Heeft Abramovitsj voetbalclub Chelsea gekocht in opdracht van Poetin?

De Britse uitgeverij HarperCollins zei dinsdag dat ze zich “met alle macht zullen verdedigen” tegen een aanklacht wegens smaad. De aanklacht is ingediend door de Russische oligarch Roman Abramovitsj. De aanleiding zou een boek van de uitgeverij zijn dat beweert dat hij de voetbalclub Chelsea FC zou hebben gekocht op bevel van het Kremlin.




Onlangs schreef het Belgische Nieuwsblad o.m. het volgende:

In het boek ‘Putin’s People’, gepubliceerd in 2020, beweert journaliste Catherine Belton dat de Russiche president Vladimir Poetin toezicht had op een enorme stroom zwart geld. Dat geld zou worden gebruikt om de invloed van Rusland in het buitenland uit te breiden.

Uit haar onderzoek blijkt onder meer dat Poetin Abramovitsj persoonlijk had gevraagd om in 2003 Chelsea FC te kopen. Onder zijn presidentschap groeide de Britse club uit van een club in moeilijkheden, tot een reus in het Europese voetbal.

“Het boek bevat een aantal valse en lasterlijke beweringen over mij. Vooral in betrekking met mijn overname van Chelsea Football Club,” zei Abramovitsj maandag in een verklaring. In het boek “wordt ten onrechte beweerd dat onze cliënt corrupt heeft gehandeld,” voegden zijn advocaten Harbottle en Lewis er nog aan toe.

“We kunnen bevestigen dat HarperCollins en Catherine Belton gedagvaard worden door Roman Abramovitsj,” meldde de uitgeverij dinsdag op Twitter. De auteur en de uitgeverij zijn van plan om “het recht op schrijven over zaken van openbaar belang met alle macht te verdedigen,” waarschuwde HarperCollins.

Roman Abramovitsj, 54, heeft belangen in de metaalindustrie, waar hij zijn fortuin maakte in de jaren na de Sovjet-Unie. Hij heeft zich publiek onthouden van de Russiche politiek nadat Vladimir Poetin aan de macht kwam. Het fortuin van de zakenman, die enkele jaren geleden nog Israëlisch staatsburger werd, wordt door het tijdschrift Forbes geschat op meer dan 14 miljard dollar.




Er zijn slechts een paar nauwgezette verslagen dat een Engelse journalist genaamd Catherine Belton de maker was van Russische oligarch- en regime-veranderende complotten toen ze een Moskou-verslaggever was voor de Financial Times, en sinds ze naar Reuters verhuisde heeft ze een boek gepubliceerd met de titel: "Putin's People: How the KGB Took Back Russia and Then Took on the West".

Eén van die verslagen is van de hand van Roman Abramovitsj – die is nu in handen van het High Court in Londen.

We beginnen ons verhaal in 2008, en volgen de banden van Belton met de oligarchen Mikhail Khodorkovsky, Oleg Deripaska, Suleiman Kerimov en vooral Sergei Pugachev. In 2009 won Belton de Cat’s PAW (Personal Abasement Award) voor het publiceren van materiaal over Kerimov, waarmee hij de inspanningen van de toekenningscommissie om verificatie van haar beweringen te verkrijgen, weigerde. De recensie van haar boek, gepubliceerd in april 2020, is de enige in druk verschenen uitgave die de verzinsels ervan identificeert als een religieus traktaat voor “mensen die in het werk van de duivel geloven en die worden betaald om andere mensen te overtuigen hetzelfde te geloven."  In het verhaal van Belton en Pugachev is Vladimir Poetin de duivel. Hem uitdrijven is hun missie.

Abramovitsj is tot dezelfde conclusie gekomen. Vanaf een jaar geleden klaagden zijn vertegenwoordigers over de beweringen van Belton en waarschuwden ze haar dat ze haar zouden aanklagen als ze het liegen niet zou stoppen. Belton en haar Londense uitgever HarperCollins, eigendom van Rupert Murdoch, "weigerden zich te verontschuldigen voor de voortzetting van de publicatie van de beklaagde woorden, deze te corrigeren of zelfs op te schorten, ondanks dat [Abramovitsj] ze op de hoogte had gesteld van de valse en lasterlijke aard van de aantijgingen kort na de elektronische publicatie van het boek en voorafgaand aan de eerste publicatie van de papieren versie van het boek." Dat was tussen 2 april en 16 april 2020, volgens Hugh Tomlinson QC, de raadsman van Abramovitsj.

Bijna een jaar later, op 22 maart jl., diende Abramovitsj een aanklacht in bij het High Court tegen Belton en HarperCollins. De tekst van de oorspronkelijke claim is zojuist vrijgegeven door de griffie van de rechtbank.
"Het politieke klimaat is er één van diepe achterdocht en wantrouwen jegens president Poetin en de Russische staat", schrijft Tomlinson voor Abramovitsj, "met als resultaat dat beschuldigingen dat de eiser [Abramovitsj] een nauwe en corrupte relatie heeft met president Poetin en heimelijk handelt. onder zijn leiding onvermijdelijk zeer ernstige schade toebrengen aan de reputatie van de eiser."  Belton en haar uitgever, zegt Tomlinson beschuldigend, "hebben de reputatie van de eiser ernstig geschaad en hem schade berokkend."

Abramovitsj eist schadevergoeding, inclusief verzwarende of strafrechtelijke schadevergoeding, samen met een stop van de circulatie van het boek en alle juridische kosten. Als Abramovitsj wint tijdens het proces, en afhankelijk van hoe lang en duur de procedure zal zijn, schatten Londense advocaten dat Belton en Murdoch een boete van maximaal £ 1 miljoen zullen krijgen. De gecombineerde juridische kosten kunnen echter oplopen tot £ 50 miljoen.

Het politieke risico voor het blootleggen van het Belton-Pugachev-complot als een pakket leugens is zelfs nog duurder. Niet eerder heeft een Britse rechtbank de waarheid van deze beweringen beoordeeld. De aanklacht wegens smaad werd voor Abramovitsj ingediend door advocaat John Kelly van Harbottle & Lewis. Hoewel hij een Israëlisch-Russische zakenman werd genoemd, werd Abramovitsj - die in mei 2018 een Israëliër werd onder de wet van Joodse terugkeer en een woning in de buurt van Tel Aviv kocht - geïdentificeerd bij het Hooggerechtshof op een bekend datsja-adres in de buurt van Moskou. Als het de datsja van Poetin is geweest is ons niet bekend of Halbe Zijlstra daar ook in de buurt verbleef.
Belton staat vermeld op het adres London Bridge Street van de mediaholding van Murdoch.



Drie dagen na de indiening van de aanklacht kondigde Kelly aan dat hij een geprinte verontschuldiging, intrekking en boete had ontvangen van The Times, een andere Murdoch-uitgave, voor een bewering over de relatie van Abramovitsj met Poetin die het niet kon bewijzen. In februari meldde het advocatenkantoor drie verontschuldigingen voor onjuiste berichtgeving over Abramovitsj van The Times, The Independent en Mail Online.

Abramovitsj maakte zelf de rechtszaak tegen Belton en HarperCollins bekend via een woordvoerder van de Chelsea Football Club (
persverklaring van de club hier).

Totdat de papieren van Abramovitsj aan Belton en haar uitgever waren betekend, gaf de rechtbank geen exemplaren vrij. De papieren voor zaak QBD-2021-001025 kwamen deze week beschikbaar. Lees hier het claimformulier hier de 19 pagina's tellende "bijzonderheden van de claim" hier.



Tomlinson, de advocaat van Abramovitsj, is een bekende lasteradvocaat; in het verleden heeft hij vonnissen met hoge straffen gewonnen tegen de Murdoch-media. Hij beschuldigt Belton ervan te hebben gelogen tegen Abramovitsj en zijn woordvoerders bij het zoeken naar opheldering en commentaar op feiten die zij beweerde te onderzoeken. Ze was “bedrieglijk over de aard van de beschuldigingen die ze van plan was te publiceren en wijzigde vervolgens wezenlijk het beperkte antwoord dat de vertegenwoordiger van de eiser in de gegeven omstandigheden kon geven: (a) de inhoud van het boek met betrekking tot de eiser werd aanzienlijk verkeerd voorgesteld door haar als 'een heel klein deel van een heel lang boek'; (b) zij heeft wezenlijk de citaten, ten nadele van de eiser, gewijzigd waarvoor zij toestemming had gekregen om te publiceren met betrekking tot de beschuldigingen waarop commentaar werd gevraagd, ondanks het feit dat de precieze voorwaarden van die citaten via e-mail waren overeengekomen; en (c) ze misleidde de vertegenwoordiger van de eiser door die te laten geloven dat ze al citaten uit andere bronnen had en zou gebruiken die deze beschuldigingen hoe dan ook zouden weerleggen, waardoor ze de indruk wekte dat ze geen geloof zou hechten aan die beschuldigingen in het boek."

In een verklaring van HarperCollins op 23 maart antwoordden Belton en de uitgever dat ze “bereid waren geweest om alle redelijke beweringen van dhr. Abramovitsj via zijn juridische team in overweging te nemen toen het boek een jaar geleden voor het eerst werd gepubliceerd. Helaas heeft het juridische team van de heer Abramovitsj zich in augustus 2020 teruggetrokken uit de besprekingen en werd ook een ander aanbod voor alternatieve geschillenbeslechting, gedaan voordat de claim werd ingediend, afgewezen.''  Hun verklaring verwijst niet naar de onderhandelingen voorafgaand aan publicatie, noch naar de beschuldiging van wijziging van de betekenis van Abramovitsj' antwoorden.

Belton is in dienst van Reuters en het nieuwsagentschap waarvan we alweer in 2019 aantoonden dat het als propagandabureau dienstbaar is aan het Amerikaans industrieel complex, heeft vorig jaar juli fragmenten uit haar boek gepubliceerd. Het boek werd voor het eerst gepubliceerd in het Verenigd Koninkrijk op 16 april 2020; in de VS op 23 juni 2020. Voor Reuters heeft Belton onlangs een nieuw record gevestigd voor het aantal anonieme bronnen dat wordt aangehaald om de verzinsels van de Novitsjok-zaak door Alexei Navalny te staven (info alleen voor abonnee's).

In de presentatie van Abramovitsj voor de rechtbank is er een compilatie van Belton's aantijgingen uit 15 van de 18 hoofdstukken van het boek. Deze zijn verdeeld over 12 pagina's, met de conclusie dat Abramovitsj "zal vertrouwen op het hele boek, inclusief notities en index, voor de volledige context en ware betekenis van de woorden waarover wordt geklaagd."

Belton had het boek vervalst, volgens Tomlinson, met de hulp van mannen die gezworen vijanden en samenzweerders tegen het Kremlin waren, allemaal in het buitenland en op de vlucht voor vervolging omdat ze hun fortuin uit Rusland hadden gestolen. Belton had 'uitgebreid vertrouwd op bronnen die duidelijk onbetrouwbaar waren, waaronder personen die duidelijke wrok hadden en die door rechters van het Hooggerechtshof, namelijk Sergei Pugachev, Boris Berezovsky en Leonid Nevzlin, als onbetrouwbare en oneerlijke getuigen bleken te zijn'. Om de uitspraken van het Hooggerechtshof tegen te gaan dat Berezovsky en Pugachev zèlf leugenaars en woordenknutselaars waren, beschuldigt Abramovitsj Belton en Harpers Collins ervan de insinuaties te creëren dat de rechter in de Berezovsky-zaak, Vrouwe Justitia Elizabeth Gloster (nu met pensioen), was omgekocht.



De belangrijkste smaad van Belton die Abramovitsj de rechtbank heeft gevraagd te oordelen, is dat hij “een corrupte relatie heeft met de Russische president Vladimir Poetin, heimelijk handelt in zijn opdracht en voor zijn voordeel, en optreedt als zijn kassier, als de bewaarder van doorsluisfondsen en dat hij gebruikt wordt door president Poetin voor zijn eigen doeleinden."

Belton heeft niet direct gereageerd op de rechtszaak. In plaats daarvan leidt ze naar haar Twitter-account met een aanbeveling van haar boek door Alexei Navalny:


Reuters publiceerde in juli vorig jaar enkele van de beschuldigingen van Pugachev in een stuk van Belton en haar redacteur, Janet McBride. McBride heeft de stukken van Belton gepromoot, maar heeft tot dusverre de zaak van het Hooggerechtshof niet genoemd. Het management van Reuters werd gevraagd om te reageren op de claims tegen één van zijn werknemers, en om te zeggen of Belton geschikt is om verslag uit te brengen aan de lezers en abonnees van Reuters totdat de beschuldigingen zijn uitgezonden, er een kruisverhoor is geweest en een uitspraak van het Hooggerechtshof.

Joel Ivory-Harte, de woordvoerder van het kantoor van Reuters in Londen waar Belton werkt, ging naar het hoofdkantoor in New York van het bedrijf. Heather Carpenter reageerde van daaruit. Ze identificeerde een kort rapport van Reuters op 23 maart dat zich richtte op de aankoop van de Chelsea Football Club door Abramovitsj en herhaalde de verdediging van de uitgever van "het recht om verslag uit te brengen over zaken van aanzienlijk openbaar belang".
"Reuters", zei Carpenter, "heeft verder geen commentaar."

Het feit dat wij nu over deze rechtszaak publiceren is dat het een zeer interessante zaak lijkt te worden, want niet alleen staat "Putin's People" terecht, maar ook het hele genre van de verhalende Russische berichtgeving. Beschuldigingen en anonieme beschuldigingen uit één bron halen regelmatig internationale krantenkoppen met weinig pogingen om de feiten te verifiëren of claims te onderbouwen met onafhankelijke informatie. Als de Russische oligarch wint, kan dit de sluizen openen voor soortgelijke rechtszaken, aangezien vrijwel iedereen met een hoog profiel in Rusland het onderwerp is van soortgelijke verslagen.

Abramovitsj is er wel aan gewend om in de krantenkoppen te staan, maar hij deinst er niet voor terug een proces aan te spannen. Hij is één van de rijkste mannen van Rusland, had een supermodelvrouw en destijds het grootste luxejacht ter wereld, dat wij van nabij hebben kunnen aanschouwen. Als eigenaar van Chelsea FC is hij al jaren het mikpunt van de Britse roddelpers.

Zoals uit ons artikel tot dusverre blijkt gaat de zaak vooral over het uitgebreide interview van Belton met de verbannen oligarch en eenmalige insider van het Kremlin, Sergei Pugachev, die de beschuldiging voor het eerst aan Belton uitte tijdens een interview met Belton in september 2017, maar vervolgens dezelfde bewering deed in een verklaring voor het Hooggerechtshof in 2018. tijdens een zaak die tegen hem werd aangespannen door zijn voormalige bank International Industrial Bank (IIB, bekend als MezhPromBank in het Russisch) die failliet ging en in 2011 werd genationaliseerd.

Pugachev stond voor de Britse rechtbank toen het Russische depositoverzekeringsagentschap (DIA) van de staat probeerde een reddingslening van $ 1 miljard terug te vorderen die het in 2010 aan de bank van Pugachev had verstrekt, waarvan de Russische autoriteiten beweren dat Pugachev deze eenvoudig had gestolen en vervolgens het land uit naar Londen was gevlucht.

De DIA is de belangrijkste instantie die de afgelopen jaren de zeer succesvolle sanering van de bankensector in Rusland heeft uitgevoerd en heeft de afgelopen vijf jaar gemiddeld drie banken per week gesloten en ook heeft het strafrechtelijke vervolging ingesteld tegen honderden bankiers die op dezelfde manier de deposito's van hun bank plunderden.

In het geval van Pugachev heeft de DIA, via het vehikel van de nu in staatseigendom zittende IIB, civiele herstelzaken in Londen en Frankrijk gebracht om te proberen een deel van dit geld terug te vorderen. Het hele verhaal lijkt sterk op de poging van de Oekraïense staat om 5,5 miljard dollar terug te krijgen die naar verluidt uit PrivatBank is gehaald door de voormalige oligarch-eigenaar Ihor Kolomoisky, die ook in Londen wordt aangeklaagd door het nu staatsbedrijf PrivatBank.

En hier beginnen de problemen voor Belton (foto) en Harpers. Pugachev herhaalde aan Belton het verhaal dat Poetin Abramovitsj had opgedragen om Chelsea voor politieke doeleinden te kopen, wat Belton in haar boek heeft opgenomen, maar nu zal de rechtbank haar vragen om het te bewijzen. Daar zal ze nog een hele kluif aan hebben, aangezien Pugachev een buitengewoon onbetrouwbare getuige is. Tijdens zijn optredens in het Hooggerechtshof concludeerden de rechters die de zaak behandelden dat zijn bewijsmateriaal "totaal onbetrouwbaar" was en bestempelden ze het afwisselend als "zelfingenomen" en "onmogelijk te geloven".

Eén van de rechters concludeerde dat Pugachev zelf "best bereid was om te liegen en opzettelijk valse verklaringen af te leggen als het zijn doel zou dienen", aldus de opmerkingen van de rechters in de gerechtelijke documenten. De rechters van het Hooggerechtshof waren unaniem in hun conclusie dat Pugachev een onbetrouwbare getuige was.

Om eerlijk te zijn: Belton zei uitdrukkelijk dat Pugachev in de rechtbank erop betrapt was gelogen te hebben en meldde dat hij een onbetrouwbare getuige is, maar dit feit werd snel overgeslagen. Ondanks het grote vraagteken dat boven Pugachevs getuigenis hangt en zijn zelfingenomen motivatie, vertrouwt Belton zwaar op hem omwille van haar verhaal. Pugachev wordt zwaar geciteerd en komt voor in acht van de vijftien hoofdstukken.

De essentie van de zaak die Abramovitsj tegen Belton en HarpersCollins heeft aangespannen, zal neerkomen op de vraag of Pugachev kan worden geloofd en/of dat Belton gerechtvaardigd was om hem te citeren, zelfs als hij niet kan worden geloofd, aangezien het "in het algemeen belang" is.

De Britse smaadwet is notoir streng, aangezien de bewijslast bij de uitgever ligt. Abramovitsj heeft de afgelopen maanden vier zaken tegen Britse kranten aangespannen en gewonnen wegens het lezen van verhalen in een vergelijkbare strekking. Zo werd de Daily Mail gedwongen om een publicatie te rectificeren en een verontschuldiging af te drukken voor een artikel van 30 januari met de titel "Roman Abramovitsj’s £ 200 miljoen eigendomsimperium", wat onjuist bleek te zijn.
Hij won ook twee zaken tegen The Times, die op 25 maart een rectificatie en een verontschuldiging moest afdrukken voor een verhaal dat op 25 februari was gepubliceerd en waarin werd beweerd dat Abramovich een luxe jacht aan Poetin cadeau had gedaan. The Independent moest een verhaal intrekken waarin werd beweerd dat Abramovitsj Poetins "bag man" was. En de MailOnline moest zijn excuses aanbieden omdat die krant beweerde dat Abramovitsj staatseigendommen had verkocht. “We beweerden ten onrechte dat de heer Roman Abramovitsj zijn Britse staatsburgerschap had verloren en meldden dat hij zijn geld had verdiend met de verkoop van staatsbezit na de val van de Sovjet-Unie. We accepteren dat de heer Abramovitsj het Britse staatsburgerschap niet heeft verloren, aangezien hij nooit het Britse staatsburgerschap heeft gehad en de verkochte activa eerst van de staat waren gekocht”, zei de MailOnline bij de rectificatie. “Bij het melden van bredere zorgen over personen met banden met het Kremlin, was het niet onze bedoeling om te suggereren dat de heer Abramovitsj zelf verbonden was met corruptie, georganiseerde misdaad of mensenrechtenschendingen in Rusland of elders. We maken dit graag duidelijk en bieden onze excuses aan de heer Abramovitsj aan voor elk misverstand, ”concludeerde de MailOnline.


Morgen het vervolg op dit artikel. De rechtszaak verslaan wij uitsluitend voor onze abonnee's.





[Alle links, bronnen, documenten en meer informatie uitsluitend voor abonnee's]



[15 april 2021]

 

Afdrukken Doorsturen