Aandelenkoersen lopen gevaarlijk uiteen: in de VS sloten gisteren de grootbanken in een zee van rode inkt terwijl de index S&P 500 een historische recordhoogte bereikte.
Gisteren hebben de S&P 500 en Nasdaq nieuwe recordhoogtes bereikt voor
de zesde handelssessie op rij. De Dow Jones Industrial Average sloot
echter in het rood. Dat komt omdat twee dure bankcomponenten van de
Dow, Goldman Sachs en JPMorgan Chase, in het rood sloten en zij
hielpen de index in negatief gebied te trekken. (De Dow Jones
Industrial Average is een koersgewogen index.)
Zoals bijgaande grafiek laat zien maakten de dalingen van Goldman en
JPMorgan gisteren deel uit van een uitverkoop van grote banken – een
opvallende en verontrustende afwijking van de bredere indices. Het zou
in de toekomst onmogelijk moeten zijn om een gezonde aandelenmarkt te
hebben als de megabanken, die het grootste deel van de
bedrijfsactiviteiten financieren, in een neerwaartse spiraal
terechtkomen.
Tot de slechtst presterende banken behoorden gisteren drie
buitenlandse mondiale banken die sterk aanwezig zijn op Wall Street:
de Britse bank Barclays (BCS) verloor 5,56 procent; de Zwitserse bank
Credit Suisse (CS) daalde met 4,73 procent, terwijl de Duitse megabank
Deutsche Bank (DB) 4,64 procent in de min sloot.
Buitenlandse mondiale banken (die op Wall Street genoteerd zijn) zijn
via derivaten sterk verbonden met Amerikaanse megabanken. De banken
fungeren als tegenpartijen voor elkaar bij het maken van onderhandse
derivatenweddenschappen op van alles en nog wat, van gemiste
afossingen op kredieten tot aandelen en vreemde valuta. Deze
particuliere contracten staan bekend als bilaterale over-the-counter
(OTC)-derivatentransacties en missen een centraal clearingplatform om
achter de weddenschappen te staan. Dit heeft geleid tot de
ineenstorting van de gigantische verzekeraar AIG in 2008 en heeft
ertoe geleid dat deze een tijdlang werd genationaliseerd door de
Amerikaanse regering.
Dat goochelen met derivaten zou zijn hervormd moeten zijn onder de
Dodd-Frank-wetgeving van 2010, maar in werkelijkheid is er weinig
wezenlijks veranderd. Vooral in het bankwezen is er wat paniek
aanwezig die is veroorzaakt door de situatie met Credit Suisse, de op
één na grootste bank van Zwitserland. Het kondigde gisteren aan dat
het het grootste deel van zijn prime brokerage-activiteiten, die
hefboomleningen aan hedgefondsen verstrekt, zal sluiten.
De aankondiging komt nadat Credit Suisse eerder dit jaar 5,5 miljard
dollar aan verliezen leed toen Archegos Capital Management, een
zogenaamd "family office"-hedgefonds, zichzelf in maart opblies.
(Zie ons artikel:
Activiteiten hedgefondsen en grootbanken in
VS doen denken aan 2008.)
In het afgelopen jaar is Credit Suisse getroffen door het
Archegos-schandaal; het betaalde $ 547 miljoen om een schikking te
treffen met criminele en civiele autoriteiten in de VS en het Verenigd
Koninkrijk voor het verstrekken van een frauduleuze lening van $ 850
miljoen in Mozambique, waar een aanzienlijk deel van het geld als
smeergeld ging naar werknemers van Credit Suisse en Mozambikaanse
overheidsfunctionarissen; het wordt aangeklaagd door investeerders
omdat het aan hen voor miljarden dollars aan Greensill Capital-schulden
heeft verkocht als stukken met een laag risico - Greensill heeft in
maart faillissement aangevraagd. Vorige maand nog meldde de Zwitserse
banktoezichthouder FINMA dat Credit Suisse zeven afzonderlijke
spionageoperaties had uitgevoerd op haar bestuursleden, voormalige
werknemers en derden.
Wat de bancaire ellende nog vergroot, is het feit dat de Federal
Reserve woensdagmiddag aankondigde dat ze deze maand zal beginnen met
het verminderen van haar obligatie-opkopen (die de rentetarieven
hebben gedrukt) voor een bedrag van $ 15 miljard per maand, beginnend
in november. De Federal Reserve heeft maandelijks voor 80 miljard
dollar aan schatkistpapier opgekocht en voor 40 miljard dollar aan
Agency Mortgage-Backed Securities (MBS), dus voor een totaal van
120 miljard dollar per maand.
De Federal Reserve liet de mogelijkheid open "om het tempo van
aankopen aan te passen als veranderingen in de economische
vooruitzichten dit rechtvaardigen".
Wat ook de bezorgdheid over de bankaandelen gisteren vergrootte, was
een rapport van het Amerikaanse Labour Department waaruit bleek dat er
vorige week slechts 269.000 aanvragen voor werkloosheid werden
geregistreerd, het laagste aantal sinds maart 2020. Beleggers die
bankaandelen aanhouden zien dit als een bewijs van een krapper
wordende arbeidsmarkt, en een potentiële bijdrage aan de inflatie die
de Federal Reserve zou kunnen dwingen de rente eerder dan verwacht te
verhogen.
Andere centrale banken verkrappen al via renteverhogingen. Op 23
september werd de Noorse Norges Bank de eerste grote centrale bank van
de G10 die de rente verhoogde, waardoor een stijging van een kwartpunt
werd opgelegd ten opzichte van de record lage nulrente. Het heeft
aangegeven dat een nieuwe verhoging in de maand december
waarschijnlijk is.
De centrale bank van Zuid-Korea heeft in augustus voor het eerst in
drie jaar de rente met een kwartpunt verhoogd tot 0,75 procent. De
centrale bank van Brazilië heeft vorige week woensdag haar
belangrijkste rentetarief met 1,50 procent verhoogd – een half punt
meer dan verwacht door marktwaarnemers en de grootste procentuele
stijging sinds 2002.
Deze week was er meer actie van centrale banken. Na de markten in
oktober te verrassen door de rente met 40 basispunten te verhogen tot
0,50 procent, verhoogde de Poolse centrale bank op woensdag -
eergisteren dus - de rente met nog eens 75 basispunten tot 1,25
procent. Gisteren verhoogde Tsjechië zijn benchmarkrente met 125
basispunten tot 2,75 procent.
En terwijl de Bank of England de markten deze week verraste door
renteverhogingen "on hold" te houden, hebben zowel de BOE als de Bank
of Canada aangegeven dat de renteverhogingen sneller komen dan eerder
werd verwacht.
Ook van invloed op de aandelenkoersen van de grootbanken zijn het
nieuws en geruchten dat hedgefondsen verliezen nemen op "wrong-way"-weddenschappen,
op welke richting de rentetarieven zouden bewegen. De grootbanken
financieren de handel met hoge hefboomwerking door hedgefondsen via
hun prime broker-activiteiten.
[Alle links, bronnen,
documenten en meer informatie uitsluitend voor abonnee's]
[5 november 2021]
Afdrukken
Doorsturen