Het kruitvat genaamd economie
Sinds maart zijn vijf grote banken omgevallen. Er wordt druk opgebouwd
in het economisch systeem terwijl onze regering de Rubicon oversteekt
met hoe zij met beleid omgaat. De druk op de ketel wordt groot.... te groot.
Regelmatig lezen we berichten dat economen bang zijn voor verhitting
van de economie. Die angst is gegrond. Het is hetzelfde principe dat
een fluitketel laat gillen wanneer de stoom binnenin de ketel een
bepaalde druk bereikt: het fluitje gaat pas af als het water heet
genoeg is om voldoende stoom te produceren. Als je water verwarmt in
een fluitketel zal een deel van dat water verdampen. De waterdamp wil
naar buiten. Dit kan alleen via het ventiel, de dop. Doordat er steeds
meer damp doorheen wil, zal het onder een steeds grotere druk komen te
staan. Je moet er niet aan denken wat er gebeurt als het ventiel in de
dop niet werkt, en dat de dop niet van de ketel af wil.
Onze economie is tegenwoordig net zo'n proces maar dan met veel
variabelen - hoewel veel giftiger dan ons groene proces vroeger was.
Wat onze economie betreft, zou je een dart kunnen gooien en elke
variabele kunnen kiezen om te controleren: inflatie, bbp, de
geldhoeveelheid, de prijs van aandelen, de prijs van grondstoffen, of
zelfs zaken als het gemiddelde aantal chips in een zak van 1,50 (krimpflatie!).
Net zoals de economie bestaat uit miljarden transacties die elke dag
plaatsvinden, zijn er ook een eindeloos aantal variabelen die men zou
kunnen monitoren om te proberen de gezondheid van ons financiële
gesloten-lusproces te voorspellen.
Twee 'variabelen' vielen ons recentelijk op: de regionale banken in de
VS die omvielen en onder curatele werden gesteld en de koersen van
aandelen die blijven stijgen alsof er niets aan de hand is. Elk van
deze effecten had zijn eigen oorzaken: de banken stortte in omdat ze,
net als Silicon Valley Bank, het vertrouwen verloren toen ze
aankondigden dat ze waarschijnlijk miljarden aan activa zouden moeten
verkopen, en de koers van aandelen gaat omhoog vanwege een scheef
gedrag van de marktpsychologie, een residu effect van 15 jaar
gruwelijk arrogant monetair beleid en gemakkelijk geldbeleid.
De gevolgen van deze twee variabelen – het feit dat het de markten
niets kon schelen en/of merkten dat een aantal andere banken waren
ingestort – is moeilijk over het hoofd te zien. Het is vooral moeilijk
als het in context wordt geplaatst. Sinds maart zijn vijf grote banken
ingestort: Silicon Valley, Silvergate, Signature Bank, Credit Suisse
en First Republic.
We schrijven al vrij lang over het feit dat de aandelenmarkten niet
meer in de pas lopen met de economie, en dat de een kan bewegen zonder
de ander te beïnvloeden, maar deze vreemde relatie tussen
aandelenmarkten en de economische realiteit lijkt gewoon een
belediging voor de natuurlijke wereld, de economische wetten en vrije
markten. De markt voor commercial default swaps (CDS) lijkt dit te
begrijpen.
Maar we dwalen af, we gaan in dit artikel niet de trend van markten
bestrijden of eweren dat we gelijk hebben als de markt duidelijk
bewijst dat we ongelijk hebben. Waar het om gaat is dat er een
oneindig aantal andere economische "ventielkleppen" zijn die de
verschrikkelijke realiteit van de economische ramp die zich aan het
voltrekken is, kunnen beïnvloeden, en dat de aandelenkoersen dat
vooralsnog lijken te ontwijken. En dat houdt bijvoorbeeld in dat de
aandelenkoersen hoog kunnen blijven, maar dat er iets anders gaat
gebeuren als dat het geval is.
Om het zó te zeggen: als rentetarieven en aandelenkoersen de enige
twee economische variabelen in het hele macrosysteem zouden zijn, zou
de markt nu in ieder geval 80% lager zijn dan de hoogtepunten. Maar
dat zijn ze niet. In plaats daarvan hebben we te maken met zaken als
de geldhoeveelheid en marktpsychologie, om nog maar te zwijgen van
grondstoffen, het kopen (en verkopen) van obligaties door centrale
banken en tal van andere "wildcards". Deze oneindige lijst van zaken
waar we mee te kampen hebben, betekent ook dat er een oneindige lijst
is van alternatieve onderwerpen waar de onrust die op de
aandelenmarkten zou moeten verschijnen, naar zal worden omgeleid.
De meest waarschijnlijke kandidaten voor dat "stoom afblazen" zijn
naar onze mening vooral edelmetalen (en misschien zelfs - we snappen
het zelf niet - crypto).
Op dit moment zijn de Federal Reserve en de ECB de personen op het
feest die zó dronken zijn dat zij de enige zijn die denken dat ze de
touwtjes in handen hebben. De rest van het gezelschap kijkt alleen
maar met afschuw en schaamte toe.
Het is meer dan verontrustend dat regeringen op dit moment links en
rechts (weer) banken redden, met een schouder-ophalende houding, alsof
het niets uitmaakt. Die houding is op de heersende politici, ministers
van Financiën en centrale bankiers gegroeid als een mal, overgebleven
van de vochtige deken van met overmoed beladen monetair beleid waarmee
zij de economie de afgelopen 15 jaar hebben gedrapeerd.
Kunt u zich nog herinneren dat in 2008, toen er eigenlijk een debat
moest worden gevoerd over het al dan niet redden van het wereldwijde
economische systeem vanwege morele risico's en het algemene besef dat
er misschien geen pad bewandeld zou moeten worden dat zou kunnen
leiden tot de ineenstorting vanhet konetair systeem? Wel, die
reddingsoperatie schiepen een akelig precedent. Als we vandaag voor
dezelfde soort beslissing zouden staan, zou die in minder dan een uur
worden ondertekend, verzegeld, afgeleverd en afgewerkt met politici en
centrale bankiers die zouden glimlachten alsof ze de wereld hadden
gered. Er is geen debat over moreel risico. Er is geen discussie over
de Amerikaanse dollar of de euro. Er is geen discussie over misbruik
van het "voorrecht" door overheden om geld bij te laten drukken. Er is
helemaal geen discussie. Bailouts en geld bijdrukken zijn nu gewoon
een aanname. Net als Julius Caesar kunnen we nu enorme gevolgen
krijgen als we een kleine rubicon oversteken. Nee, niet kùnnen....
zùllen!
Uit oogpunt van beleggen blijft deze opzet ons wijzen op het bezitten
van goud en grondstoffen. Logisch en historisch gezien is het dan een
kwestie van achterover leunen en kijken hoe die investeringen hopelijk
floreren, terwijl het vertrouwen in de onschendbaarheid van de VS als
wereldwijde reservevaluta afneemt. En zelfs als de dollar standhoudt
als reservevaluta - wat niet waarschijnlijk is - begrijp we niet hoe
die Amerikaanse munt nog veel langer serieus kan worden genomen. De
BRICS-landen staan voor een uitdaging en wanneer de wereld
uiteindelijk gedwongen wordt te kiezen tussen een op schulden
gebaseerd Amerikaans systeem en een op grondstoffen/goud gesteund
BRICS-systeem, zal de keuze voor de hand liggen. Wanneer de dollar in
de komende kwartalen de "fix all" wordt voor de Amerikaanse economie -
voor markten die instorten, banken die de bietenbrug op gaan en dat
uiteindelijk de obligatiemarkt failliet gaat - dan zullen edelmetalen
officieel de ventielklep worden.
De westerse arrogante houding ten opzichte van bailout-operaties en
het ongelimiteerd bijdrukken van geld, onder het mom van "het
handhaven van een stabiele economie", is een van de meest perverse en
arrogante oplichtingspraktijken ooit begaan - en goud, met zijn 5.000
jaar track record van vraag en beperkt aanbod, blijft de grote
gelijkmaker. En als het misbruik van de dollar het enige was waar we
ons zorgen over hoefden te maken, dan zou dat één ding zijn. Maar dat
is het niet - deze lakse houding om gewoon iedereen te redden die het
nodig heeft, op elk moment, zonder grenzen - komt op een moment dat de
rest van de wereld openlijk de Amerikaanse dollar uitdaagt op een
manier die ze nog nooit eerder heeft gedaan. De aanleiding voor deze
uitdaging was, zoals we al eerder hebben opgemerkt, het in beslag
nemen van Russische reserves en het "bewapenen" van de Amerikaanse
dollar.
Inmiddels hebben we al gezien dat crypto-currencies het doelwit van
overheden zijn geworden onder het mom van bescherming van
investeerders na faillissementen zoals FTX. Maar iedereen kan op zijn
klompen aanvoelen dat er een rode draad loopt door het internationale
monetaire beleid, namelijk om crypto's (op termijn) te verbieden. Die
mogen simpelweg geen concurrentie worden voor de (digitale, binnenkort)
Amerikaanse dollar en de euro. Crypto wordt - bubble of niet -
nog steeds gezien als het laaghangende fruit om achteraan te gaan -
goud zal voor overheden later een veel moeilijkere uitdaging zijn,
maar dat betekent niet dat het niet zal gebeuren.
[Alle links, bronnen, documenten en meer informatie uitsluitend voor abonnee's]
[9 mei 2023]
Afdrukken
Doorsturen