De weigering van het Westen om vredesbesprekingen tussen Oekraïne en Rusland te beginnen verlengt een oorlog die afschuwelijk en onnodig is.
Rusland viel Oekraïne binnen op 24 februari 2022. Deze oorlog is sterk
te veroordelen, hoewel hij niet te vergelijken is met de
verschrikkelijke vernietiging die is aangericht door het Amerikaanse
bombardement op Irak (“shock and awe”) in 2003.
In de
Gomel-regio van Wit -Rusland,
die grenst aan Oekraïne, kwamen Russische en Oekraïense diplomaten op
28 februari van dit jaar bijeen om onderhandelingen te beginnen over
een staakt-het-vuren. Deze gesprekken liepen op niets uit. Vervolgens
kwamen de twee partijen begin maart opnieuw bijeen in Wit-Rusland om
een tweede en derde gespreksronde te houden.
Op 10 maart ontmoetten de
ministers van Buitenlandse Zaken van Oekraïne en Rusland elkaar in
Antalya, Turkije, en uiteindelijk, eind maart, ontmoetten
hoge functionarissen van
Oekraïne en Rusland elkaar in Istanbul, dankzij het initiatief van de
Turkse president Recep Tayyip Erdogan.
Op 29 maart zei de Turkse minister van Buitenlandse Zaken
Mevlut Cavusoglu: “We zijn
verheugd te zien dat de toenadering tussen de partijen in elke fase is
toegenomen. Over een aantal punten is wederzijds begrip en
overeenstemming bereikt.”
Volgens een
artikel in Foreign Affairs
werd in april overeenstemming bereikt over een voorlopige interim-deal
tussen Rusland en Oekraïne.
Begin april begonnen
Russische troepen zich terug te trekken
uit de oblast Tsjernihiv in het noorden van Oekraïne, wat betekende
dat Rusland de militaire operaties rond Kiev, de hoofdstad van
Oekraïne, stopzette. De Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk
beweerden dat deze terugtrekking het gevolg was van militair falen aan
de kant van de Russen, terwijl de Russen zeiden dat dit het gevolg was
van de interim-overeenkomst. Het is met de beschikbare feiten
onmogelijk om vast te stellen welke van deze twee opvattingen de
juiste was.
Voordat de deal kon doorgaan, arriveerde de toenmalige Britse premier
Boris Johnson
op 9 april in Kiev. Een
Oekraïens mediakanaal, Ukrainska Pravda,
meldde dat Johnson twee
berichten naar president Volodymyr Zelensky bracht: ten eerste dat de
Russische president Vladimir Poetin “onder druk moet worden gezet, en
er niet mee moet wordent onderhandeld” en ten tweede dat zelfs als
Oekraïne overeenkomsten met het Kremlin zou ondertekenen, het Westen
daar niet toe bereid was.
Volgens Ukrainska Pravda werd kort na het bezoek van Johnson "het
bilaterale onderhandelingsproces afgebroken."
Een paar weken later bezochten de Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken Antony Blinken en minister van Defensie Lloyd
Austin Kiev, en na de reis sprak Austin op een persconferentie op een
geheime locatie in Polen
en zei: "We willen Rusland
verzwakt zien."
Er is geen direct bewijs dat Johnson, Blinken en Austin Zelensky
rechtstreeks onder druk hebben gezet om zich terug te trekken uit de
tussentijdse onderhandelingen, maar er is voldoende indirect bewijs om
te suggereren dat dit het geval was.
Het gebrek aan bereidheid om Oekraïne toe te staan om met Rusland te
onderhandelen dateert van vóór deze bezoeken en werd samengevat in een
artikel van 10 maart 2022
in The Washington Post, waarin
hoge functionarissen in de regering van president Joe Biden
verklaarden dat de huidige Amerikaanse strategie “is om ervoor te
zorgen dat de economische kosten voor Rusland fors en duurzaam zijn,
en om Oekraïne militair te blijven steunen in zijn poging om Rusland
zoveel mogelijk nederlagen toe te brengen.”
Lang voor de Russische invasie van Oekraïne, sinds 2014, hebben de
Verenigde Staten – via het Oekraïne Security Assistance Initiative van
hun ministerie van Defensie –
meer dan 19 miljard dollar
uitgegeven aan het verstrekken van training en uitrusting aan het
Oekraïense leger (17,6
miljard dollar sinds Rusland Oekraïne binnenviel op 24
februari).
Het totale jaarlijkse
budget van de Verenigde Naties
voor 2022 is $ 3,12 miljard, veel minder dan het bedrag dat de VS
vandaag aan Oekraïne besteden. De bewapening van Oekraïne, de
verklaringen over de verzwakking van Rusland
door hoge functionarissen van
de Amerikaanse regering en
de weigering om enige vorm van
onderhandelingen over wapenbeheersing te beginnen, verlengen een
oorlog die afschuwelijk en onnodig is (en was).
Oekraïne en Rusland zijn buren. Dit betekent dat Oekraïne en Rusland
tot een akkoord moeten komen en een oplossing moeten vinden om het
conflict tussen hen te beëindigen.
In 2019 won Volodymyr Zelensky door
een aardverschuiving (73%) bij
de Oekraïense presidentsverkiezingen tegen de corrupte
chocolademiljonair Petro Poroshenko, de
favoriete kandidaat van het Westen.
De TSN-nieuwsdienst meldde dat Zelensky in een tv-show, Pravo Na Vladu,
voordat hij president werd zei: "We zullen onderhandelingen tussen
Rusland en Oekraïne niet kunnen vermijden".
In december 2019
ontmoetten Zelensky en Poetin elkaar
in Parijs, samen met de toenmalige bondskanselier van Duitsland,
Angela Merkel, en de Franse president Emmanuel Macron (bekend als de
“Normandy Four”). Dit initiatief was geïnitieerd door Macron en
Merkel. Al in april 2019
had Macron betoogd dat het
tijd was voor Europa om “… onze relatie met Rusland te heroverwegen”
omdat “Rusland wegduwen van Europa een diepgaande strategische fout
is”.
In
maart 2020 zei Zelensky dat
hij en Poetin binnen een jaar tot een overeenkomst zouden kunnen komen
op basis van de
Minsk II-overeenkomsten van
februari 2015. “Er zijn punten in Minsk. Als we ze een beetje
verplaatsen, waar kan dat dan toe leiden? Zodra er geen mensen met
wapens meer zijn, stopt het schieten. Dat is belangrijk", zei Zelensky
tegen de Britse The Guardian.
Tijdens een persconferentie in december 2019 zei Poetin: "Er is niets
belangrijker dan de akkoorden van Minsk." Op dit punt zei Poetin dat
alles wat hij verwachtte was dat de Donbas-regio een speciale status
zou krijgen in de Oekraïense grondwet, en dat tijdens de verwachte
ontmoeting tussen Oekraïne en Rusland van april 2020 de troepen aan
beide kanten zich zouden hebben teruggetrokken, en dat hij instemde
met "terugtrekking langs de hele contactlijn".
Het was Macron in 2020 duidelijk dat het punt van de onderhandelingen
over méér ging dan alleen Minsk en Oekraïne; het ging over de creatie
van een “nieuwe veiligheidsarchitectuur” die Rusland niet isoleerde –
en ook niet ondergeschikt was aan Washington.
Macron ontwikkelde deze punten in februari 2021 in twee richtingen en
sprak erover tijdens een interview met de Amerikaanse denktank de
Atlantic Council. Ten eerste zei hij dat de Noord-Atlantische
Verdragsorganisatie "onze grenzen zo ver mogelijk naar het oosten
heeft verlegd", maar dat de uitbreiding van de NAVO "er niet in is
geslaagd de conflicten en dreigingen daar te verminderen". De
uitbreiding van de NAVO naar het oosten, zo maakte hij duidelijk, zou
de veiligheid van Europa niet vergroten.
Ten tweede zei Macron dat de eenzijdige terugtrekking van de VS uit
het Intermediate-Range Nuclear Forces-verdrag in 2019 – en Ruslands
weerspiegeling daarvan – Europa onbeschermd heeft achtergelaten “tegen
deze Russische raketten”. Hij zei verder: "Als europeaan wil ik een
discussie openen tussen de Europese Unie en Rusland." Een dergelijke
discussie zou de basis vormen voor een begrip van veiligheid na de
Koude Oorlog, waardoor de Verenigde Staten buiten het gesprek met
Rusland zouden blijven.
Geen van deze voorstellen van Macron kon vooruitgang boeken, niet
alleen vanwege aarzeling in Rusland, maar vooral omdat ze door
Washington niet gunstig werden beoordeeld.
Er bestond verwarring over de vraag of de Amerikaanse president Joe
Biden welkom zou zijn in de Normandy Four. Eind 2020 zei Zelensky dat
hij Biden aan tafel wilde hebben, maar een jaar later werd duidelijk
dat Rusland er niet in geïnteresseerd was om de Verenigde Staten deel
uit te laten maken van de Normandy Four. Poetin zei dat de
Normandische Vier "zelfvoorzienend" waren.
Biden koos er ondertussen voor om de bedreigingen en sancties tegen
Rusland te intensiveren op basis van de beweringen van inmenging van
het Kremlin in de verkiezingen van 2016 en 2018. In december 2021 was
er geen sprake meer van goede wederzijdse dialoog tussen Biden en
Poetin.
Poetin vertelde de Finse president Sauli Niinistö dat er "onmiddellijk
onderhandelingen moesten worden gestart met de Verenigde Staten en de
NAVO" over veiligheidsgaranties.
In een videogesprek tussen Biden en Poetin op 7 december 2021 zei het
Kremlin tegen de Amerikaanse president dat “Rusland serieus
geïnteresseerd is in het verkrijgen van betrouwbare, wettelijk
vastgelegde garanties die uitbreiding van de NAVO naar het oosten en
de inzet van offensieve aanvalswapensystemen in staten grenzend aan de
Rusland uitsluiten."
Een dergelijke garantie kwam niet van Washington. De gesprekken
eindigden.
Uit het verslag blijkt dat Washington de initiatieven van Macron
verwierp, evenals de smeekbeden van Poetin en Zelensky om problemen op
te lossen door middel van diplomatieke dialoog. Tot vier dagen voor de
Russische invasie zette Macron zijn inspanningen voort om een escalatie
van het conflict te voorkomen. Tegen die tijd had Moskou weinig trek
meer in onderhandelingen en verwierp Poetin de inspanningen van
Macron.
Een onafhankelijk Europees buitenlands beleid was eenvoudigweg niet
mogelijk (zoals Macron had gesuggereerd en zoals de voormalige
Sovjetleider Michail Gorbatsjov in 1989 had voorgesteld toen hij sprak
over zijn visie voor een "gemeenschappelijk europees huis" dat zich
zou uitstrekken van Noord-Azië tot Europa). Evenmin was een akkoord
met Rusland haalbaar als het betekende dat de Russische zorgen niet
serieus genomen zouden worden door het Westen.
In het conflict VS-Oekraïne-Rusland hebben de europese
regeringsleiders vanaf het begin partij – voor de VS en Oekraïne. En
ze steunen ook de oorlog - met wapens en geld van de zogenaamde "vredesfaciliteit".
Nieuw is echter dat de EU nu ook traint voor oorlog . Vroeger was dit
taboe, maar nu is dat vanzelfsprekend. Volgens minister van
Buitenlandse Zaken Annalena Baerbock voorzien de plannen in de
opleiding van in totaal 15.000 Oekraïense soldaten.
"De recente willekeurige aanvallen van Rusland zullen onze
vastberadenheid om Oekraïne te steunen niet aan het wankelen brengen,
maar alleen versterken", zei Josep Borrell, hoofd van het buitenlands
beleid van de EU, nadat hij had besloten over de missie van 106,7
miljoen euro. Met nog eens 500 miljoen euro wil de EU vooral wapens
leveren, maar ook materieel voor de Oekraïense strijdkrachten. Tot nu
toe is vijf keer 500 miljoen euro goedgekeurd, in totaal 2,5 miljard.
"Oekraïne heeft meer wapens nodig - we zullen ze leveren", zei Borrell.
Hij zei niet wat Oekraïne met deze wapens mag doen - want de EU heeft
geen enkele controle over de verstrekte gelden. Het minste wat het zou
kunnen doen, is dat de regering in Kiev verantwoording aflegt over het
gebruik van het verstrekte geld, het militaire materieel en Brussel
meer laat weten over zijn militaire planning. De Amerikaanse regering
heeft dit wel geëist, maar de EU-politici laten alles gebeuren zonder
te klagen. Ook doen ze niets om tot een vredesoplossing te komen,
zoals de bijeenkomst van de ministers van Buitenlandse Zaken maar weer
eens aantoonde. Er is zelfs geen oorlogsdoel gedefinieerd, dus het
einde blijft open...
In de Belgische kernwapenopslag in Kleine Brogel, maar waarschijnlijk
ook in Büchel in de Eifel, hebben zwaarbewapende NAVO-soldaten
geoefend hoe ze B-61 waterstofbommen moeten vervoeren en afwerpen van
straaljagers boven de Noordzee. Dat is volkomen normaal, stelt
NAVO-secretaris-generaal Stoltenberg. Het betreft een routineoefening
in nucleaire afschrikking. Niemand hoeft zich zorgen te maken. Maar EU-burgers
maken zich wel degelijk zorgen, en terecht. Omdat de situatie in
Europa niet normaal is, is het dodelijk. De situatie doet denken aan
de Cubacrisis, toen er bijna een nucleaire oorlog uitbrak, zoals Biden
zelf zegt.
In dit kader geven de VS en hun westerse bondgenoten precies het
verkeerde signaal af. Ze moeten nu niet aantonen dat ze een nucleaire
oorlog kunnen voeren - maar er alles aan doen om de nucleaire
escalatie zo snel mogelijk te beëindigen. Dit alles toont aan dat de
Europeanen blijven vertrouwen op de voortzetting en escalatie van de
gevechten - ongeacht het groeiende gevaar van een nucleaire oorlog.
Tot dusver heeft de EU zich niet eens uitgesproken over het risico van
een nucleaire aanval op Europese bodem; de oproep tot een "preventieve
aanval door de NAVO" bleef ook onopgemerkt.
De Russische inval in Oekraïne heeft al veel te lang geduurd. Niemand
praat meer over vrede. Terwijl Rusland waarschuwt dat Oekraïne een "vuile
bom" wil inzetten en de VS zich voorbereiden op een mogelijke
militaire interventie, werkt de EU aan een plan voor wederopbouw. Wie
is er nu gek?
Rusland, Oekraïne en de VS discussiëren openlijk over een mogelijke
nucleaire oorlog in Europa. Maar de EU zwijgt – net als de
slaapwandelaars in de Eerste Wereldoorlog rennen de europeanen naar de
naderende catastrofe.
Oekraïners hebben een vreselijke prijs betaald voor het niet
verzekeren van verstandige en redelijke onderhandelingen van 2014 tot
februari 2022, die de invasie door Rusland in de eerste plaats hadden
kunnen voorkómen, en als de oorlog eenmaal was begonnen, had kunnen
leiden tot het einde van deze oorlog. Alle oorlogen eindigen in
onderhandelingen, maar de onderhandelingen om een einde te maken aan
déze oorlog zouden zo snel mogelijk moeten beginnen.
Europese politici roepen continu dat men bereid moet zijn offers te
brengen voor vrijheid, democratie en mensenrechten. De VS is bereid
Europa daarvoor op te offeren.
[Alle links, bronnen,
documenten en meer informatie uitsluitend voor abonnee's]
[1 november 2022]
Afdrukken
Doorsturen