G20 top in India: de laatste wals in een verscheurde wereld

Op 9 september begint in Delhi een nieuwe G-20 top. Terwijl westerse mogendheden de top zien als een kans om bij India en China te lobbyen over kwesties als Oekraïne, klimaatverandering en voedselzekerheid, ziet India zijn voorzitterschap van de top als een nieuwe stap om zijn status als leidend land in het mondiale Zuiden te versterken. Maar de kans is groot dat de G-20 groep zijn langste tijd heeft gehad.


Het bestuur van de Indiase stad Delhi is bezig de stad op te fleuren, de sloppenwijken uit het zicht van het publiek te verwijderen, nieuwe aanlokkelijke reclameborden toe te voegen om de aandacht van de buitenlandse hoogwaardigheidsbekleders te trekken, en zelfs bloempotten te plaatsen langs de wegen waar hun colonne langs loopt. Dit ter voorbereiding van het bezoek van de Amerikaanse president Joe Biden, twee dagen vóór de G20, zodat hij nog wat bilaterale gesprekken kan voeren met premier Modi. Joe Biden zal vervolgens op 10 september naar Hanoi, Vietnam, reizen (dus na de top van de Groep van 20). Misschien ligt er in een Amerikaans pakhuis nog een flinke voorraad Agent Orange, die hij wel kan gebruiken in Oekraïne..... maar dat is een puur hersenspinseltje van onze kant.

Je hoeft geen raketwetenschapper te zijn om te begrijpen dat de rode draad in de beslissingen die in Moskou en Peking worden genomen, is dat hun leiders in het geheel niet geïnteresseerd zijn in enige interactie met de Amerikaanse president Joe Biden (behalve Poetin zal waarschijnlijk Xi ook niet op komen dagen), die zoals gezegd zijn kamp zal opslaan in Delhi. Hij heeft dan vier dagen lang alle tijd tot zijn beschikking voor op zijn minst enkele gestructureerde vergaderingen, enkele "terzijdes" en dergelijke die op zijn minst op camera kunnen worden vastgelegd.

Biden's overwegingen zijn van politieke aard: alles wat helpt om de aandacht af te leiden van de toenemende storm in de Amerikaanse politiek, die misschien nog wel dreigt te culmineren in zijn afzetting, wat op zijn beurt zijn kandidatuur bij de verkiezingen van 2024 zou kunnen verwoesten.

Dit is natuurlijk niet Biden's Lyndon B. Johnson-moment. Johnson nam in maart 1968 de tumultueuze beslissing om zich terug te trekken uit de politiek als een sterke stap in de richting van het helen van de kloven in de natie, terwijl hij zich diep zorgen maakte over het feit dat ‘er nu verdeeldheid is in het Amerikaanse huis’.

Biden is allesbehalve een visionair. Hij zette een berenval op voor Poetin om zijn valse verhaal kracht bij te zetten dat als Poetin maar van zijn hoge paard afstapte, de oorlog in Oekraïne van de ene op de andere dag zou eindigen, terwijl het Kremlin zich er van zijn kant terdege van bewust is dat het Witte Huis nog steeds de sterkste voorstander is van de stelling dat een langdurige oorlog Rusland zou verzwakken. Biden is inderdaad tot buitengewone hoogten gegaan die geen van zijn voorgangers ooit heeft durven bereiken – door Oekraïense terroristische aanslagen diep in Rusland te ondersteunen en aan te moedigen.

In zekere zin wordt Xi Jinping ook geconfronteerd met een valkuil, aangezien de regering-Biden zichzelf in hoge mate als verzoenend tegenover China zal profileren, zoals in de lijn van Amerikaanse functionarissen die onlangs naar Peking gingen: minister van Buitenlandse Zaken Antony J. Blinken in juni; minister van Financiën en Klimaatgezant John Kerry in juli; en minister van Handel Gina Raimondo in augustus. Toen Blinken China bezocht maakte Joe Biden rond die tijd opmerkingen over de controverse over de zogenaamde spionageballonnen in februari, en noemde hij de Chinese president Xi Jinping een ‘dictator’ – een uitspraak die Peking hem nog vaak voor de voeten zal gooien.

De New York Times publiceerde afgelopen dinsdag een artikel met de titel "U.S. Officials Are Streaming to China. Will Beijing Return the Favor?"  Het artikel sprak op gebiedende toon richting Peking:

China heeft veel te winnen bij het sturen van ambtenaren naar de Verenigde Staten. Het zou voor de wereld een signaal zijn dat het zich inspant om de spanningen met Washington te verminderen, vooral in een tijd waarin China het vertrouwen in zijn wankele economie moet versterken. Een bezoek zou ook kunnen helpen de basis te leggen voor een mogelijke, langverwachte ontmoeting tussen president Biden en China’s topleider, Xi Jinping, op een forum in San Francisco in november."
“Beijing is echter vrijblijvend geweest
.”


Het punt is dat Washington al die tijd onophoudelijk Peking heeft bespot en geprovoceerd, met strijdlust en met berekende middelen, om de Chinese economie te verzwakken en Taiwan en de ASEAN-landen ertoe aan te zetten zich op te stellen als bondgenoten van de Indo-Pacific van de VS nog afgezien van het belasteren van China.

Zowel Poetin als Xi Jinping hebben op de harde manier geleerd dat Biden een verleden-tijd-meester is in dubbelspraak, door achter gesloten deuren één ding te zeggen en volledig het tegenovergestelde te doen, vaak onbeleefd en beledigend op persoonlijk niveau, in een ongekend vertoon van lompe publieke diplomatie.

Natuurlijk kan de symboliek van de Amerikaans-Russische ‘verzoening’ op Indiase bodem, hoe gekunsteld ook, alleen maar in het voordeel van Washington werken om Modi weg te trekken van India’s enorm consequente strategische partnerschap met Rusland op een moment waarop de smeekbeden van het Westen over Oekraïne geen weerklank vonden in het mondiale Zuiden.

Zoals de vlag er nu bij hangt heeft de verkeerd opgevatte deelname van India aan de recente ‘vredesbesprekingen’ in Jeddah (wat feitelijk de hersengolf was van NSA Jake Sullivan van het Witte Huis) de misvatting gecreëerd dat de Indiase regering-Modi “deel zal uitmaken van de implementatie van de voorgestelde 10-punten-vredesformule, opgesteld door de Oekraïense president Volodymyr Zelensky en waarvan de details worden besproken.”

Zowel Moskou als Peking zullen uiterst op hun hoede zijn voor de boobytraps van de regering-Biden die erop gericht zijn misverstanden in hun onderlinge relaties te creëren en misvattingen te creëren over de stabiliteit van de Russisch-Chinese strategische relatie op een kritiek moment waarop Poetin zich voorbereidt op een bezoek aan Peking.

Het mogelijke bezoek van Poetin aan China in oktober kan worden beschouwd als een reactie op het bezoek van Xi Jinping aan Moskou in maart, maar het heeft een substantiële inhoud, zoals blijkt uit de uitnodiging van Peking aan hem om de hoofdspreker te zijn op het derde Belt and Road Forum ter gelegenheid van het tienjarig jubileum van de opkomst van de Nieuwe Zijderoute in het Chinese buitenlandse beleid.

Hoewel Poetin en Xi in 2015 een gezamenlijke verklaring ondertekenden over samenwerking op het gebied van “het verbinden van de opbouw van de Euraziatische Economische Unie en de Economische Zijderoute”, is de steun van Moskou aan het initiatief tot nu toe meer een declaratoir karakter geweest dat niet tot toetreding tot de Nieuwe Zijderoute heeft geleid. De Chinese kant noemt, als het uitkomt, Rusland als een Belt and Road-land, terwijl Moskou eenvoudigweg vasthoudt aan de eerdere formuleringen.

Dit zou kunnen veranderen met het bezoek van Poetin in oktober, en als dat zo is, zou het een historische gamechanger kunnen zijn voor de dynamiek van het Chinees-Russische partnerschap en voor de stroom van de internationale politiek als geheel.

Indiase diplomaten hopen een gezamenlijk document op te stellen waarin de tegenstellingen worden gedocumenteerd, die niet alleen over Oekraïne gaan, maar ook over de klimaatverandering, de schuldenverplichtingen van opkomende markten, de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen, digitale transformatie, energie- en voedselzekerheid, enzovoort. De confronterende lijn van het collectieve Westen vormt een groot obstakel.

De ministers van Buitenlandse Zaken van de G20 slaagden er niet in een gezamenlijke verklaring aan te nemen, en de beraadslagingen, onder druk van de G7-landen, “dwaalden af naar emotionele verklaringen”, zoals de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov later zei. Poetin en Xi verwachten waarschijnlijk geen doorbraakoplossingen van de G20-top.

De kans is groot dat het komende evenement in Delhi de laatste wals in zijn soort zal blijken te zijn tussen de cowboys van de westerse wereld en het steeds onrustiger wordende Zuiden. De heropleving van de antikoloniale strijd in Afrika is in dit kader onheilspellend. Het is duidelijk dat Rusland en China hun eieren in het BRICS-mandje leggen.







[Alle links, bronnen, documenten en meer informatie uitsluitend voor abonnee's]



[3 september 2023]

 

Afdrukken Doorsturen