De regering van Pedro Sanchez riep de noodtoestand uit en kreeg een blanco volmacht voor een periode van zes maanden. De staatsgreep van deze sociaal-communistische regering is niet spontaan en lijkt voorbereid. Van de zijde van de Europese Unie valt vooral de oorverdovende stilte op. Nou ja, opvallen.... niet echt.
In Spanje riep de regering van Pedro Sanchez op zondag 25 oktober de
noodtoestand uit en kreeg vervolgens de macht over het parlement voor
een periode van zes maanden. Het wordt verondersteld te reageren op de
tweede golf van de coronaviruspandemie maar het gebruik van een
uitzonderlijke maatregel baart advocaten, de oppositie en zelfs
sommige socialisten zorgen, die bang zijn voor de excessen van een
regering die voor een periode van een half jaar zo weinig te maken
heeft met het afleggen van verantwoording.
De noodtoestand is een noodregime zoals bedoeld in artikel 116 van de
Spaanse Grondwet om rampen en pandemieën te bestrijden. Wanneer die
van kracht is kan de uitvoerende macht de fundamentele vrijheden van
de burgers inperken, bij decreet regeren en in de economie tussenbeide
komen zonder parlementaire debatten en zonder de controle van de
rechterlijke macht.
Pedro Sanchez houdt bittere herinneringen over aan zijn eerste
noodtoestand, die in maart 2020 werd uitgevaardigd en vervolgens door
het parlement achtereenvolgens werd verlengd voor in totaal 4 maanden,
waardoor het mogelijk werd om één van de strengste lockdowns in
Europa uit te vaardigen. Sanchez moest inderdaad de democratische
regels naleven en elke twee weken in het parlement verschijnen om een
verlenging van dit uitzonderlijke regime aan te vragen, totdat het
parlement eind juni een zevende verlenging afwees.
Het is duidelijk dat het hoofd van de Spaanse uitvoerende macht,
geconfronteerd met deze tweede golf van de coronapandemie, heeft
besloten zich niet langer te onderwerpen aan de normale checks and
balances. Om te voorkómen dat parlementariërs zijn agenda in de weg
zouden staan verkreeg hij donderdag 29 oktober toestemming (van het
parlement, onder daverend applaus) voor een verlenging van de
noodtoestand tot 9 mei 2021.
Om de schijn op te houden van dat het land een democratie is, zal de
regering haar beleid van de pandemie elke twee maanden moeten "uitleggen"
aan parlementsleden, die overigens hierover niet eens stemrecht hebben.
Kortom: gedurende 6 maanden zullen Sanchez en zijn regering kunnen
optreden zonder echte parlementaire en gerechtelijke controle.
Een uitzonderlijk mandaat van een dergelijke duur lijkt echter op het
eerste gezicht in strijd met de Spaanse Grondwet, niet alleen in de
geest van de wet, maar ook in het principe van strikte noodzaak,
essentieel als het gaat om het beperken van fundamentele vrijheden.
De Grondwet bepaalt in artikel 116, lid 2: "De noodtoestand zal worden
afgekondigd bij besluit van de regering, in overleg in de Raad van
Ministers, voor een maximale duur van twee weken, met een
verslaglegging aan het Congres van Afgevaardigden, dat onmiddellijk
voor dit doel bijeenkomt, en zonder welke deze periode niet kan worden
verlengd. Het decreet bepaalt de gebieden waarop de verklaring
betrekking heeft ”.
Het artikel is heel precies over het feit dat de eerste verklaring
niet langer mag duren dan twee weken en over het feit dat de regering
het parlement om verlenging zal moeten vragen. Aan de andere kant
vermeldt de Grondwet niet duidelijk de maximale duur van deze
verlenging, ook al leidt men uit haar geest af dat het ook twee weken
zou moeten zijn.
Het is dit gebrek aan redactionele duidelijkheid dat de regering
uitbuitte om parlementariërs om een mandaat van zes maanden te
vragen. De belangrijkste gerechtelijke organisaties en verenigingen
hebben hun verzet tegen een dergelijke duur geuit en de voormalige
president van het Constitutionele Hof, Ramon Rodriguez, verklaarde dat
het "grenst aan ongrondwettigheid". De Europese Unie zwijgt in alle
talen.
De rest van dit artikel is alleen bestemd voor abonnee's.
[6 november 2020]
Afdrukken
Doorsturen
