Op 9 september begint in Delhi een nieuwe G-20 top. Terwijl westerse mogendheden de top zien als een kans om bij India en China te lobbyen over kwesties als Oekraïne, klimaatverandering en voedselzekerheid, ziet India zijn voorzitterschap van de top als een nieuwe stap om zijn status als leidend land in het mondiale Zuiden te versterken. Maar de kans is groot dat de G-20 groep zijn langste tijd heeft gehad.
“China heeft veel te winnen bij het sturen van ambtenaren naar de
Verenigde Staten. Het zou voor de wereld een signaal zijn dat het zich
inspant om de spanningen met Washington te verminderen, vooral in een
tijd waarin China het vertrouwen in zijn wankele economie moet
versterken. Een bezoek zou ook kunnen helpen de basis te leggen voor
een mogelijke, langverwachte ontmoeting tussen president Biden en
China’s topleider, Xi Jinping, op een forum in San Francisco in
november."
Indiase diplomaten hopen een gezamenlijk document op te stellen waarin
de tegenstellingen worden gedocumenteerd, die niet alleen over
Oekraïne gaan, maar ook over de klimaatverandering, de
schuldenverplichtingen van opkomende markten, de Duurzame
Ontwikkelingsdoelstellingen, digitale transformatie, energie- en
voedselzekerheid, enzovoort. De confronterende lijn van het
collectieve Westen vormt een groot obstakel.
Het bestuur van de Indiase stad Delhi is bezig de stad op te fleuren,
de sloppenwijken uit het zicht van het publiek te verwijderen, nieuwe
aanlokkelijke reclameborden toe te voegen om de aandacht van de
buitenlandse hoogwaardigheidsbekleders te trekken, en zelfs
bloempotten te plaatsen langs de wegen waar hun colonne langs loopt.
Dit ter voorbereiding van het bezoek van de Amerikaanse president Joe
Biden, twee dagen vóór de G20, zodat hij nog wat bilaterale
gesprekken kan voeren met premier Modi. Joe Biden zal vervolgens op 10
september naar Hanoi, Vietnam, reizen (dus na de top van de Groep van
20). Misschien ligt er in een Amerikaans pakhuis nog een flinke
voorraad
Agent Orange, die hij wel kan
gebruiken in Oekraïne..... maar dat is een puur hersenspinseltje van
onze kant.
Je hoeft geen raketwetenschapper te zijn om te begrijpen dat de rode
draad in de beslissingen die in Moskou en Peking worden genomen, is
dat hun leiders in het geheel niet geïnteresseerd zijn in enige
interactie met de Amerikaanse president Joe Biden (behalve
Poetin zal waarschijnlijk Xi
ook niet op komen dagen), die
zoals gezegd zijn kamp zal opslaan in Delhi. Hij heeft dan vier dagen
lang alle tijd tot zijn beschikking voor op zijn minst enkele
gestructureerde vergaderingen, enkele "terzijdes" en dergelijke die op
zijn minst op camera kunnen worden vastgelegd.
Biden's overwegingen zijn van politieke aard: alles wat helpt om de
aandacht af te leiden van de toenemende storm in de Amerikaanse
politiek, die misschien nog wel dreigt te culmineren in zijn afzetting,
wat op zijn beurt zijn kandidatuur bij de verkiezingen van 2024 zou
kunnen verwoesten.
Dit is natuurlijk niet Biden's Lyndon B. Johnson-moment. Johnson nam
in maart 1968 de tumultueuze beslissing om zich terug te trekken uit
de politiek als een sterke stap in de richting van het helen van de
kloven in de natie, terwijl hij zich diep zorgen maakte over het feit
dat ‘er nu verdeeldheid is in het Amerikaanse huis’.
Biden is allesbehalve een visionair. Hij zette een berenval op voor
Poetin om zijn valse verhaal kracht bij te zetten dat als Poetin maar
van zijn hoge paard afstapte, de oorlog in Oekraïne van de ene op de
andere dag zou eindigen, terwijl het Kremlin zich er van zijn kant
terdege van bewust is dat het Witte Huis nog steeds de sterkste
voorstander is van de stelling dat een langdurige oorlog Rusland zou
verzwakken. Biden is inderdaad tot buitengewone hoogten gegaan die
geen van zijn voorgangers ooit heeft durven bereiken – door Oekraïense
terroristische aanslagen diep in Rusland te ondersteunen en aan te
moedigen.
In zekere zin wordt Xi Jinping ook geconfronteerd met een valkuil,
aangezien de regering-Biden zichzelf in hoge mate als verzoenend
tegenover China zal profileren, zoals in de lijn van Amerikaanse
functionarissen die onlangs naar Peking gingen: minister van
Buitenlandse Zaken Antony J. Blinken in juni; minister van Financiën
en Klimaatgezant John Kerry in juli; en minister van Handel Gina
Raimondo in augustus. Toen Blinken China bezocht maakte Joe Biden rond
die tijd opmerkingen over de controverse over de zogenaamde
spionageballonnen in februari, en noemde hij de Chinese president Xi
Jinping een ‘dictator’ – een uitspraak die Peking hem nog vaak voor de
voeten zal gooien.
De New York Times publiceerde afgelopen dinsdag
een artikel met de titel "U.S.
Officials Are Streaming to China. Will Beijing Return the Favor?" Het artikel sprak op gebiedende toon richting Peking:
“Beijing is echter vrijblijvend geweest.”
Het punt is dat Washington al die tijd onophoudelijk Peking heeft
bespot en geprovoceerd, met strijdlust en met berekende middelen, om
de Chinese economie te verzwakken en Taiwan en de ASEAN-landen ertoe
aan te zetten zich op te stellen als bondgenoten van de Indo-Pacific
van de VS nog afgezien van het belasteren van China.
Zowel Poetin als Xi Jinping hebben op de harde manier geleerd dat
Biden een verleden-tijd-meester is in dubbelspraak, door achter
gesloten deuren één ding te zeggen en volledig het tegenovergestelde
te doen, vaak onbeleefd en beledigend op persoonlijk niveau, in een
ongekend vertoon van lompe publieke diplomatie.
Natuurlijk kan de symboliek van de Amerikaans-Russische ‘verzoening’
op Indiase bodem, hoe gekunsteld ook, alleen maar in het voordeel van
Washington werken om Modi weg te trekken van India’s enorm consequente
strategische partnerschap met Rusland op een moment waarop de
smeekbeden van het Westen over Oekraïne geen weerklank vonden in het
mondiale Zuiden.
Zoals de vlag er nu bij hangt heeft de verkeerd opgevatte deelname van
India aan de recente ‘vredesbesprekingen’ in Jeddah (wat feitelijk de
hersengolf was van NSA Jake Sullivan van het Witte Huis) de misvatting
gecreëerd dat de Indiase regering-Modi “deel zal uitmaken van de
implementatie van de voorgestelde 10-punten-vredesformule, opgesteld
door de Oekraïense president Volodymyr Zelensky en waarvan de details
worden besproken.”
Zowel Moskou als Peking zullen uiterst op hun hoede zijn voor de
boobytraps van de regering-Biden die erop gericht zijn misverstanden
in hun onderlinge relaties te creëren en misvattingen te creëren over
de stabiliteit van de Russisch-Chinese strategische relatie op een
kritiek moment waarop Poetin zich voorbereidt op een bezoek aan
Peking.
Het mogelijke bezoek van Poetin aan China in oktober kan worden
beschouwd als een reactie op het bezoek van Xi Jinping aan Moskou in
maart, maar het heeft een substantiële inhoud, zoals blijkt uit de
uitnodiging van Peking aan hem om de hoofdspreker te zijn op het derde
Belt and Road Forum ter gelegenheid van het tienjarig jubileum
van de opkomst van de Nieuwe Zijderoute in het Chinese buitenlandse
beleid.
Hoewel Poetin en Xi in 2015 een gezamenlijke verklaring ondertekenden
over samenwerking op het gebied van “het verbinden van de opbouw van
de Euraziatische Economische Unie en de Economische Zijderoute”, is de
steun van Moskou aan het initiatief tot nu toe meer een declaratoir
karakter geweest dat niet tot toetreding tot de Nieuwe Zijderoute
heeft geleid. De Chinese kant noemt, als het uitkomt, Rusland als een
Belt and Road-land, terwijl Moskou eenvoudigweg vasthoudt aan de
eerdere formuleringen.
Dit zou kunnen veranderen met het bezoek van Poetin in oktober, en als
dat zo is, zou het een historische gamechanger kunnen zijn voor de
dynamiek van het Chinees-Russische partnerschap en voor de stroom van
de internationale politiek als geheel.
De ministers van Buitenlandse Zaken van de G20 slaagden er niet in een
gezamenlijke verklaring aan te nemen, en de beraadslagingen, onder
druk van de G7-landen, “dwaalden af naar emotionele verklaringen”,
zoals de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov later
zei. Poetin en Xi verwachten waarschijnlijk geen doorbraakoplossingen
van de G20-top.
De kans is groot dat het komende evenement in Delhi de laatste wals in
zijn soort zal blijken te zijn tussen de cowboys van de westerse
wereld en het steeds onrustiger wordende Zuiden. De heropleving van de
antikoloniale strijd in Afrika is in dit kader onheilspellend. Het is
duidelijk dat Rusland en China hun eieren in het BRICS-mandje leggen.
[3 september 2023]
Afdrukken
Doorsturen