De zuivere club

De Europese Unie is naar politici beweren een zuivere club, van alle smetten vrij, maar zij stelt ons altijd weer voor verrassingen. En net zoals veel clubs heeft ook deze club regels die ze graag overtreedt.



Het bekendste voorbeeld betreft de Maastrichtcriteria. Het schuldenplafond voor de lidstaten, dat eigenlijk niet hoger mag zijn dan 60% van het bbp. Eigenlijk zou het zo horen te zijn, maar de realiteit is anders. Griekenland, Italië, Portugal, Spanje, Frankrijk, België, Cyprus tussen 193 en 104 procent, de eurozone 95,6 procent, de EU-27 met 88,2 procent.
Hierbij plaatsen we nog de vrolijke kanttekening: de eurolanden hebben de hoogste schulden.

Zo gaat het ook met het jaarlijkse leenproces - want politici hebben nooit genoeg geld. Volgens de "eigen" regels zou de bovengrens 3 procent moeten zijn. Voor 2021 was de waarde voor de EU-27 zelfs 4,7 procent - dus ruim de helft boven de officiële grens.

Een andere "ijzeren" regel was dat er geen gezamenlijke schuld mocht zijn. De EU mag niet ontaarden in een schuldenunie, werd er in Brussel gezegd. Dit werd de "no bailout-clausule" genoemd. Dit sluit feitelijk de aansprakelijkheid van de Europese Unie en alle EU-lidstaten voor schulden van individuele lidstaten uit. Dus vonden politici in de coronapandemie een mooie gelegenheid om deze clausule overboord te gooien.

Eerst was dus Corona de schuldige, nu heeft de oorlog in Oekraïne het gedaan: voor het derde jaar op rij heeft de Europese Commissie aanbevolen de controversiële, strikte schuldregels voor de eurozone op te schorten. Ze zouden pas in 2024 opnieuw een aanvraag moeten indienen, zei vicevoorzitter van de Commissie Valdis Dombrovskis. Tegelijkertijd waarschuwde hij Italië, Griekenland en andere landen om te sparen. De oorlog in Oekraïne, de hoge energieprijzen en problemen met de toeleveringsketen zorgden voor onzekerheid, zei Dombrovskis. Daarom konden de regels komend jaar ook niet worden ingevoerd, zei hij. Dit is echter geen vrijbrief om schulden aan te gaan.

De Europese Unie besloot – niet een beetje, maar veel – om een ​​gezamenlijke schuld van 750 miljard euro aan te gaan om het Corona-herstelfonds te financieren. Dit bedrag zou volgens via een bepaalde sleutel over de lidstaten worden verdeeld. Deels als gift (wat neerkomt op het schuiven van geld van de rijke naar de arme landen (inderdaad: de transferunie), deels als lening. Dit geld kan echter ook geblokkeerd worden als een land niet doet wat de Europese Commissie wil. Dit betreft b.v. de gebruikelijke “dwarsliggers” van de EU, namelijk Hongarije en Polen. "We stellen geen terugkeer naar onbeperkte uitgaven voor", zei europees commissaris voor Economie Paolo Gentiloni. Maar hij vindt het ook niet het moment om de broekriem aan te halen. Brussel beveelt verdere investeringen aan in klimaatbescherming en digitalisering.

Ook nieuw is de “energieonafhankelijkheid” van Rusland. Daartoe heeft de Europese Commissie vorige week een plan (“Repower EU”) gepresenteerd. Het gaat gepaard met enorm hoge nieuwe uitgaven, tot 300 miljard euro is gepland uit alleen EU-fondsen. Tegelijkertijd stort de groei echter in. In plaats van 4,0 procent verwacht de Brusselse overheid dit jaar slechts 2,7 procent - het zal stukken lager uitvallen, maar wie dan leeft die dan zorgt.

Met haar klimaatpakket "RePower EU" heeft de Europese Commissie een prestatie geleverd: ze wekte de indruk dat de oorlog goed was voor het klimaat - en velen geloofden dat. Oorlog en klimaat - normaal gesproken zijn dat absolute tegenpolen. Bommen en raketten vervuilen de lucht en verspillen vitale hulpbronnen. Maar bij Ursula von der Leyen ligt dat anders. Sinds "Poetins oorlog" is er een "boost" voor klimaatbescherming. Olie en gas worden in de ban gedaan, bossen mogen worden gekapt en opgestookt, kolencentrales zijn niet meer taboe.... de EU verklaart zich “onafhankelijk”. Maar de waarheid is veel alledaagser. Niet de oorlog, maar de eigen geplande EU-sancties dwingen Von der Leyen om olie en gas uit Rusland te weren. En die te verbannen energieproducten zullen niet worden vervangen door schone energiebronnen, maar door vuil frackinggas uit de VS en olie uit landen waar mensenrechten met voeten worden getreden, als Saoedi-Arabië en Qatar, waar het tegen hoge kosten per tanker zal worden vervoerd.

Overigens staan ​​de VS sceptisch tegenover het voorstel van de Europese Commissie voor een boycot van Russische olie. De Amerikaanse minister van Financiën Yellen probeert de EU af te houden van haar eerdere olieboycotplannen. Hooggeplaatste Amerikaanse regeringsfunctionarissen stelden als tussentijdse oplossing een straftarief op de Russische olievoorraden voor. De achtergrond hiervan is het risico dat Europese inspanningen om Russische olie van de wereldmarkt uit te sluiten, tot forse prijsstijgingen leiden – en ook de inflatie in de VS blijven opdrijven - wat ongunstig is voor de zittende president Biden.

“RePower EU” voorziet nauwelijks in besparingen. Het plan kan niet eens uitleggen hoe het aandeel Russische "fossielen" tegen de herfst zal worden verminderd. Terwijl dat toch het doel was. Trouwens, die mooie nieuwe klimaatdoelen worden meteen gedwarsboomd nu de Europese Commissie heeft aangekondigd dat ze emissiecertificaten gaat verkopen om het plan te financieren. Zo worden al die nieuwe plannen gebruikt om de aandacht af te leiden van de belabberde EU-klimaatbalans: de uitstoot van broeikasgassen is in de EU weer gestegen en is nu hoger dan vóór de Corona-crisis.

En nu is de discussie over gezamenlijke schulden weer opnieuw begonnen. De Europese Commissie is weer van plan om alle lidstaten aansprakelijk te stellen voor hulp aan Oekraïne, zoals het ongeveer ook geval is met het Corona-herstelfonds. Het moet "een constructie zijn van centrale leningen en aansprakelijkheid van alle lidstaten". De Europese Commissie is van plan om volgende week een voorstel hierover te presenteren. Brussel wil dan ook 25 miljard aan garanties van de EU-landen, waarmee 100 miljard moet worden opgehaald.

Als hulp aan Oekraïne. Vóór die tijd wil de Europese Commissie echter zo'n 15 miljard (of slechts 10?) naar Oekraïne overmaken om het land de komende drie maanden voor een bankroet te behoeden (wat eigenlijk allang het geval is, maar goed...). De EU neemt niet alleen de meeste Oekraïense vluchtelingen op, maar wil ook een aanzienlijk deel van de wederopbouw financieren. Hierbij kun je alleen nog met je hoofd schudden. De VS zorgen er in de eerste plaats voor dat de oorlog - hùn oorlog - voortduurt en dat de vernietiging van het land met de dag toeneemt.

De VS hebben onlangs 30 miljard dollar beschikbaar gesteld voor Oekraïne, inclusief ongeveer 20 miljard dollar aan militaire hulp. De EU is ook niet traag en pompt voor miljarden aan wapens in Oekraïne. Met andere woorden, de EU zorgt ervoor dat de oorlogsschade die ze wil betalen elke dag toeneemt; schattingen en berekeningen gaan momenteel uit van zo'n 900 miljard euro. Is dat nog normaal? En Von der Leyen zei ook nog: "Oekraïne kan volledig rekenen op de steun van de EU".

De slimme koppen in Brussel denken echter een manier te hebben gevonden om het geldprobleem voor de Oekraïense wederopbouw onder controle te krijgen. De Europese Commissie wil - zo stelt zij het zich althans voor - geconfisqueerde Russische tegoeden overdragen aan Oekraïne. Hiervoor moeten echter in bijna alle EU-landen wetten worden gewijzigd of gemaakt. Zo eenvoudig is het niet, al zal de Oekraïense /komiek/president/oligarch – ​​of in ieder geval de presidentiële acteur – zeker opgelucht zijn bij de gedachte dat zijn door-en-door corrupte land weer eens vele miljarden ontvangt - geld waarvan de besteding niet wordt gecontroleerd.

Maar: zijn de sancties wettelijk, volgens internationaal recht, in orde? Ze zijn immers opgelegd door de Verenigde Staten en niet door de Verenigde Naties, en de EU stelde zich gemakkelijk beschikbaar als uitvoerder. En is confiscatie van privé-eigendom (in dit geval) van Russische staatsburgers legaal? Is het misschien een vorm van Sippenhaftung, een aansprakelijkheid volgens verwantschap (Duits: sippen), een collectieve aansprakelijkheid voor een misstap die een familielid heeft begaan, zonder dat zij daarbij betrokken waren of er weet van hadden, op basis van het nazi-model?
Het grootste deel van de Russische activa zijn de bevroren tegoeden van de Russische centrale bank. Het zou gaan om zo'n 300 miljard dollar. De EU-buitenlandadviseur Josep Borrell zei een paar dagen geleden in een interview: "We hebben het geld op zak". Experts op het gebied van internationaal recht zien de zaken echter anders, en een EU-diplomaat zei verrassend direct dat Borrell "waarschijnlijk niet precies weet waar hij het over heeft".

Ursula von der Leyen heeft het er maar druk mee zich te profileren als de Nieuwe Leider van het Vierde Rijk de Euroese Unie. Daabij passen natuurlijk ook de nieuwe kleren van de keizerin. Ursula presenteerde zich onlangs met trots in een Oekraïense vyshyvanka, een traditioneel kostuum. Zo wil ze de Oekraïense cultuur vieren, zei ze op Twitter. "In deze moeilijke tijden staan ​​we achter onze Oekraïense vrienden", gaat het verder. Jammer dat ze niet ook een Koerdisch kostuum draagt. Ook de Koerden beleven “moeilijke tijden” omdat ze worden aangevallen door EU-partner Turkije. Maar dat is natuurlijk iets heel anders.......

Eén en al ellende dus, en dat de Europese Centrale Bank nu ook de rente wil verhogen, maakt het er niet beter op. Integendeel: voor landen met een hoge schuldenlast, zoals Italië, zal de hogere schuldenberg het nog moeilijker maken om de doelstellingen van Brussel te halen. Hoe de Europese Commissie dit dilemma wil oplossen, is onduidelijk. De elite in Brussel lijkt het niet te weten en schuift het probleem voor zich uit. Zelfs de beloofde hervorming van de schuldenregels vordert niet. Het Franse EU-voorzitterschap wilde ze in het voorjaar introduceren. Maar concrete voorstellen voor een hervorming van het Stabiliteitspact worden pas na de zomer verwacht.

Alles overziend... inderdaad een club van het zuiverste water......











[Alle links, bronnen, documenten en meer informatie uitsluitend voor abonnee's]



[24 mei 2022]

 

Afdrukken Doorsturen