De Verticale Gascorridor door Bulgarije, een alternatief voor Russisch gas, heeft de bindende markttest niet doorstaan en het project lijkt een vroege dood te sterven.
De Verticale Gascorridor (een verbeterd pijpleidingsysteem dat gebruik
maakt van de bestaande infrastructuur), die de Balkanlanden en
Oost-Europese landen willen gebruiken als vervanging voor Russische
bevoorrading, heeft geen interesse gewekt bij bedrijven in de Europese
Unie.
Gassysteembeheerders in Griekenland (DESFA en Gastrade), Bulgarije (Bulgartransgaz
en ICGB), Roemenië (Transgaz), Moldavië (VMTG), Hongarije (FGSZ),
Slowakije (EUStream) en Oekraïne (GTSOU) hebben een bindende markttest
van de corridor uitgevoerd, maar deze heeft "uiterst teleurstellende
resultaten opgeleverd", meldden het Griekse Naftemporiki. EU-sancties
of niet: de reden is dat bedrijven in Europa de voorkeur geven aan
goedkopere leveringen van Russisch aardgas via Turkije. Nu ligt de
prijs van Russisch gas 8-10 euro onder de gemiddelde prijs op de
Europese markt.
DESFA, de Griekse gasnetbeheerder, organiseerde van 2 - 12 juli een
bindende markttest om de interesse van investeerders in
capaciteitsuitbreidingen bij de in- en uitgangspunten van het gasnet
van het land te peilen. De procedure kon geen noemenswaardige
interesse van investeerders wekken, wat ook het geval was bij
vergelijkbare markttesten die werden uitgevoerd door zes andere landen
die zijn opgenomen in het Verticale Corridorplan.
De verticale gascorridor voorziet in de levering van maximaal 10
miljard kubieke meter gas per jaar vanuit Griekenland via Bulgarije
naar Slowakije en Oekraïne. De verticale gascorridor maakt deel uit
van de EU-strategie om Russisch gas dat via TurkStream naar Europa
stroomt, af te sluiten.
Het was de bedoeling dat niet-Russisch vloeibaar aardgas zou worden
geleverd aan Griekse terminals, vanwaar het de hele regio langs de
verticale gascorridoren aan Oekraïne gas zou leveren. Volgens de
Duitse krant Handelsblatt heeft Athene de plannen om extra terminals
te bouwen laten varen omdat Russisch gas goedkoper blijkt te zijn.
Volgens ingewijde bronnen die met "Naftemporiki" spraken, bespraken de
bestuurders de kwestie tijdens een teleconferentie, waarmee ze hun
voornemen bevestigden om de inspanningen voort te zetten om de "Verticale
Corridor" te creëren.
Gazprom verkoopt brandstof onder langetermijncontracten goedkoper dan
de gemiddelde Europese prijs. Dit is ook de reden waarom Griekse
bedrijven zelf hun aankopen bij Gazprom vergroten. In 2022 verminderde
Griekenland de import uit Rusland, maar nu blijft zijn aandeel groeien.
In mei was gas uit Rusland goed voor 64,1% van de totale hoeveelheid
gas die in het land werd geïmporteerd.
In juni van dit jaar ondertekende de Bulgaarse ministerraad
twee contracten voor de aanleg van de
Verticale Gascorridor - voor de Kulata-Kresna- en
Rupcha-Vetrino-lussen. Zo zou het land, was de bedoeling, gas via
Griekenland en Roemenië naar Oekraïne en de regio worden
getransporteerd.
In het persbericht van de Bulgaarse interim-regering werd gesteld dat
het landelijke gastransmissienetwerk extra hoeveelheden vloeibaar
aardgas zal leveren uit "volgens betrouwbare bronnen, ondermeer de VS,
Azerbeidzjan en Egypte".
Beslissingen over de “volgende stappen” t.a.v. de 'verticale
gascorrior' zullen worden genomen tijdens een nieuwe bijeenkomst in
september, die naar verwachting in Athene zal plaatsvinden. Het
cruciale vraagstuk betreft de financiering waarbij naar alternatieve
bronnen moet worden gezocht, aangezien de markt, zoals blijkt uit de
resultaten van de markttest, niet van plan is een bijdrage te leveren.
In dit geval zijn volgens dezelfde bronnen de "ogen" van de
bestuurders gericht op Brussel, maar ook op de VS, aangezien beiden
het afgelopen jaar officieel hun steun aan het project hebben
uitgesproken.
Er zijn in totaal investeringen van bijna 3 miljard euro nodig,
waarvan alleen al in Roemenië een miljard euro nodig is. Volgens
bronnen waren de capaciteitsboekingen die tijdens de markttests werden
ingediend, beperkt tot korte periodes van één jaar. Daarmee voldeden
ze niet aan de doelstelling om capaciteitsboekingen voor 15 jaar
veilig te stellen, wat nodig is om dergelijke investeringen
levensvatbaar te maken. Met uitzondering van één
langetermijncapaciteitsboeking voor het uitgangspunt van Bulgarije
naar Roemenië, leverden markttesten voor alle andere verticale
corridors geen capaciteitsboekingen voor 15 jaar op.
De grote netwerkinvesteringen die nodig waren tussen Roemenië en
Hongarije, weerhielden gebruikers ervan om mee te dingen naar een
aanbod, terwijl er van Griekenland tot Bulgarije geen enkele interesse
was. Deze ontwikkelingen zijn geen verrassing, aangezien Russisch
pijpleidinggas naar Zuidoost-Europa stroomt en elke investering in het
bereiken van energieonafhankelijkheid van Moskou ondermijnt.
Het Russische Gazprom heeft de prijzen verlaagd en trekt daarmee
leveranciers aan die de voorkeur geven aan kortetermijncontracten via
Turkstream in plaats van langetermijncontracten voor de levering van
LNG.Er worden geen verdere gas-sancties vanuit Brussel tegen Moskou
verwacht, ondanks incidentele kritiek van de EU en afzonderlijke
Oost-Europese regeringen. De reden is dat Europese bedrijven - indien
geconfronteerd met (fors) hogere gasprijzen het loodje kunnen leggen.
Het valt uiteraard nog te bezien of de EU of de VS van plan zijn
financieel betrokken te raken. In ieder geval is het doel van de
komende bijeenkomst volgens bronnen om overeenstemming te bereiken
over een “actieplan dat voor iedereen gemeenschappelijk is”. Het ziet er evenwel naar uit dat het
tot voor kort ambitieuze project
(waar nog geen gas maar wel enorm veel geld in is gepompt) vroegtijdig de pijp uit gaat.
[Alle links, bronnen, documenten en meer informatie uitsluitend voor abonnee's]
[28 juli 2024]
Afdrukken
Doorsturen
