De uitbraak van het coronavirus heeft de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) in januari voor de zesde keer in haar geschiedenis ertoe aangezet een "gezondheidsnoodsituatie met internationale reikwijdte" uit te roepen. Wereldwijd zijn er ongeveer 17,4 miljoen geïnfecteerde personen en 673.000 dodelijke slachtoffers. Farmaceutische bedrijven over de hele wereld zijn, medegefinancierd door overheden, bezig een vaccin te ontwikkelen. Niet om burgers te beschermen tegen het virus, maar om er grof geld aan te verdienen. Dat is namelijk prioriteit nummer 1.
De uitbraak van het coronavirus heeft de Wereldgezondheidsorganisatie
(WHO) in januari voor de zesde keer in haar geschiedenis ertoe
aangezet een "gezondheidsnoodsituatie met internationale reikwijdte"
uit te roepen. Wereldwijd zijn er ongeveer 17,4 miljoen geïnfecteerde
personen en 673.000 dodelijke slachtoffers. Elke dag raken minstens
een kwart miljoen mensen over de hele wereld besmet met het virus en
sterven er elke dag meer dan 5.500 aan Covid-19. De behoefte aan een
vaccin wordt naar verluidt steeds dringender.
Alleen al in de Verenigde Staten zijn er meer dan 4,6 miljoen corona-gevallen
en meer dan 154.000 doden. De pandemie is al lang niet meer onder
controle te krijgen. De Amerikaanse regering heeft echter maanden
geleden alle serieuze inspanningen opgegeven om het virus in bedwang
te houden.
Gevraagd naar de catastrofale reactie van zijn regering op de pandemie,
verbergt president Donald Trump het feit dat er nauwelijks tests
worden uitgevoerd en geven de statistieken over de doden en
geïnfecteerden een somber beeld. In plaats daarvan houdt hij grote
toespraken over de vermeende vooruitgang bij de ontwikkeling van een
vaccin. Natuurlijk vermeldt hij niet dat hij vertrouwt op de
meedogenloze strategie van "groeps-immuniteit" en dat hij van mening
is dat de bevolking "moet leren leven met het virus" totdat er een
vaccin is gevonden.
Op dit punt komt het Amerikaanse biotechbedrijf Moderna in het vizier,
één van de 164 bedrijven die een vaccin tegen het coronavirus proberen
te ontwikkelen. Afgelopen dinsdag meldde de Financial Times dat
Moderna momenteel van plan is de VS en andere regeringen tussen de $
25 en $ 30 voor een dosis voor het vaccin in rekening te brengen.
Stephen Hoge, president van de farmaceutische gigant, die vorig jaar
bijna $ 5 miljoen verdiende, vatte de gewetenloze houding van het
bedrijf tijdens een CONgreshoorzitting vorige week samen: "We verkopen
het vaccin niet tegen kostprijs."
De hoogte van de prijs die Moderna berekent is vooral duidelijk in
vergelijking met andere bedrijven die ook deelnemen aan de race voor
een vaccin. Het farmaceutische bedrijf Pfizer heeft met de Amerikaanse
overheid een prijs van $ 19,50 per dosis afgesproken. AstraZeneca, dat
afspraken heeft gemaakt met ons land, Duitsland, Frankrijk en Italië,
heeft drie tot vier dollar per dosis nodig als het vaccin wordt
goedgekeurd. Overigens
meldde Zerohedge vandaag dat een
senior executive van deze fabrikant tegen Reuters heeft gezegd dat AstraZeneca
net bescherming had gekregen tegen alle juridische stappen als het vaccin van
het bedrijf tot
schadelijke bijwerkingen zou leiden.
"Dit is een unieke situatie waarin wij als bedrijf simpelweg geen risico kunnen
nemen als het vaccin over ... vier jaar bijwerkingen vertoont", zei Ruud Dobber,
een topman bij AstraZeneca.
We citeren Zerohedge nog even: "Europese functionarissen vertelden Reuters dat
product-aansprakelijkheid een belangrijke discussie was om nieuwe vaccins van
Pfizer, Sanofi en Johnson & Johnson veilig te stellen. Wat de VS betreft, wel,
als het gaat om het wettelijke kader rond vaccins, heeft de Amerikaanse Food and
Drug Administration (FDA) al een wet genaamd de Public Readiness and Emergency
Preparedness (PREP) Act, die immuniteit biedt aan vaccinbedrijven als er iets is
gaat fout".
Het Operation Warp Speed-project, een initiatief dat wordt
gecoördineerd door het Amerikaanse ministerie van Volksgezondheid om
de ontwikkeling van vaccins te versnellen, heeft Moderna al $ 955
miljoen gegeven. Het project wordt geleid door het voormalige
bestuurslid van Moderna, Moncef Slaoui. Het bedrijf kreeg technische
ondersteuning door samenwerking met de National Institutes of Health.
Als het door Moderna ontwikkelde vaccin wordt goedgekeurd, kan het
mogelijk alleen al in de Verenigde Staten een winst voor Moderna van
tussen de 16,5 en 19,8 miljard dollar genereren.
Dit laat duidelijk zien hoe de zoektocht naar een levensreddend vaccin
tegen het coronavirus een miljardenbusiness is en een rat-race kan
worden als vitale gebieden zoals de gezondheidszorg worden
geprivatiseerd, er fors in de gezondheidszorg is gesneden (financieel,
door de overheid, bedoelen we) en alle productie gericht is op winst.
De farmaceutische gigant Moderna is geen uitzondering, maar eerder de
bevestiging op de regel. AstraZeneca ontvangt 1,2 miljard dollar als
het lukt om een vaccin te maken. President Trump is ook al
overeengekomen om 100 miljoen doses Pfizer-vaccins te kopen voor $ 2
miljard wanneer het medicijn wordt goedgekeurd. Novavax, een
geneesmiddelenbedrijf, zal ook ongeveer $ 1,6 miljard aan winst
genereren als de klinische proeven met het coronavaccin succesvol zijn.
Zelfs bedrijven die niet bezig zijn met de ontwikkeling van een vaccin
ontvangen geld van de Amerikaanse overheid waaraan geen voorwaarden
zijn verbonden. De afgelopen week werd aangekondigd dat Eastman Kodak
een renteloze lening van $ 765 miljoen van de US International
Development Finance Corporation ontvangt voor de vervaardiging van
generieke geneesmiddelen. De regering-Trump beweert dat de subsidie
van de Amerikaanse overheid de productie van geneesmiddelen zal
helpen versnellen om Covid-19 te bestrijden. Er wordt echter verwacht
dat het vijf tot acht jaar zal duren voordat Kodak met de productie
van geneesmiddelen zal beginnen.
Van de kant van de Democratische Partij kwamen alleen zwakke bezwaren.
In het financiële tijdschrift Barron's riep CONgreslid Jan Schakowsky
op tot "een passende prijsstelling voor de behandeling en
vervaardiging van een vaccin tegen het coronavirus, waar
belastingbetalers zeggenschap over zouden moeten hebben". Verder
hebben de Democraten alleen geëist dat het Operation Warp Speed-budget
van $ 10 miljard zou moeten worden gecombineerd met meer middelen voor
testen en het volgen van contacten.
Tegelijkertijd zullen ongeveer 25 miljoen werknemers die hun baan
verloren als gevolg van de Corona-pandemie de wekelijkse Corona-toelage
van $ 600, naast de werkloosheidsuitkeringen, niet meer ontvangen.
Honderdduizenden eigenaren van kleine bedrijven worden geconfronteerd
met een faillissement. Middelen om gapende hiaten in de begrotingen
van de staten en lokale autoriteiten te dichten, zouden "niet
beschikbaar" zijn. De gevolgen zijn enorme bezuinigingen op onderwijs,
gezondheidszorg, lokaal openbaar vervoer, huisvesting en andere
openbare diensten.
Vroeger bestond er een bepaalde verplichting om gratis levensreddende
vaccins te verstrekken. Nadat de Amerikaanse arts en immunoloog Jonas
Salk in 1955 een poliovaccin had ontwikkeld, werden middelen ingezet
om het in voldoende hoeveelheden te produceren. Op deze manier werden
miljoenen kinderen gevaccineerd en werd de ziekte praktisch uitgeroeid
in de Verenigde Staten en wereldwijd. Het aantal gemelde poliogevallen
is tussen 1988 en 2018 afgenomen van 350.000 tot 33. Vandaag de dag
zijn er geen vergelijkbare plannen om een wereldwijd
distributieprogramma voor coronavirusvaccins te ontwikkelen. In plaats
daarvan wordt de pandemie gezien als een kans om goud geld te
verdienen.
De totale waarde van door Moderna uitgegeven obligaties en aandelen is
de afgelopen 52 weken meer dan verzesvoudigd en bedraagt meer dan $
30 miljard. Gilead Sciences, fabrikant van het veelgeprezen maar
niet-effectieve medicijn remdesevir, heeft een marktwaarde van $ 90
miljard.
Tegelijkertijd wordt de race voor een corona-vaccin door de
Amerikaanse oligarchie gebruikt als geopolitiek pressiemiddel. De
Amerikaanse regering subsidieert farmaceutische bedrijven met als
enige doel een vaccin "Made in America" te kunnen produceren - en
niet om levens te redden. Het vaccin is in de eerste plaats bedoeld
als wapen tegen landen als China, Rusland, Iran, Venezuela, Noord-Korea
en Cuba, die zich opstellen tegen het streven van het Amerikaanse
imperialisme naar wereldwijde hegemonie. Een vaccin dat in de
Verenigde Staten is gemaakt, kan ook dienen als pressiemiddel van
Washington tegen voormalige Europese bondgenoten.
Amerikaanse mainstream mediabedrijven zijn al een lastercampagne
gestart uit angst dat China of zelfs Rusland eerder dan de vS een
vaccin zou kunnen ontwikkelen. Zowel China als Rusland worden
beschuldigd van het hacken van de computersystemen van Amerikaanse
wetenschappers die een vaccin onderzoeken. Dit is bedoeld om onderzoek
naar een vaccin buiten de Verenigde Staten strafbaar te stellen en te
ondermijnen, om een mogelijk importverbod in de Verenigde Staten te
rechtvaardigen. Dat de Amerikanen zèlf zich ook bezondigen aan het
hacken en bespioneren van andere landen wordt gemakshalve maar
verzwegen.
De directeur-generaal van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO),
Tedros Adhanom Ghebreyesus, zei in juni: "Er mogen geen spanningen
ontstaan tussen landen die een vaccin hebben en landen die dat niet
hebben." Dergelijke oproepen zijn aan dovemansoren gericht. Het
nationalisme van Trump en zijn internationale tegenstanders is niet
gebaseerd op persoonlijke conflicten, maar op de economische belangen
van kapitalistische oligarchen over de hele wereld, die de lakens
uitdelen in de politiek.
De economische belangen van de heersende klasse wereldwijd staan in onverenigbare strijd met de behoefte van de overgrote meerderheid van
de mensheid aan een rationele en internationaal gecoördineerde aanpak
van de corona-pandemie. Om een vaccin te ontwikkelen en gratis
beschikbaar te maken, moeten de kennis en middelen van alle landen
worden gebruikt. Een nationaal belang of particulier winstbejag mag
geen rol spelen bij deze maatschappelijk noodzakelijke taak. Over deze
"open source"-politiek hebben wij onlangs nog geschreven. Maar het
huidige kapitalistische systeem staat dit echter niet toe, omdat
sociale behoeften ondergeschikt zijn aan de verrijking van een kleine,
parasitaire elite van multimiljonairs, miljardairs, multinationals en
bankiers.