De oprichter van Wikileaks, Julian Assange, werd in Londen gearresteerd in de ambassade van Ecuador - op zich is alleen dat al een twijfelachtige actie. Maar nu wordt aangekondigd dat er - naast het Britse aanhoudingsbevel - een Amerikaans uitleveringsverzoek bestaat. De EU zwijgt in alle talen. Waarom wil de Trump-regering zich zóveel toestanden op de hals halen, terwijl er (blijkt uit de documenten) sprake is van een relatief klein vergrijp? Of zit er méér achter?
Zes jaar lang zat Julian Assange opgesloten in de ambassade van
Ecuador in Londen, en in die zes jaar heeft de Europese Unie daar met
geen woord over gesproken. Het Verenigd Koninkrijk heeft daar al die
tijd de verantwoordelijkheid gedragen, en May's bezoek aan Brussel was
bij uitstrek DE gelegenheid deze zaak aan de orde te brengen. Maar
waar het gaat om politieke gevangenen binnen de Europese Unie, of ze
nu in Londen zitten of in Barcelona, daarover hoor je de politieke
lafaards in Brussel en Straatsburg niet.
Gisteren hebben we een artikel geschreven (link hier) over de
aanklacht tegen Julian Assange, waarbij wij opmerkten dat die
aanklacht was gericht op CAFA- en samenzweringsargumenten, in plaats
van (wat veel mensen verwachtten) vervolging middels de
spionage-wetgeving.
De beschuldiging van de CFAA (om te proberen een versleuteld CIA-wachtwoord
te hacken en dat Assange aan Chelsea Manning opdracht gaf om dat te
doen) werpt enkele echte juridische vragen op. Zoals we echter
opmerkten waren er nog steeds een aantal belangrijke
persvrijheidsoverwegingen in verband met de zaak (en we gaan ervan uit
dat die bezorgdheid zal toenemen naarmate de onvermijdelijke "nieuwe"
aanklacht zal worden vrijgegeven).
Eén van de vele zorgen is dat uit de oorspronkelijke aanklacht blijkt
dat het Amerikaanse ministerie van Justitie in feite volkomen normale,
redelijke en wettelijke stappen presenteert die veel journalisten
nemen om bronnen te raadplegen en te beschermen, en dat de VS die nu
als bewijs van de "samenzwering" opvoeren.
We citeren uit
de aanklacht:
Het maakte deel uit van de samenzwering dat Assange en Manning de
online chat-service "Jabber" gebruikten om samen te werken bij het
verkrijgen en de verspreiding van de geclassificeerde gegevens en om
de overeenkomst te sluiten om het wachtwoord te kraken dat was
opgeslagen op de computers van het Amerikaanse ministerie van Defensie
die verbonden waren met het Secret Internet Protocol Network.
Het maakte deel uit van de samenzwering dat Assange en Manning
maatregelen namen om Manning te verbergen als de bron van de
openbaarmaking van geclassificeerde gegevens aan WikiLeaks, inclusief
het verwijderen van gebruikersnamen van de openbaar gemaakte
informatie en het verwijderen van chatlogboeken tussen Assange en
Manning.
Het maakte deel uit van de samenzwering dat Assange Manning
aanmoedigde om informatie en gegevens van afdelingen en agentschappen
van de Verenigde Staten te verstrekken.
Het maakte deel uit van de samenzwering dat Assange en Manning een
speciale map op een cloud drop-box van WikiLeaks gebruikten om
geclassificeerde gegevens te verzenden die informatie bevatten met
betrekking tot de nationale verdediging van de Verenigde Staten.
Nogmaals, de CAFAbeweert dat een mislukte poging om een
wachtwoord daadwerkelijk te kraken, problematisch zou kunnen zijn voor
Assange (zelfs als de maximale straf voor dergelijke dingen minder is
dan de tijd die Assange al heeft opgesloten gezeten in de Ecuadoraanse
ambassade in Londen). Dat gaat evenwel verder dan de standaard
journalistieke praktijken. Maar eigenlijk zijn alle andere zaken die
hierboven zijn beschreven als bewijs van de "samenzwering" in
werkelijkheid zeer standaard journalistieke praktijken rond het
onderhouden en beschermen van bronnen.
Veel persvrijheidsorganisaties hebben hun bezorgdheid geuit. De "Freedom
of the Press Foundation" heeft de volgende verklaring
afgelegd:
Jarenlang overwoog de regering-Obama de uitgever van WikiLeaks,
Julian Assange, aan te klagen, voordat de Obama-regering terecht
concludeerde dat zij dit niet kon doen zonder inbreuk te maken op de
persvrijheid. Nu, bijna negen jaar later, heeft de Trump-administratie
dezelfde informatie gebruikt om een dunne en pretextuele aanklacht
te maken, met een "samenzwering" om de Computer Fraud and Abuse Act te
schenden, volledig gebaseerd op vermeende gesprekken tussen een
journalist en een bron.
Hoewel de Trump-regering tot nu toe niet heeft geprobeerd de
publicatie illegaal te verklaren, zou een kernonderdeel van dit
argument veel gemeenschappelijke journalisten-broninteracties, waar
verslaggevers voortdurend op vertrouwen, criminaliseren. Het aanvragen
van meer documenten van een bron, het gebruik van een versleutelde
chatboodschap of het anoniem houden van de identiteit van een bron
zijn geen misdaden; ze zijn van vitaal belang voor het journalistieke
proces. Of je Assange nu leuk vindt of niet, de beschuldiging tegen
hem is een serieuze bedreiging voor de persvrijheid en er moet
krachtig worden geprotesteerd door iedereen die geeft om het Eerste
Amendement.
Het "Committee
to Protect Journalists" is op een soortgelijke manier
bezorgd over dezelfde zaken:
De mogelijke implicaties voor de persvrijheid van deze aantijging van
samenzwering tussen uitgever en bron zijn zeer verontrustend (zei
Robert Mahoney, adjunct-directeur van het Comité voor de bescherming
van journalisten). Met deze vervolging van Julian Assange kan de
Amerikaanse regering brede juridische argumenten uiteenzetten over
journalisten die informatie zoeken of interactie hebben met bronnen
die huiveringwekkende gevolgen kunnen hebben voor onderzoeksrapporten
en de publicatie van informatie van openbaar belang.
Ook de "Electronic
Frontier Foundation" uit zich over deze zaak:
Hoewel de aanklacht tegen Julian Assange gericht is op een vermeende
poging om een wachtwoord te kraken - een poging die blijkbaar niet
succesvol was - is het nog steeds, in de kern, een aanval op de
publicatie van gelekt materiaal en de meest recente actie in bijna
tien jaar, van pogingen om een klokkenluider en de uitgever van
gelekt materiaal te straffen.
Verschillende delen van de aanklacht beschrijven zeer algemeen
journalistiek gedrag, zoals het gebruik van opslag in de cloud of
bewust ontvangen van vertrouwelijke informatie, of het opstellen van
identificerende informatie over een bron. Andere delenvan de aanklacht
maken gemeenschappelijke gratis softwaretools zoals Linux en Jabber
verdacht.
En hoewel we opgelucht zijn dat de Amerikaanse regering er vandaag
niet voor gekozen heeft om openbaarmaking van informatie tegen te
gaann, als Assange inderdaad wordt uitgeleverd kan de regering
vervangende aanklachten afgeven.
Dat zou niet mogen gebeuren. Lekken vormen een vitaal onderdeel van de
vrije stroom van informatie die essentieel is voor onze democratie.
Verslag doen van gelekt materiaal, inclusief meldingen doen over
geheime informatie, is een essentiële rol van de Amerikaanse
journalistiek.
Het Amerikaanse ministerie van Justitie had dus inderdaad verder
kunnen gaan en deed het niet. Maar het feit dat het zóveel tijd voor
deze zaak heeft uitgetrokken, en het beste dat het kon bedenken om
Assange aan te vallen was een vermeende poging om een wachtwoord te
hacken, is behoorlijk zwak.
De poging om zelfs dat op te pompen tot een "samenzwering" door het
beschrijven van veel voorkomende journalistieke praktijken is een
echte zorg, net zoals alles wat het ministerie de komende tijd besluit
om op de stapel met toekomstige beschuldigingen te gooien.
Het argument dat wordt aangevoerd, is niet dat de pers illegale
handelingen aanmoedigt - het is dat juridische acties die vaak door de
pers worden uitgevoerd, worden behandeld als bewijs van een
samenzwering om een illegale daad te plegen.
De grootste zorg is ons inziens dat als het argument van de regering
op dit gebied wordt geaccepteerd door rechtbanken, de
beschermingsmaatregelen die verslaggevers nemen om hun bronnen te
onderhouden en beschermen allemaal als illegale handelingen worden
beschouwd, als de verslaggevers ooit voor een rechtbank worden
gesleept.
Zo'n precedent zou een huiveringwekkend effect hebben op allerlei
vormen van journalistiek, maar vooral op dàt soort dat berichten over
wangedrag door een overheid publiceert.
En wat betreft een rechtszaak in de Verenigde Staten.... hoe eerlijk
zou dat gaan verlopen? Het is naar onze mening geen toeval dat
Assange zal worden berecht in
Alexandria
in het oostelijk district van Virginia. Een plek met een groot percentage
gepensioneerde militairen en waar mensen in het militair-industriële
complex werken: ideaal om een jury uit samen te stellen. Een plek waar
ook
Chelsea Manning
vastgehouden
wordt....
Een veroordelingspercentage van ongeveer 95%, en voor mensen die
gebrandmerkt zijn als "vijanden van de Staat" misschien veel hoger.