Het Westen voert zijn campagne voor
regimeverandering in Georgië op
De afgelopen dagen zijn er in Georgië grootschalige protesten
uitgebroken in de hoofdstad Tbilisi en andere steden, nadat de regering
aankondigde de toetredingsonderhandelingen met de Europese Unie tot 2028
op te schorten. Premier Irakli Kobakhidze noemde "onaanvaardbare
inmenging en manipulatie" door Brussel als de belangrijkste redenen voor
dit besluit, en presenteerde het als een verdediging van de
soevereiniteit van Georgië. De stap heeft echter woede aangewakkerd
onder pro-EU-segmenten van de bevolking, wat escaleerde in gewelddadige
botsingen tussen demonstranten en politie.
De Georgische Droom weigerde in de zomer van 2023 een "tweede front"
tegen Rusland te openen om Oekraïnes gedoemde tegenoffensief te
ondersteunen, wat vanuit het Westen onvergeeflijk was. Het
geostrategische belang van Georgië nam ook toe nadat het Westen Armenië
"wegkaapte" uit de "invloedssfeer" van Rusland, aangezien het toen
onmisbaar werd voor het verder uitvoeren van hun plannen daar.
Georgische Droom is echter te patriottisch om hun marionet te worden, en
daarom beschouwen ze het nu als hun vijand.
In 2003 organiseerde Washington de “Rozenrevolutie” in Georgië, die een
pro-westerse regering aan de macht bracht. In 2008 stuurde Washington
zijn door de VS getrainde en uitgeruste Georgische leger naar
Zuid-Ossetië, een betwiste provincie die niet akkoord ging met het
achterlaten van Rusland bij Georgië. Toen Russische vredeshandhavers
werden gedood bij de Georgische invasie van Zuid-Ossetië, stuurde Poetin
het Russische leger dat het door de Amerikanen getrainde Georgische
leger snel vernietigde en Georgië in vijf dagen veroverde, wat ook had
moeten gebeuren in Oekraïne.
Omdat hij niet besefte dat Washington zou blijven proberen Georgië om te
vormen tot een front tegen Rusland, liet Poetin Georgië los en nam zijn
leger mee naar huis. Poetin, in de kern een aanhanger van non-interferentie,
zelfs als het ten koste gaat van Rusland, liet Georgië door Washington
ondermijnen. Poetin eiste niet dat Georgië de ngo's van Washington die
in het land actief waren zou sluiten of dat Georgië zich op enigerlei
wijze aan Rusland zou onderwerpen.
Bijgevolg kreeg Washington een in Frankrijk geboren vrouw geïnstalleerd
als president van Georgia, en Washingtons propaganda en ngo's hebben 34%
van de Georgiërs ervan overtuigd om de voorkeur te geven aan aansluiting
bij het Westen dan bij Rusland. Het is onderdeel van Washingtons
intentie om Rusland te omringen met raketbases.
De onrust wordt nu steeds gewelddadiger omdat de door het buitenland
gesteunde oppositie wanhopig probeert de uitslag van de
parlementsverkiezingen van de herfst ongedaan te maken. Die werden
gewonnen door de regerende Georgische Droompartij, die bestaat uit
conservatieve nationalisten die de objectieve nationale belangen van hun
land niet opofferen door Rusland te sanctioneren of westerse "ngo's" toe
te staan zich met hun zaken te bemoeien. Vervolgens werden de
toetredingsgesprekken tot de EU door Brussel bevroren, tot 2028, nadat
de EU weigerde de uitslag te erkennen. De buitenlandpolitiekchef van de
EU, Kaja Kallas, koos de kant van de 34%, die zij tot het "Georgische
volk" verklaarde, niet de (pro-Russische) 54% die de verkiezingen won.
Geen enkele zichzelf respecterende regering als die van Georgië zou
blijven proberen zich aan te sluiten bij een organisatie die het
democratische mandaat van een land ontkent dat het net heeft gekregen.
Het is de bedoeling om te wachten tot de EU een binnenlandse politieke
transformatie ondergaat, idealiter in 2028, door de verwachte opkomst
van meer conservatief-nationalistische krachten in de toekomst die dan
de voornoemde resultaten zouden erkennen. Als ze tegen die tijd niet
worden erkend, dan zou dit beleid kunnen worden verlengd, tenzij er
vooraf een regimewisseling plaatsvindt.
Een natie verdeeld over haar pad
De opschorting van de EU-gesprekken is door velen geïnterpreteerd als
een ommekeer weg van Europa, terwijl de regering beweert dat het besluit
een noodzakelijke stap is om Georgië te beschermen tegen externe druk.
Premier Kobakhidze benadrukte de noodzaak voor Georgië om zijn eigen
koers te bepalen, vrij van wat hij omschreef als "conditionaliteit en
dwang" van westerse mogendheden.
De situatie verslechtert als gevolg van de wederopstanding van de
kleurenrevolutie en de in Frankrijk geboren presidente die weigert haar
ambt neer te leggen nadat haar termijn later deze maand afloopt. Beide
provocaties worden ondersteund door de EU die zoals altijd met sancties
dreigt en de VS die haar strategische partnerschap met Georgië opschort.
De immense politieke druk die op de regeringspartij wordt uitgeoefend,
is een straf voor haar pragmatische binnenlandse en buitenlandse beleid.
Hoewel veel Georgiërs de integratie van de EU steunen, blijft een
aanzienlijk deel van de bevolking sceptisch over de invloed van Brussel
en huiverig om traditionele waarden op te offeren voor de belofte van
Europese afstemming. De rijke geschiedenis en culturele identiteit van
Georgië, verweven met het orthodoxe christendom en banden met zijn
regionale buren, maken de kwestie van het EU-lidmaatschap tot een diep
polariserende kwestie.
Echo's van Euromaidan in Oekraïne
De onrust vertoont opvallende overeenkomsten met de Euromaidan-revolutie
in Oekraïne in 2014, die uitbrak toen de toenmalige president Viktor
Janoekovitsj een associatieovereenkomst met de EU opschortte. De
protesten in Oekraïne, aangewakkerd door door het Westen gesteunde
oppositie, ontaardden in een gewelddadige revolutie die de president
afzette en uiteindelijk leidde tot een burgeroorlog in de Donbas-regio.
De huidige onrust in Georgië wekt de angst voor een vergelijkbaar
verloop. De protesten, geleid door voornamelijk stedelijke en jongere
demografieën, hebben een sterk anti-Russisch sentiment, terwijl
plattelands- en oudere bevolkingen meer geneigd zijn om de voorzichtige
aanpak van de overheid ten aanzien van westerse integratie te steunen.
Deze kloof weerspiegelt de diepe culturele en politieke scheidslijnen
die een cruciale rol speelden in de crisis in Oekraïne.
De bemoeienis van westerse inlichtingendiensten bij het organiseren van
de overloop van verschillende Georgische ambassadeurs is gericht op het
creëren van een "tijdelijke regering" om de Georgische Droom te
vervangen als de Kleurenrevolutie hen omverwerpt, terwijl het overtuigen
van de in Frankrijk geboren presidente om illegaal in functie te blijven
bedoeld is om haar tot een martelares te maken. De sancties zijn erop
gericht de sociaal-economische situatie daar te verslechteren, waardoor
meer mensen wanhopig genoeg worden om buitenlandse financiering te
accepteren om deel te nemen aan de lopende campagne voor
regimeverandering.
Het Russische perspectief
Vanuit Moskou's standpunt wordt Georgië's besluit om de toetreding tot
de EU te pauzeren gezien als een pragmatische keuze, één die verdere
vervreemding van zijn machtige noordelijke buur vermijdt. Rusland heeft
de uitbreiding van de EU en de NAVO in de post-Sovjet-ruimte lang gezien
als een directe bedreiging voor zijn invloedssfeer en
veiligheidsbelangen.
De geopolitieke ligging van Georgië maakt het een strategisch
scharnierpunt tussen Rusland en het Westen, en het Kremlin heeft zijn
steun uitgesproken voor het soevereine recht van Georgië om beslissingen
te nemen die aansluiten bij zijn eigen belangen, in plaats van te buigen
voor westerse eisen. Sommige analisten beweren dat verdere integratie in
EU-kaders liberale beleidsmaatregelen zou kunnen opleggen die botsen met
het culturele weefsel van Georgië, dat dichter bij het
traditionalistische wereldbeeld van Rusland staat dan bij het westerse
secularisme.
Risico op escalatie
Ondanks de pogingen van de overheid om haar besluit te rechtvaardigen,
lijken de protesten niet te verminderen. Meer dan 100 mensen zijn tot nu
toe opgepakt en de botsingen tussen demonstranten en wetshandhavers zijn
steeds gewelddadiger geworden. Er zijn ook 'demonstranten' waargenomen
die in het bezit zijn van vuurwapens. Traangas en waterkanonnen zijn
ingezet om de menigte uiteen te drijven, wat de bezorgdheid doet
toenemen dat de situatie verder kan escaleren.
Als de onrust aanhoudt, loopt Georgië het risico een pad te bewandelen
dat vergelijkbaar is met dat van Oekraïne, waar door het Westen
gesteunde oppositiebewegingen tot langdurige instabiliteit en oorlog
leidden. De uitdaging voor de Georgische regering ligt in het in
evenwicht brengen van de aspiraties van haar bevolking met de
geopolitieke realiteit van haar regio. Een poging om Brussel te sussen
en tegelijkertijd vriendschappelijke betrekkingen met Moskou te
onderhouden, is een delicate daad die uiteindelijk onhoudbaar kan
blijken.
Een moment op een kruispunt
De protesten in Georgië onderstrepen de bredere strijd tussen het Oosten
en het Westen over invloed in de post-Sovjet-ruimte. Terwijl de EU
economische modernisering en politieke hervormingen belooft, bieden
nauwere banden met Rusland het vooruitzicht op het handhaven van
stabiliteit en het behouden van culturele tradities.
De huidige koers van de Georgische regering weerspiegelt een voorzichtig
realisme, waarbij de valkuilen van het tegen zich in het harnas jagen
van Moskou worden vermeden, terwijl de druk om zich volledig aan Brussel
te committeren wordt weerstaan. De internationale gemeenschap, met name
de EU, moet erkennen dat het pad voorwaarts van Georgië door haar
bevolking moet worden bepaald, vrij van het soort externe druk waar het
Westen patent op heeft en dat vaak landen in chaos heeft gestort.
Hoewel de premier zei dat "het Maidan-scenario niet kan worden
gerealiseerd in Georgië", is dat precies het scenario dat het Westen
orkestreert. Terwijl de veiligheidsdiensten ingrijpen om de orde te
herstellen, zullen suggestieve en uit hun context gehaalde beelden van
hun "Democratische Veiligheid "-operaties ter verdediging van de
nationale vorm van democratie van hun land waarschijnlijk circuleren om
de staat in diskrediet te brengen en de relschoppers te radicaliseren.
Alles zal daarom waarschijnlijk veel erger worden voordat het beter
wordt, en Georgië zou zelfs in een volwaardige crisis kunnen belanden.
De komende dagen zullen cruciaal zijn voor de toekomst van Georgië. Of
het land nu verder richting Europa leunt of een evenwichtige,
onafhankelijke koers omarmt, de oplossing van deze crisis zal zijn rol
in een regio vol historische en geopolitieke complexiteiten vormgeven.
[Alle links, bronnen, documenten en meer informatie uitsluitend voor abonnee's]
[3 december 2024]
Afdrukken
Doorsturen
