BlackRock en Vanguard onder toezicht: een komende aardbeving in de Amerikaanse bankensector?

De FDIC ontketent een regelgevende storm die Wall Street op zijn grondvesten zou kunnen doen schudden. BlackRock en Vanguard, de vermogensbeheergiganten, bevinden zich in het oog van de storm. Hun controle over de Amerikaanse bankensector staat nu onder streng toezicht. Dit ongekende offensief dreigt de contouren van de financiële macht in de Verenigde Staten te herpositioneren.


Voor als u weinig tijd heeft:
- De FDIC start een diepgaand onderzoek naar de belangen van BlackRock en Vanguard in Amerikaanse banken.
- De kritische drempel van 10% participatie in een bank trekt bijzondere aandacht van de toezichthouder.
- De FDIC zet vraagtekens bij de ‘passieve’ beleggersstatus van vermogensbeheergiganten, de hoeksteen van hun beleggingsstrategie.
- Nieuwe regelgeving in de maak zou het machtsevenwicht in de banksector kunnen verstoren en de spelregels opnieuw kunnen definiëren.


Inleiding

Wanneer u geld uitgeeft of verdient — tijdens het werken, autorijden of zelfs het kopen van boodschappen — heeft u waarschijnlijk te maken met geld dat wordt beheerd door BlackRock .

BlackRock en andere grote vermogensbeheerders hebben hun tentakels in elke hoek van de Amerikaanse economie (en ver daarbuiten) uitgespreid. Door indexfondsen te gebruiken kunnen beleggers geld in een aandelenportefeuille stoppen die aan verschillende aandelen tegelijk is gekoppeld in plaats van aan één aandeel. Deze indexfondsen dienen als een vorm van beleggingsfondsen, die op hun beurt worden beheerd door bedrijven als BlackRock, Vanguard en State Street — de Big Three van vermogensbeheer.

Deze vermogensbeheerders zullen strenger worden gecontroleerd door de federale banktoezichthouders. Maar laten we eerst eens uitleggen hoe ze te werk gaan.

In essentie kopen vermogensbeheerders een stukje van elk bedrijf en investeren daarom “passief” door die aandelen voor onbepaalde tijd vast te houden. Door aanzienlijke delen van zoveel van deze verschillende bedrijven te bezitten, en dit te doen met het geld van gewone mensen dat afkomstig is van o.a. pensioenfondsen en plannen voor ziektekostenverzekeringen, oefenen deze bedrijven immense macht uit.

De Big Three (zoals gezegd BlackRock, Vanguard en State Street) bezitten bijvoorbeeld gezamenlijk 16 procent van Amazon, terwijl oprichter en executive chairman Jeff Bezos slechts ongeveer 9 procent van de aandelen van het bedrijf bezit. BlackRock bezit alleen al aandelen in 95 procent van de Fortune 500-bedrijven.

Dit geeft de vermogensbeheerders aanzienlijke stemrechten en ze gebruiken die macht om de bedrijfswinsten te maximaliseren ten gunste van een steeds smallere groep aandeelhouders van het bedrijf. In het verleden waren aandeelhouders die beslissingen konden nemen over bestuursverkiezingen, overnames, fusies of zelfs lonen meer divers qua klasse, maar vandaag de dag bezit de top 10 procent van de verdieners meer dan 80 procent van de aandelen. De onderste 50 procent van de Amerikanen qua inkomen bezit vrijwel helemaal geen aandelen.

Als gevolg hiervan wordt de besluitvorming weggenomen bij degenen die een cruciale rol spelen in het succes van een bepaald bedrijf. Deze aandeelhouders kunnen ervoor kiezen om werknemers uit te knijpen door lonen en voordelen te vertragen om zo de bedrijfswinsten aan de top te verhogen. Dit soort consolidatie kan ook leiden tot een anti-competitieve markt en hogere prijzen voor consumenten; bijvoorbeeld wanneer grote luchtvaartmaatschappijen en kledingbedrijven allemaal eigendom zijn van dezelfde vermogensbeheerders en alle verschillende winsten dus terugkeren naar dezelfde paar investeerders.

De diepte en omvang van het kapitaal zijn zo significant dat BlackRock en andere vermogensbeheerders hun eigen federale toezichthouder hebben, de Financial Stability Oversight Council, die ogenschijnlijk hun activiteiten en relaties met de economie controleert. BlackRock gebruikt zijn 'passiviteit' echter als een tijdelijke oplossing om zinvol toezicht te vermijden, waardoor de bedrijven in feite hun eigen activiteiten kunnen controleren.

Ondanks dat elk van de Grote Drie een aandelenbelang heeft in de andere twee bedrijven, en ondanks dat ze allemaal aanzienlijke aandelen bezitten in vrijwel alle grote Amerikaanse bedrijven, zijn ze niet verantwoording verschuldigd aan het publiek.

Ten slotte zijn er enkele pogingen gaande om deze dynamiek te veranderen zodat vermogensbeheerders op dezelfde manier worden gereguleerd als banken. De Federal Deposit Insurance Corporation (FDIC), die ervoor zorgt dat Amerikanen hun geld niet verliezen als grote banken failliet gaan, stemde in juli om een ​​voorstel te doen om strengere regels toe te passen op vermogensbeheerders die 10 procent of meer van de banken bezitten.

In een regelgevende wending heeft de FDIC een offensief gelanceerd tegen de titanen van vermogensbeheer, BlackRock en Vanguard. Deze reuzen, die samen een kolossaal fortuin van 20.000 miljard dollar beheren, bevinden zich plotseling onder de microscoop van de toezichthouder op het bankwezen. Het probleem? Hun enorme belangen in Amerikaanse banken, die nu brandende vragen oproepen over de invloed die zij achter de schermen op Wall Street uitoefenen.

De prominente geldbeheerders bevinden zich dus in een gespannen dispuut met de Amerikaanse Deposit Insurance Authority (FDIC). De kern van het dispuut is een door de FDIC nagestreefde 'passiviteitsovereenkomst' die grotere beperkingen zou opleggen aan de bezittingen van de vermogensbeheerders in onder toezicht van de FDIC staande banken.

De deadline voor ondertekening is 10 januari, een uitstel ten opzichte van de eerder vastgestelde deadline van eind december.

Dit onderzoek is verre van een simpele administratieve formaliteit, maar zou wel eens een keerpunt in de geschiedenis van de Amerikaanse financiële wereld kunnen betekenen. Voor BlackRock en Vanguard is de situatie ernstig: hun status als passieve investeerders, de hoeksteen van hun expansiestrategie, wordt in twijfel getrokken. Geconfronteerd met een toezichthouder die vastbesloten is de teugels weer in handen te nemen, zouden deze reuzen hun greep op de bankensector ernstig kunnen zien wankelen.

Laten we duiken in de kern van deze regelgevingsstrijd die belooft de contouren van de financiële macht in de Verenigde Staten te herpositioneren. Maar eerst wat meer informatie


Over BlackRock

De meeste mensen hebben nog nooi van BlackRock gehoord. Toch heeft dit 'bescheiden' bedrijf de touwtjes in handen over een duizelingwekkend deel van de wereldeconomie, met een bereik dat veel verder reikt dan de financiële sector.

Larry Fink, het brein achter BlackRock, werd niet in de anonimiteit geboren. Fink groeide op in een rijke familie in Los Angeles in 1952 en zijn vroege jaren werden gekenmerkt door een honger naar macht. Fink waagde zich aanvankelijk aan de politiek, maar realiseerde zich al snel dat zijn echte invloed in geld lag. Hij schakelde over naar bankieren en onroerend goed en begon zijn reis naar de wereld van de rijken en machtigen, waarmee hij de basis legde voor wat BlackRock zou worden.

In 1988, na een korte tegenslag waarbij Fink door een enorme financiële blunder uit First Boston werd gezet, kwam BlackRock tevoorschijn. Fink, die zich niet liet afschrikken, sloot zich aan bij oude connecties en richtte het bedrijf mede op. Wat volgde was een meteoriet-achtige opkomst, waarbij BlackRock's waarde in slechts vijf jaar van vijf miljoen naar meer dan acht miljard dollar steeg. Maar de reis verliep niet zonder machtsstrijd en strategische manoeuvres, aangezien Fink de controle over de toekomst van het bedrijf consolideerde.

De financiële crisis van 2008, een catastrofe voor velen, werd BlackRocks strategische speeltuin. Finks vooruitziende blik op mortgage-backed securities (door hypotheken gedekte effecten) positioneerde het bedrijf om de storm te doorstaan. Dankzij persoonlijke connecties met de Amerikaanse minister van Financiën wist BlackRock onbetwiste contracten te verwerven voor het beheer van activa van instortende banken. Hierdoor werd Fink de machtigste figuur op Wall Street.

Buiten Wall Street breidde BlackRock's invloed zich uit naar Exchange-Traded Funds (ETF's). Deze beleggingsvehikels, ontworpen voor stabiliteit en rendement, maakten BlackRock de grootste speler op de markt. Met belangen in grote ondernemingen in alle sectoren reikten de troeven van BlackRock tot in de kern van de wereldeconomie.

De dominantie wordt gevoed door Aladdin, een supercomputerprogramma dat meer dan $ 20 biljoen aan activa beheert. Deze kolossale financiële controle gaat gepaard met een meer verraderlijke vorm van macht: persoonlijke gegevens. Met belangen in grote bedrijven en controle over de immense hoeveelheid data van Aladdin, heeft BlackRock ongekende invloed op regeringen, economieën en wereldwijde gebeurtenissen.

De invloed van BlackRock beperkt zich niet tot financiën. Met belangen in media, onroerend goed en zelfs investeringen in China, roept de invloed van het bedrijf op de wereldeconomie aanzienlijke zorgen op. Terwijl huizen en onroerend goed worden opgekocht, waardoor de prijzen de pan uit rijzen, rijzen er vragen over de mogelijke ernstige gevolgen voor de wereldwijde geopolitiek en de gewone burger.

Op het gebied van duurzaam beleggen heeft BlackRock's streven naar 'sociale doeleinden' geleid tot ESG-scores.  Veel ESG is flauwekul . De theorie erachter suggereert dat je de prestaties van bedrijven kunt meten op andere meetgegevens dan financiële rendementen, hoewel de scoresystemen subjectief, inconsistent zijn en vaak doelen stellen die met elkaar in conflict zijn.
Minder dan 3 procent van de beleggingen van BlackRock in Amerika zijn ESG-gerelateerd, maar Fink heeft zichzelf sinds 2016 tot het gezicht van de woke-beweging gemaakt, toen hij de CEO's van de bedrijven in BlackRock's portefeuille in steeds luidere bewoordingen begon aan te sporen om hun bedrijven duurzamer te maken.

Bedrijven worden nu dus beoordeeld op basis van hun politieke en sociale façades, waardoor een nieuw landschap ontstaat waarin beleggen aansluit bij specifieke criteria. Deze verschuiving, aangestuurd door de invloed van BlackRock, heeft vèrstrekkende gevolgen voor sectoren (en ons pensioen) en vormt het verhaal van wat als belegbaar wordt beschouwd.

De machtsovername van BlackRock is niet alleen een financieel verhaal; het is een verhaal dat verweven is met de kern van ons dagelijks leven.
Van het beïnvloeden van regeringen tot het vormgeven van wereldwijd economisch beleid, de onzichtbare hand van BlackRock reikt ver en breed. Terwijl we door een wereld navigeren die steeds meer wordt gevormd door deze financiële reus, is het cruciaal om de implicaties in twijfel te trekken en ons bewust te zijn van het ingewikkelde web dat het weeft.


  Economedian zal binnenkort ingrijpende wijzigingen ondergaan.
  Daardoor zullen uitgebreide artikelen als deze voor 'gewone' bezoekers slechts gedeeltelijk beschikbaar zijn.
  Spoedig meer informatie over wat er allemaal op onze site zal veranderen. Red.
 



Het offensief van de FDIC tegen vermogensbeheergiganten

Vorige week heeft de FDIC een grote klap uitgedeeld door gerichte brieven te sturen naar BlackRock en Vanguard. Deze berichten zijn verre van eenvoudige routineverzoeken, maar markeren het begin van een diepgaand onderzoek naar de investeringspraktijken van deze giganten in de bankensector. De FDIC, zichtbaar bezorgd over de groeiende invloed van deze bedrijven, eist nu totale transparantie over hun participaties in Amerikaanse banken.

De toezichthouder neemt geen halve maatregelen. Het verzoekt de twee bedrijven om uitgebreide details te verstrekken over hun bankbelangen, in het bijzonder die welke de kritische drempel van 5% overschrijden. Maar de FDIC gaat nog verder: er is concreet bewijs nodig dat BlackRock en Vanguard werkelijk als passieve investeerders optreden.

Nieuwe compliance-eisen worden ingevoerd zodra een aandeel van meer dan 10% in een bank onder toezicht van de FDIC wordt bereikt. BlackRock, dat 11 biljoen dollar aan activa beheert, heeft zich tot nu toe verzet, met het argument dat het geen overmatige invloed op bedrijven uitoefent.

Deze eisen kunnen grote gevolgen hebben voor de beleggingsstrategieën van BlackRock en Vanguard. Als hun belangen de noodlottige drempel van 10% overschrijden, zullen deze giganten voor een moeilijk dilemma komen te staan: toestemming vragen om de kredietverstrekker actief te controleren of meer toezicht van de FDIC accepteren om hun status als passieve investeerders te behouden. Deze situatie zou hen kunnen dwingen hun benadering van investeren in de bankensector fundamenteel te heroverwegen, met mogelijk seismische gevolgen voor de hele markt.


Gevolgen voor de Amerikaanse bankensector

De kern van deze controverse is het idee van passieve belegger, een status die deze vermogensbeheerders in staat stelt de strenge regels die aan bankeigenaren worden opgelegd te omzeilen. De FDIC lijkt echter steeds sceptischer te worden over de realiteit van deze passiviteit. Leden van de raad van bestuur van deze instelling hebben openlijk vraagtekens gezet bij het vermogen van de geldbeheerders om werkelijk afstand te nemen van zulke grote belangen.

De zorgen van de FDIC zijn niet ongegrond. Het agentschap vreest dat de groeiende invloed van deze vermogensbeheergiganten zou kunnen leiden tot een gevaarlijke machtsconcentratie in de bankensector. Nog zorgwekkender is dat ze vreest dat deze invloed de banken ertoe zal aanzetten risicovoller gedrag te gaan vertonen, wat mogelijk de stabiliteit van het financiële systeem in gevaar kan brengen. Deze angsten verklaren de urgentie die de toezichthouder voelt om resoluut op te treden.

Een ander complex aspect van deze situatie is de groeiende inzet van BlackRock en Vanguard voor ESG-doelstellingen (Environmental, Social and Governance). Sommige toezichthouders vragen zich af: zijn deze ESG-initiatieven verenigbaar met de status van passieve belegger?


Naar een herziening van de bankregelgeving?

In juli onthulde de FDIC een voorstel dat een echt keerpunt markeert in haar regelgevingsaanpak. Het doel van deze stap is om het agentschap meer macht te geven om de bezittingen van de fondsen in banken te onderzoeken. Het belangrijkste is dat het een einde wil maken aan het zelfcertificeringsproces voor vermogensbeheerders, een al lang bestaande pijler van de sector. Dit voorstel zou de spelregels in de bankensector fundamenteel kunnen herdefiniëren.

Dit FDIC-offensief vindt niet plaats in een institutioneel vacuüm. Het maakt inbreuk op een gebied dat traditioneel wordt beheerd door de Federal Reserve. Historisch gezien heeft de Federal Reserve de macht gehad om geldbeheerders toestemming te geven een belang van meer dan 10% te overschrijden als zij zich ertoe verbinden ‘passieve’ beleggers te blijven. Deze nieuwe dynamiek zou kunnen leiden tot spanningen op het gebied van de regelgeving en grotere onzekerheid voor marktdeelnemers.

Geconfronteerd met deze ontwikkelingen blijft de financiële sector niet stilzitten. Er gaan stemmen op om te waarschuwen voor de mogelijke onvoorziene gevolgen van deze wijzigingen in de regelgeving. Lindsey Keljo van de handelsvereniging SIFMA waarschuwde met name dat deze veranderingen een “nadelige impact zouden kunnen hebben op de toegang van banken tot kapitaal”. Deze zorgen benadrukken de complexiteit van het evenwicht dat moet worden gevonden tussen regulering en dynamiek van de banksector.


Een kwestie van wantrouwen

Dit geschil onthult het toenemende wantrouwen in Washington tegenover BlackRock. Terwijl Republikeinse critici vrezen dat de belangen van BlackRock kunnen leiden tot handhaving van ESG-normen, uiten Democraten hun bezorgdheid over mogelijke risico's voor het financiële systeem als gevolg van de marktmacht van BlackRock. De voorgestelde overeenkomst heeft tot doel de banktoezichthouders gerust te stellen dat BlackRock slechts een 'passieve' eigenaar zal blijven en geen invloed zal uitoefenen op bedrijfsbeslissingen bij door de FDIC gecontroleerde banken.

Een dergelijke overeenkomst bestaat al tussen BlackRock en de Federal Reserve. Nu streeft de FDIC naar dezelfde overeenkomst als toegestaan ​​door de wet. Rohit Chopra, bestuurslid van de FDIC en directeur van het Consumer Financial Protection Bureau, bekritiseerde in juli het gebrek aan toezicht op passieve holdings als 'uiterst ontoereikend'. Hij benadrukte het belang van bepaalde sectoren van de economie als kritieke infrastructuur. "Het lijdt geen twijfel dat onze economie en maatschappij afhankelijk zijn van banken, net zoals we afhankelijk zijn van ons elektriciteitsnet en ons transportnetwerk", zei Rohit Chopra in juli. "Het Congres heeft maatregelen genomen om ervoor te zorgen dat het eigendom en de controle over deze kritieke infrastructuur veerkracht bevordert en vrij is van belangenconflicten."


BlackRock in Nederland

Ongeveer twee derde van het vermogen onder beheer van BlackRock in Nederland komt van pensioenfondsen.

In Nederland heeft BlackRock – volgens zijn Nederlandse website – voor 315 miljard euro aan pensioengelden in beheer op een totaal van 1,8 biljoen euro. Daarmee beheer(s)t het bedrijf dus 17,5 procent van alle Nederlandse pensioenen en is zo een grote speler op de Nederlandse pensioenmarkt, zo niet de grootste. Dat percentage lijkt niet veel, maar de invloed en macht van BlackRock reikt verder en is onvoorstelbaar groot.

Grote klant van BlackRock is de Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de detailhandel. Deze staat op de tiende plaats van de grootste Nederlandse pensioenfondsen. Eind september 2020 had dit pensioenfonds 30 miljard euro aan pensioenvermogen van 1.225.000 deelnemers onder beheer.

Meer dan 7 miljoen deelnemers van deze pensioenfondsen beleggen hun pensioen via BlackRock-fondsen. Dat komt neer op ongeveer de helft van de Nederlandse volwassenen. Het bedrijf heeft 16.500 medewerkers telt met kantoren in dertig landen heeft grote invloed op de agenda’s van pensioenfondsen, nationale regeringen, de Europese Unie en de centrale banken van de wereld.

Volgens zakenlad Quote laten banken hun beleggingsfondsen door de Amerikanen managen. ‘Bij ING is het bedrijf grootaandeelhouder. In opdracht van de Staat verkocht Blackrock de Alt-A hypotheekportefeuilles van datzelfde ING. Bij SNS Reaal helpen ze sinds de nationalisatie begin 2013 met puinruimen, terwijl ze aan dezelfde bank miljoenen verdienden voor hun klanten door short te gaan in de maanden voor de overheidsingreep.’

BlackRock is onder meer de grootste aandeelhouder van Shell (7,52 procent), Unilever (8,4 procent), ING (5,51 procent) en Ahold Delhaize (5,89 procent). Ook van ASML heeft BlackRock ruim 5 procent van de aandelen.

Er zijn weleens kamervragen gesteld over de betrokkenheid van BlackRock bij monetaire beslissingen van het kabinet en/of De Nederlandse Bank (DNB). ; DNB vertrouwt op BlackRock bij het doorlichten van de vastgoedportefeuilles en balansen van onze banken,' aldus Quote. Tegelijk is BlackRock ook weer pensioenbeheerder van DNB. En dan is het bedrijf ook nog eens met afstand de grootste belegger in AEX-fondsen. Belangenverstrengeling?


Opdrachten vanuit de ECB en EU?

In 2014 huurt de Europese Centrale Bank BlackRock Solutions in voor advies over het ontwerp en de uitvoering van de QE-programma’s, waarmee staats- en bedrijfsobligaties kunnen worden aangekocht; het bekende ‘geld bijdrukken’. Met andere woorden, net voordat de ECB begint aan één van de grootste opkoopprogramma’s in de wereldgeschiedenis, wint ze advies in van ’s werelds grootste vermogensbeheerder. In 2016 vraagt de ECB datzelfde BlackRock Solutions om assistentie bij de tweejaarlijkse bankenstresstests die moeten aangeven in hoeverre een bank in staat is een crisis te overleven. Toeval wil dat het moederbedrijf BlackRock-aandelen houdt in bijna alle banken die door de ECB-stresstest worden beoordeeld. Een situatie van de slager die zijn eigen vlees mag keuren? De ECB vindt van niet, omdat het adviesbedrijf BlackRock Solutions niet dezelfde juridische entiteit is als het beleggingsbedrijf BlackRock zelf.

In 2020 vraagt de Europese Commissie zelf om de assistentie van BlackRock bij het ontwikkelen van nieuwe wetten voor banken om te voldoen aan de – door de EU noodzakelijk geachte – ESG-regels. Dat verzoek wordt door een aantal europarlementariërs aan de Europese Ombudsman voorgelegd. Het kan toch niet zo zijn dat BlackRock Europese regels voor banken gaat ontwerpen waarin zij zelf aandeelhouder is? De Ombudsman verklaart in november 2020 deze gang van zaken ‘niet in strijd met Europese regelgeving’, maar wel ‘onzorgvuldig’. De opdracht wordt daarna voortgezet.

 

De laatste ontwikkelingen

Afgelopen vrijdag maakte de FDIC bekend dat het een overeenkomst had bereikt met Vanguard, die de regels voor het beheer van activa als passieve belegger in door de FDIC gecontroleerde banken aanscherpt. De toezichthouder dringt er bij bedrijven op aan zogenaamde “passiviteitsovereenkomsten” aan te nemen, die bedoeld zijn om het voor hen gemakkelijker te maken toezicht te houden op de naleving van hun verplichtingen door vermogensbeheerders en om de zakelijke beslissingen van de investerende banken niet te beïnvloeden.

Een insider die bekend is met de status van de onderhandelingen tussen BlackRock en de FDIC meldde dat het bedrijf vrijdag het laatste voorstel van de toezichthouder ontving, kort na de aankondiging van de deal met Vanguard. De formulering van de voorgestelde overeenkomst zou “inhoudelijk hetzelfde” zijn als het pact met Vanguard.

De FDIC gaf geen commentaar op de overeenkomst met Vanguard of de onderhandelingen met BlackRock. FDIC-bestuurslid Rohit Chopra benadrukte dat grote vermogensbeheerders geen probleem zouden moeten hebben om passiviteitsafspraken na te komen als ze niet daadwerkelijk een actieve rol claimen.

In een openbare reactie aan de FDIC in oktober zei BlackRock dat het al juridisch bindende toezeggingen had gedaan aan de Federal Reserve Board om een ​​passieve investeerder in Amerikaanse banken te blijven. Benjamin Tecmire, hoofd regelgevingszaken bij BlackRock, bevestigde dit.

Het blijft momenteel onduidelijk welke gevolgen BlackRock zou kunnen ondervinden als de deadline niet wordt gehaald.







[Alle links, bronnen, documenten en meer informatie uitsluitend voor abonnee's]



[3 januari 2025]

 

Afdrukken Doorsturen