From Russia with love

Een tas vol contant geld kan heel prettig zijn, maar diamanten zijn de beste vriend van iedereen.



“Diamanten worden de afgelopen honderd jaar gebruikt voor het witwassen van geld”, zegt Aja Raden, auteur van Stoned en The Truth About Lies, expert in de documentaire over de diamantindustrie uit 2023 Nothing Lasts Forever. “Ze zijn klein; ze zijn vervangbaar. Je kunt de één niet noodzakelijkerwijs van de ander onderscheiden, en ze hebben een bepaalde waarde. En het is heel gemakkelijk om iemand die je niet hoort te betalen, te betalen met geld dat je niet hoort te hebben, door hem een diamant te geven.”

Dit komt niet als een verrassing voor iedereen die bekend is met Hollywood of het nieuws. Zo werden in de film Reservoir Dogs diamanten gestolen. Hetzelfde geldt voor de film Out of Sight. Wanneer Lawrence Olivier in Marathon Man aan Dustin Hoffman vraagt: "Is het veilig?" de “het” zijn zijn diamanten. En James Bond verijdelt een diamantsmokkeloperatie in Diamonds Are Forever. In het echte leven had kindersex-regelaar Jeffrey Epstein er een kluis vol van.

De G7 heeft nu feitelijk sancties opgelegd aan bloeddiamanten – waarmee tegenwoordig dan diamanten uit Rusland worden bedoeld.
“Bloeddiamanten zijn diamanten die een conflict rechtstreeks financieel ondersteunen”, legt Raden uit. “En dat maakt Russische diamanten tot de 21e-eeuwse versie van bloeddiamanten. Het probleem is dat Russische diamanten op dit moment ongeveer 70% van de wereldmarkt uitmaken. Zij vormen de economie van hele landen.”

Hoe weet je waar diamanten vandaan komen? Tot dit jaar, zo vertelt Raden, “wordt de plaats waar ze voor het laatst aanzienlijk zijn gewijzigd, beschouwd als hun land van herkomst.” Als Rusland ruwe diamanten elders exporteert om te worden geslepen en gepolijst, wordt die handelspartner het land van herkomst. “Het enige wat Rusland hoeft te doen is ze naar Armenië, India of China te sturen om te worden gesneden en gepolijst, en dan importeren we uit die landen. En dat is wat er altijd is gebeurd. En iedereen weet het...... en het maakt ze niet uit."

Mazal u’ Bracha is al honderden jaren een Hebreeuws begrip bij het afsluiten van transacties in de internationale diamanthandel – in Amsterdam tot aan de Tweede Wereldoorlog, en sindsdien in Antwerpen. Letterlijk betekent het ‘geluk en zegen’. Sociologisch betekent dit dat als u in gebreke blijft, de gemeenschap van Joodse diamantairs de sanctie van de religieuze wet zal opleggen, uw krediet zal herbestemmen, en dat u geen goederen ter goedkeuring kunt aannemen, kopen, lenen, verhandelen of uw bedrijf kunt voortzetten.

In de grote zakencentra voor diamanten – Antwerpen, Ramat Gan (Tel Aviv), New York – is de kracht van deze zegen afgenomen onder druk van de dalende consumentenvraag, stijgende leenkosten, faillissementen van bedrijven, sancties van de overheid en het doorbreken van sancties. En dat was voordat de Palestijnse oorlog begon.

Op 1 maart werden, na hevig lobbyen door Israëlische en Amerikaanse diamantairs – en ondanks weerstand van de Belgische bedrijven – nieuwe beperkingen opgelegd met als doel Russische diamanten – ruw en gepolijst – uit de belangrijkste juweliersmarkten van Europa en de VS te verdrijven. Het nieuwe plan heeft echter een addertje onder het gras. Het is nu de Amerikaanse douane die diamantkopers en -handelaars de klus moeten klaren.

In een bepaling die op 1 maart is uitgevaardigd, eist de Amerikaanse regering dat importeurs een verklaring ondertekenen waarin wordt verklaard: “Ik verklaar dat de niet-industriële diamanten in deze zending niet geheel of gedeeltelijk in de Russische Federatie zijn gedolven, gewonnen, geproduceerd of vervaardigd. ongeacht of dergelijke diamanten substantieel zijn omgezet in andere producten buiten de Russische Federatie.”

De Amerikaanse douane spreekt geen Hebreeuws en beschikt niet over Talmoedisch gezag. Zelfs als dat wel het geval zou zijn, bestaat er onder handelsadvocaten steeds meer twijfel dat er iets bestaat dat gelijkwaardig is aan de traditionele sanctie van de Joodse gemeenschap om de zegen te ondersteunen. De betrokkenheid van Israël bij wat het Internationale Gerechtshof (ICJ) heeft geoordeeld als “plausibele genocide” stelt de handel tussen Tel Aviv en New York ook bloot aan de beschuldiging van medeplichtigheid aan oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid.

Dit is meer dan een geval van de pot die de ketel verwijt dat hij zwart ziet. Het is een geval waarin de Israëlische diamantairs de genocide op Gaza en de oorlog tegen de Arabieren financieren, terwijl ze tegelijkertijd proberen concurrerende diamantproducenten en rivaliserende diamanthandelaren uit de markt te verdrijven. De zogenaamde bloeddiamantensanctie van het Kimberley-proces, die voor het eerst sinds 2003 bedoeld was om de diamantaanvoer in Midden- en West-Afrika in te perken, wordt nu toegepast op Russische diamanten door de Israëliërs, de Joodse gemeenschappen die zich bezighouden met de diamanthandel, en de Amerikaanse regering.

Martin Rapaport, een diamanthandelaar actief in Tel Aviv en New York en uitgever van een branchebijbel genaamd Rapaport.com, heeft een waarschuwing gepubliceerd dat het nieuwe systeem niet alleen een niet-afdwingbaar mazal-bracha-systeem is, maar ook een slinks plan om diamant te kanaliseren door certificering via mazen in Antwerpen, ten koste van alternatieve, strengere kanalen in Tel Aviv en New York; en ook om de Anglo-Zuid-Afrikaanse diamantgroep De Beers te bevoordelen boven de Russische rivaliserende mijnwerker Alrosa en andere diamantmijnwerkers in Afrika.

“Eerder waren goederen die ‘substantieel getransformeerd’ (dat wil zeggen gefabriceerd) waren in landen als India technisch gezien legaal in de VS,” rapporteerde Joshua Freedman van de Rapaport-groep op 11 maart. “De VS en andere lidstaten hebben informatie vrijgegeven over hoe de handhaving zal werken, maar er blijven nog veel vragen open staan. De sector is er nog steeds niet zeker van hoe het verbod op zowel de korte als de lange termijn zal werken. Dealers zijn begonnen goederen naar de VS te sturen met eigen verklaringen, maar er bestaat onzekerheid over wat er zal gebeuren als de douaneautoriteiten om bewijs vragen over een bepaalde zending en of de VS later complexere vereisten zullen toevoegen... [er zijn] beschuldigingen dat België de sancties gebruikt ten gunste van de eigen diamantsector…
Degenen die tussen 1 maart en 31 augustus diamanten in de EU importeren, kunnen kiezen tussen dit te doen via het Diamond Office [DO] in Antwerpen, ‘leidend tot de uitgifte van een G7-certificaat’, of door bewijsstukken met gedetailleerde informatie te verstrekken over de diamant en zijn oorsprong. Kimberley Process (KP)-certificaten met één oorsprong – of gemengde oorsprong voor goederen van De Beers DTC [Diamond Trading Company] – kwalificeren als aanvaardbaar bewijs van oorsprong, volgens vraag 12 van de FAQ (veelgestelde vragen) van de EU. Er is echter een belangrijk voorbehoud: bewijsstukken worden slechts aanvaard ‘op voorwaarde dat goederen van de GN-codes 7102 31 00 en 7102 10 00 met een gewicht gelijk aan of groter dan 1 karaat onverwijld worden ingediend’ bij het Antwerpse Diamantkantoor. Deze codes zijn voor ruwe diamanten. Met andere woorden: alle ruwe diamanten van 1 karaat of groter die de EU binnenkomen, moeten naar dit Belgische toegangspunt gaan.”

Op een internationale markt waarin de zwakke vraag naar diamanten de winstgevendheid van de handel in belangrijke sieradenproductiecentra in India en China (Hong Kong) al onder druk zet, is de Russische strategie erop gericht de sancties te doorbreken en De Beers, alsmede ook de vijandige Israëlisch-Amerikaanse operaties en het creëren van alternatieve bedrijfsstructuren. Uiteraard zijn de details nu geheim.

Er zijn diamantairs op de markt die het vertrouwen uitspreken dat Alrosa, Ruslands dominante diamantmijnbouwer, net zo succesvol zal zijn als de Russische olie-, gas- en steenkoolexporteurs die al langer onder sancties staan. “De markt zal de eerste paar maanden in een shocktoestand verkeren”, zegt een Russische diamantair die nu in Dubai is gevestigd. “Hoogstwaarschijnlijk zullen de kosten van stenen met 10% tot 20% stijgen, maar na de eerste schok zal er een correctie plaatsvinden. Uiteindelijk zullen er oplossingen worden gevonden voor de export van Russische diamanten. Het opzetten van parallelle import – van Rusland naar het buitenland – zal niet zo moeilijk zijn.”

Er zijn ook bronnen die beweren dat het Alrosa niet zal liukken. Die verwijzen naar het feit dat de EU een twaalfde sanctiepakket heeft ingevoerd tegen Rusland (die tot op heden altijd averechts hebben gewerkt) en dat Alrosa en haar CEO Marinychev zijn toegevoegd aan de lijst van gesanctioneerde personen en entiteiten wegens “acties die de territoriale integriteit, soevereiniteit en onafhankelijkheid van Oekraïne ondermijnen of bedreigen.”


Een diamantair in Europa zegt: “Zelfs vóór de invasie van Poetin bedroeg het Russische aandeel in de ruwe productie minder dan 30% in waarde en volume. Sindsdien zijn alle productie- en verkoopcijfers die uit Alrosa komen uiteraard puur verzinsel en maken ze kans op de volgende Nobelprijs voor fictie. Je zou kunnen zeggen dat er meer prikkels zullen zijn om toekomstig ruw terrein in Afrika of Canada te verkennen, of voor De Beers en anderen om de levensduur van sommige van hun mijnen te verlengen – zoals ze al doen in Venetia [Zuid-Afrika]. Ik zie geen echte verandering in de handels- en slijpcentra, in de landen die diamantjuwelen consumeren, en in de structuur van de pijplijn in het algemeen. Gewoon minder legale ruwe Russische diamanten.”

Het resultaat is dat deze twee bronnen uit de diamantindustrie hetzelfde kunnen voorspellen. De reden hiervoor is wat in de Russische diamantsector 'submarining' (onderzeeëring) wordt genoemd.

De afgelopen dertig jaar, toen er Russischtalige diamantpublicaties kwamen en verdwenen, hebben de diamantmedia van Londen en Johannesburg verslag gedaan van de Russische diamantwinning, -productie, -export en -onderzeeëring. Daarentegen volgen verslaggevers van de diamantindustrie in de VS, België, Groot-Brittannië en Israël over het algemeen de Russische oorlogslijn van hun regeringen; in Zuid-Afrika volgen diamantreporters de lijn van De Beers.

Het meest recente hoofdstuk in de poging van Rapaport om de sanctieagentschappen van de VS en de EU tegen Alrosa te mobiliseren werd afgelopen december gepubliceerd. Maar destijds sloten de Russen een alliantie met de Afrikaanse mijnwerkers tegen het Rapaport-plan om de Amerikaanse sancties aan te scherpen. De Indiase diamantairs probeerden beide kanten te bespelen – “neutraal, wachtend om te zien wie er zou winnen”. In het rapport van 6 december vorig jaar was de voorspelling voor 2024 onzeker. “Als de diamantmarkt doormidden barst, zoals de oliemarkt heeft gedaan, zal de waarde van marktprijsbepalers zoals Rapaport’s Rapnet worden uitgewist. Niemand in de sector is bereid om met vertrouwen te voorspellen hoe de alternatieve diamanthandel eruit zal zien, en welke impact deze zal hebben op de diamantprijs.”

Hoe zichtbaar diamanten ook zijn in de wereldhandel in luxegoederen, en hoe dominant Alrosa ook is aan de mijnbouw- en exportkant van die handelspijplijn, de waarde van diamanten in de Russische grondstoffenexport is klein. Zelfs als de Amerikaans-Israëlische sancties zo effectief zouden zijn als Rapaport hoopt, zou de vermindering van de export geen significante impact hebben op de Russische betalingsbalans. In 2022 bereikte de Russische grondstoffenexport volgens de Amerikaanse federale douane $ 591,5 miljard; de export van diamanten bracht daarentegen 4,7 miljard dollar op, minder dan 1%. Zoals Forbes Russia onlangs meldde: “Dit kan uiteraard een negatieve invloed hebben op de financiële prestaties van Alrosa, die de meeste Russische diamanten produceert, omdat een klein deel van de stenen naar de binnenlandse markt wordt gestuurd. Maar iedereen begrijpt dat het faillissement van het staatsbedrijf niet in gevaar is. Zelfs na het nieuws over de stopzetting van de diamantverkoop in de herfst van 2023 als gevolg van de vraagsituatie, daalden de aandelen van het bedrijf met slechts 2,5%.”

Rusland is ook het enige land in de diamantmijnwereld die in staat is om in het voordeel van de staat te doen wat De Beers traditioneel heeft gedaan om zijn eigen diamantprijskartel te beschermen en te profiteren: ruw gedolven diamanten kopen en verkopen met de voorraad van de Staat, in Rusland bekend als de Gochran.

Vanaf 2022 had de diamantbeurs in Dubai, Verenigde Arabische Emiraten (VAE), Antwerpen ingehaald als het belangrijkste import-exportknooppunt of uitwisseling tussen de mijnen, splijters en slijpers, en de juwelenindustrie in de wereldwijde handel. De rivaliteit tussen Dubai en Antwerpen is echter aan beide kanten gematigd, en wordt gedekt door de traditionele dubbelhandel in het bedrijfsleven; de bloeddiamanten-sancties en de anti-Rusland-sancties; en nu de politieke en militaire kwetsbaarheid van de VAE in de oorlog van Israël en de VS tegen de Arabieren.

Er heerst in de diamantsector wrevel over de pogingen tot winstbejag als gevolg van de sancties van 1 maart door de Antwerpse diamantairs; bijzonder vijandig zijn de Afrikaanse mijnwerkers en de Indiase fabrikanten. Hun verzet komt tot uiting in de sectorbrede brief die vorige maand aan de G7-lidstaten werd gestuurd. “Wij zijn er verenigd tegen om alle deelnemers die hun geslepen diamanten op de G7-markten willen verkopen, te dwingen hun ruwe diamanten eerst naar België te sturen. Als diamantexperts weten we dat dit geen waarde zou toevoegen aan de doelstellingen van de G7-lidstaten en zou resulteren in een grote beperking voor alle niet-Russische diamanten, met verschrikkelijke gevolgen voor de sector. Het zou ook een functionerende trans-mondiale handel naar één gecentraliseerd punt dwingen, wat knelpunten in het aanbod zou creëren en ongerechtvaardigde macht en voordeel zou geven aan één deelnemer, ten koste van alle anderen. Afrikaanse regeringen moeten hun diamanten rechtstreeks naar de markt van hun keuze sturen. Het ondermijnt ook de legitieme voordelen van de lokale industrie en zou smokkel kunnen aanmoedigen, wat contraproductief zou zijn.”

Vorige week maakte de Dubai Diamond Exchange (DDE) bekend dat het in 2023 zijn records voor de handel in ruwe en gepolijste diamanten had gebroken, terwijl het zijn omzetgroei op jaarbasis van gemiddeld 11% over de afgelopen vijf jaar voortzet. In 2023 werd door de DDE in totaal voor 21,3 miljard dollar aan ruwe diamant verhandeld, zo meldt de beurs; het karaatvolume steeg en compenseerde de daling van 13% van de ruwe prijs over het jaar. De waarde van de in Dubai verhandelde geslepen goederen steeg met 32% op jaarbasis en bereikte in 2023 $16,9 miljard. De totale waarde van de diamanten die in 2023 via de beurs werden verhandeld, bedroeg $38,3 miljard. Laboratorium-gekweekte diamanten (LGD) worden ook via Dubai verhandeld; de waarde van de in 2023 verhandelde LGD’s steeg jaar-op-jaar met 10% tot 1,6 miljard dollar.

Ahmed Bin Sulayem, uitvoerend voorzitter en CEO van het moederbedrijf van de diamantbeurs Dubai Multi Commodities Centre (DMCC): “Met een waarde van $38,3 miljard aan ruwe en gepolijste handel vorig jaar zijn deze cijfers een verder bewijs van de snelle opkomst van Dubai als mondiaal middelpunt van de diamanthandel. Onze aantrekkingskracht op segmenten van de diamantindustrie over de hele wereld wordt geïllustreerd door ons vermogen om sterke handelsvolumes in ruwe diamant te behouden, terwijl de ontwikkeling van geslepen en in het laboratorium gemaakte diamant snel toeneemt. Het geslepen segment vertegenwoordigt nu bijna de helft van onze diamanthandel, waardoor onze status als 's werelds nummer één hub voor ruwe en geslepen diamanten wordt geconsolideerd. Nu grote spelers uit de industrie nog steeds naar Dubai worden getrokken, weg van de oude hubs van gisteren, zal DMCC zich blijven ontwikkelen als de maatstaf voor de diensten en waarde die diamanthandelaren nodig hebben om te groeien en te bloeien.”

Mooi gezegd. Hoe meer ruwe Alrosa in Dubai wordt ondergedompeld en vervolgens vanuit de DDE als gepolijst wordt verhandeld, des te effectiever zullen de Israëlisch-Amerikaanse sancties worden overtreden, en de traditionele welvaart van de Belgen en de diamantairs van Antwerpen zal met hen ten onder gaan.

Russische bronnen bevestigen de trend naar prijskortingen, zoals al heeft plaatsgevonden in de Russische olie- en steenkoolexport. Volgens Alexei Kalachev, analist bij Finam in Moskou, zal de geografie van de aanvoer in de diamantpijplijn verschuiven naar minder winstgevende markten, waar de prijzen voor stenen lager zijn en de kortingen hoger, zoals in India. “Een direct verbod op de import van diamanten geslepen uit Russische diamanten zal moeilijk uitvoerbaar zijn, als dat al mogelijk is.” Hij erkent ook dat Russische diamanten op de Amerikaanse en Europese markten zullen blijven komen, maar alleen in “witgewassen” vorm. Als voorbeeld noemt hij Duitsland, dat Russische olie weigert, maar de daaruit door India gemaakte brandstof graag afneemt - tegen sterk hogere prijzen. Tegelijkertijd zullen de markten van Azië, Afrika en Latijns-Amerika open blijven voor Russische diamanten, voegt Kalachev eraan toe. De winstmarge voor tussenpersonen in de diamanthandel, met name de Indiërs gevestigd in Dubai, stijgt.

Roman Semenikhin, CEO van Ingosstrakh Investments Management Company, weigert vragen van buitenlandse verslaggevers te beantwoorden, maar zei afgelopen oktober tegen Forbes Russia: “In het geval van een aanzienlijke en langdurige daling van de vraag op buitenlandse markten, zullen we waarschijnlijk aanzienlijke aankopen van diamanten zien van Alrosa by Gokhran als één van de maatregelen om het bedrijf en de industrie als geheel te ondersteunen.” Andere Moskouse industrie-analisten die Alrosa volgen, zijn het erover eens dat de heroriëntatie van de Russische diamantexport naar de VAE, India en China de impact van de nieuwe sancties op Rusland zal beperken. Ze waarschuwen dat er op de korte termijn een stijging van de diamantprijzen zal plaatsvinden door het aanbod op de markt te verminderen, en dat dit op zijn beurt de groei in de productie en verkoop van kunststenen – de LGD’s – zal stimuleren.

Boris Krasnozhenov, hoofd van de afdeling Securities Markets Analytics bij Alfa Bank, zegt dat in 2023 de waarde van diamanten van juweelkwaliteit op de wereldmarkt tussen de $155 en $160 per karaat lag. Hij voorspelt dit jaar “een aanzienlijke prijsstijging”. De Russische onderminister van Financiën Alexei Moiseyev, die toezicht houdt op het staatsbelang in Alrosa en de diamantvoorraad in de Gokhran, zegt dat het op de internationale markt onmogelijk zal zijn om de kunstmatige beperking van het aanbod van Russische diamanten uit andere bronnen te compenseren. Er zal dus een combinatie-effect zijn: een scherpe daling van het aanbod, een scherpe stijging van de prijs van natuurlijke diamanten en een scherpe stijging van de “betaalbare synthetische stoffen”.

Moiseyev heeft één van de vijftien zetels in het Alrosa-bestuur bekleed, dat zorgvuldig de inkomstenvereisten voor de Sakha-republiek en de regionale districten, die afhankelijk zijn van het behoud van de mijnproductie, de werkgelegenheid, de belastingen en de sociale financiering, in evenwicht houdt; voorraadniveaus bij zowel Alrosa als Gokhran; en de prijsstelling van de export. In feite betekent dit het ongedaan maken van twintig jaar privatiseringsplannen van Russische oligarchen, gepromoot door het Russische ministerie van Financiën en in het bestuur van Alrosa door de voormalige minister van Financiën die nu in ballingschap is, Alexei Kudrin. De renationalisatie van Russische diamanten is een ander gevolg van de Israëlisch-Amerikaanse sancties.

Onder de huidige omstandigheden zal geen enkele Russische bron deze details bespreken.






[Alle links, bronnen, documenten en meer informatie uitsluitend voor abonnee's]



[19 maart 2024]

 

Afdrukken Doorsturen