskia Belleman (van wiens informatie wij
bij dit artikel ook gebruik hebben gemaakt). In onze wekelijkse
nieuwsbrief zullen wij deze zaak blijven volgen.
Vlucht MH17 van Malaysia Airlines werd op 17 juli 2014 naar men
verondersteld met een Buk-raket uit de lucht geschoten. Alle 298
inzittenden, onder wie veel Nederlanders, kwamen daarbij om het leven.
[8 juni 2020]
