Vorige week werd aangekondigd dat binnen de ECB een nieuwe inflatiedoelstelling werd overwogen. Het mandaat van de Europese Centrale Bank (ECB) is "monetaire stabiliteit". Dit wordt in de ECB-toren van Frankfurt opgevat als een monetair beleid dat idealiter resulteert in een jaarlijkse inflatie om en nabij de twee procent. Eén mandaat, en zelfs dat weten ze daar in Frankfurt nog niet te bewerkstelligen.....
Voordat we ons op de Draghi-plannen richten, gaan we eerst dieper in
op de status-quo, omdat hier het gezonde verstand zou moeten
rebelleren. Inflatiepercentages lager dan, maar bijna twee procent per
jaar klinken misschien onschadelijk, maar een langere blik onthult hun
vernietigende kracht en hoe het knabbelt aan de monetaire waarde. Als,
bijvoorbeeld, gedurende een periode van tien jaar de jaarlijkse
inflatie 1,9% bedraagt, resulteert dat in een koopkrachtverlies van
bijna 18%. Na twintig jaar is er van de 100 euro nog maar 68 euro
over. Wij verstaan toch iets anders onder "stabiliteit"!
Maar dat is niet alles. Want wat meestal niet wordt beschouwd, is het
feit dat - uitgaande van een constante vraag naar geld - de koopkracht
per eenheid geld zou toenemen met toenemende productiviteit van een
economie, met de voortschrijdende internationale arbeidsverdeling en
als gevolg van een hogere goederenproductie.
De ECB gaat dit echter samen met de commerciële banken tégen met een
gestage uitbreiding van de geldhoeveelheid. Een anderszins toenemende
versterking van de koopkracht van geld, die helaas niet kan worden
berekend, zou eigenlijk moeten bijdragen aan de officieel
aangekondigde inflatie. Misschien ishet fenomeen dat mensen zichzelf
rijker wanen dan de gemeten inflatie daar op terug te voeren.
Door een al twijfelachtig monetair beleid af te stemmen op een al even
dubieuze consumentenprijsindex, wordt het nog schadelijker. Ten eerste
omdat b.v. de prijzen van activa zoals aandelen en onroerend goed niet
worden weerspiegeld in de consumentenprijsindex en ten tweede omdat er
geen universele prijsindex kan zijn voor alle marktdeelnemers. Een
gemiddeld verdienend echtpaar met twee kinderen die dagelijks hun
inkomen moeten uitgeven, maand na maand, zal onvermijdelijk meer
lijden onder stijgende prijzen dan een single met een hoog inkomen.
Over de negatieve gevolgen van monetaire expansie is al veel
geschreven en we noemen hiervoor een tweetal kernwoorden: Cantillon-effect
en Boom-Bust cycli - en er moet ook steeds weer op worden gewezen dat
deze effecten zich voordoen, zelfs wanneer de geldhoeveelheid wordt
verhoogd zonder prijsstijgingen te veroorzaken. Dit maakt het beleid
van monetaire stabiliteit bijzonder perfide.
Nu de plannen van de ECB bekend zijn, wordt het volgende hoofdstuk,
destructief monetair beleid, geschreven. ECB-president Mario Draghi
stelt een "symmetrische inflatiedoelstelling" voor. Dit betekent dat
als de inflatie enkele jaren ònder de inflatiedoelstelling ligt, de
ECB ook kan toestaan dat de inflatie bóven de inflatiedoelstelling een
stijging van de grondstofprijzen inhaalt.
Een dergelijk plan was eigenlijk een kwestie van tijd en je hoeft er
niet door te worden verrast. Omdat het gemakkelijk voor te stellen is
dat Draghi & Co. al lang verbijsterd is door het argument waarmee het
nulrentebeleid kan worden gehandhaafd, zelfs als de prijzen van
goederen en diensten duidelijker beginnen te stijgen dan voorheen.
De negatieve effecten van het creëren van geld op de economieën zullen
verder worden versterkt voor zover de plannen worden uitgevoerd. En
zelfs de spaarders en gepensioneerden zullen nog sterker dan voorheen
de portemonnee moeten trekken.
Holger Tschäpitz van "Die Welt" heeft het al uitgerekend:
"Voor spaarders zou een dergelijke wijziging ernstige gevolgen hebben.
Dat komt omdat tussen het inflatiedoel en de werkelijke inflatie nu
een kloof van zes procent ligt. Als de nieuwe aanpak realiteit wordt,
kan de ECB een inflatie van vier procent accepteren voor een periode
van drie jaar. In feite zou de inflatiedoelstelling dan worden
verhoogd. Met dit argument zouden de monetaire waakhonden nòg meer
goedkoop geld in de markten kunnen pompen en de benchmarkrente bij een
stijgende inflatie zelfs op nul kunnen houden - of zelfs daar onder.
Het lijkt alsof Draghi een afscheidsgeschenk wil geven aan de ECB.
Hoewel hij als president van de ECB de geschiedenis in gaat van de
persoon tijdens wiens ambtstermijn er geen renteverhoging is
doorgevoerd, wil hij dat de geldsluizen wagenwijd worden opengezet en
zijn door de elite aangewezen opvolger (tegen wie nog een rechtszaak
loopt) Christine Lagarde met alle middelen een "carte blanche" krijgt.
De vergadering van de ECB bevestigde vorige week opnieuw haar
bereidheid om alle instrumenten te gebruiken wanneer de
inflatievooruitzichten blijven "verslechteren". Dat deze instrumenten
ook de hervatting van obligatieaankopen omvatten, daarover hoeft er
geen twijfel over bestaan.
Niet alleen Europa, de hele wereld heeft een schuldenlast als nooit
tevoren. In de afgelopen 20 jaar zijn de schulden van marktdeelnemers
wereldwijd gestegen van ongeveer $ 80 biljoen (80.000 miljard) tot
momenteel bijna 250 biljoen US dollar. Deze hoeveelheid schuld is
alleen financieel levensvatbaar voor de economieën omdat centrale
banken over de hele wereld rentetarieven tot vrijwel nul hebben
gemanipuleerd.
Maar het huidige papiergeldsysteem hangt als een drugsverslaafde aan
de spuit en heeft, om niet in te storten, steeds weer nieuwe kredieten
nodig. De angst bij de centrale banken lijkt groot. En terecht, omdat
een blik op Griekenland en de ontwikkeling daar sinds het uitbreken
van de crisis, precies zoals in een leerboek staat, laat zien wat de
wereld te wachten staat als de bubbel van het papieren geld uiteenspat.
Deskundigen houden er rekening mee dat de rentetarieven in de eurozone
nòg verder zullen dalen. Hierdoor zullen er verdere vermogensverliezen
optreden. Verschillende economen verwachten dat de Europese Centrale
Bank "all-in" gaat.
Ze riskeert alles - wat van ons is.
De rentetarieven zullen uiteindelijk worden geïnterpreteerd als "boeterente",
omdat de rentetarieven zijn bedoeld voor de banken, die hun deposito's
deels bij de centrale bank moeten deponeren. Banken betalen al wat
geld, tenminste -0,4%. Als de strafrente toeneemt, kunnen banken niet
langer rente over het aan hen toevertrouwde geld betalen. Banken
kunnen dan de bankrekeningen van hun klanten, dat wil zeggen uw
rekeningen, belasten met nòg meer negatieve rentetarieven dan in het
verleden.
Wat we nog meer kunnen verwachten? Levensverzekeringsmaatschappijen
zullen minder rendement op hun geld kunnen behalen dan vroeger.
Zorgverzekeraars zullen minder geld krijgen op hun deposito's. Grotere
fondsen zullen geld verliezen en spaarders dus belasten met lagere
dividenden. En zelfs als belastingbetaler wordt u gevraagd te betalen.
De lage rentetarieven verstoren ook alle reële activaprijzen - dat is
de afgelopen jaren wel geblleken. Onroerend goed kan weer relatief
duurder zijn dan tegen de helft van de normale rentetarieven. Grond
zal duurder zijn. De huurprijzen stijgen - en zelfs aandelenkoersen
zullen waarschijnlijk relatief stijgen. Zeer lage rentetarieven leiden
tot een stroom van geld, die op zijn beurt uw financiële activa zal
devalueren, zelfs via een hogere netto inflatie.
Dit is niet overal zichtbaar, maar de ECB verwacht al stijgende
prijzen. Het inflatiepercentage kan dan gerust "asymmetrisch" zijn
zeggen ze. Dit betekent - zoals we al schreven - dat de ECB in de
toekomst inflatiepercentages van meer dan 2% accepteert.
Zeven jaar na de toespraak van Mario Draghi met zijn "Whatever it
takes" moet de Europese Centrale Bank nog steeds nieuwe manieren zien
te vinden om haar handelingsbekwaamheid te bevestigen. Die paar
woorden zullen worden onthouden als een beslissende stap in de
richting van het einde van de eurozone en de EU.
Slechts een paar weken na de toespraak van Draghi in Londen kondigde
de ECB het raamwerk aan van een nieuw instrument - het Outright
Monetary Transaction (OMT -programma. Simpel gezegd: OMT stelt de ECB
in staat in te grijpen om een lidstaat van de eurozone te ondersteunen
in het geval dat de obligatiemarkt van haar overheid onder druk staat
door ongepaste speculatie op de markt.
Onder OMT kan de ECB een onbeperkt aantal obligaties kopen om de rente
te verlagen. Dat het steunen van lidstaten tegen de "europese grondwet"
is, is voor de ECB en de EU geen belemmering.
Twee jaar later zorgde de ECB voor kwantitatieve versoepeling - een
enorm programma voor het creëren van een Dagobert Duck-geldpakhuis van
2,6 biljoen (!) euro waarmee de ECB liquiditeit in de markten pompt(e)
door particuliere en openbare schulden op te kopen. Kwantitatieve
versoepeling was ondenkbaar voordat Draghi aan de macht kwam, omdat
veel centrale bankiers en waarnemers dachten dat het in strijd was met
het verbod op de monetaire financieringsregels. Overigens moet het
Duitse Hooggerechtshof in Karlsruhe zich de komende dagen buigen over
deze praktijken (link
hier).
Het leiderschap van Draghi, maar OMT en QE zullen zeker opvallen als
de twee belangrijkste pijlers die de geloofwaardigheid van de belofte
van "alles wat nodig is" ondersteunen (maar juist vernietigend zullen
uitwerken). Het ergste is dan ook nog dat die controversiële
programma's door het Europese Hof rechtmatig zijn verklaard.
EU-Europese Hof-ECB..... een drieëenheid waartegen niets bestand is.
Met Christine Lagarde, die Mario Draghi in het najaar zal opvolgen,
krijgt de ECB een baas die, hoewel een Fransvrouw die al lange tijd
hoofd van het Internationaal Monetair Fonds is, wellicht meer van
hetzelfde zal doen. Dat zullen politike inspanningen zijn die de
marktwerking in toenemende mate zullen ondermijnen. En deze
inspanningen zullen ook steeds meer mondiale monetaire allianties
vereisen die kunnen eindigen in een mondiale monetaire unie. Hier zien
we de financiële inspanningen zich voltrekken die uiteindelijk moeten
leiden tot het Vierde Rijk - een Duitsch-Europees Rijk onder een
Duitsche führerin.
We besluiten met één "geruststelling": tegen die tijd is de hele
eurozone, de hele EU, èn de hele wereldeconomie, als een kaartenhuis
ingestort.